Waarom je geen ongevraagd advies aan jonge ouders moet geven

Renske vindt weinig irritanter dan mensen die haar vertellen hoe ze het moet aanpakken met zoon Dex. Maar het gebeurt aan de lopende band. Wat is dat toch: die neiging van mensen om zich te bemoeien met het kind van het ander? Of maken we ons er allemaal schuldig aan?

Al vanaf de allereerste week dat Dex zijn plek op deze wereld geclaimd had, kwam de goedbedoelde raad mijn kant op. Als hij huilde dan voelde hij zich te klein in een grote wereld en moest hij ingebakerd worden. Als hij veel spuugde dan moest ik hem laten onderzoeken op reflux. Als hij te vaak wilde drinken dan moest ik hem laten huilen. Als hij…als hij…dan…dan. Iedereen had een mening en niemand was bang die te ventileren. Ik had geen idee. Dus ik liet het maar over me heen komen en volgde het advies de ene keer wel en de andere keer niet op. Rutger las ondertussen de boeken en liet zich door What to expect the first year vertellen wat ie moest doen. Mijn eerste neiging wat te handelen op mijn intuïtie, maar omdat die vaak wat anders aangaf dan mijn moeder/tante/vriendinnen/collega’s zeiden, deed ik dan toch maar wat de ervaren moeders in mijn omgeving me vertelden. Zij wisten immers hoe het moest. En ik geloofde toen nog dat er wel een soort van algemene gebruiksaanwijzing was voor baby’s/peuters/kinderen/pubers. Little did i know.

Want inmiddels ben ik een andere overtuiging toegedaan. Die is: ieder kind heeft iets anders nodig. En ook al lijkt mijn kind misschien op die van jou…ík ben wel anders dan jij, dus ik doe het nu eenmaal anders. Sinds ik zelf die ervaring heb, is mijn neiging om anderen te vertellen hoe ze met hun baby/peuter om moeten gaan een stuk minder groot geworden. Alleen als iemand mij actief om raad vraagt of mij een verhaal vertelt waaruit blijkt dat het kind overeenkomsten met mijn pittige peuterzoon vertoont, zal ik vertellen hoe ik omga met zijn fratsen. Maar dan ook altijd vanuit mijzelf. Niet als iets wat iemand anders moet doen, omdat dat sowieso werkt. Want ik ben er wel achter dat er niks is wat sowieso werkt.

Ik vertel dit trouwens niet om mezelf op de borst te slaan. Nee, ik wil alleen maar aangeven dat ik de neiging om iemand advies te geven over het ouderschap snap, maar dat het heel vaak niet op prijs gesteld wordt. In de allereerste fase misschien nog wel (alhoewel de hoeveelheid tegenstrijdige berichten je dan ook flink in de war kunnen brengen), maar naarmate het karakter van je kind zich meer en meer begint uit te kristalliseren, is inmenging van andere ouders vaak zeer ongewenst. Worstelende ouders zijn zeer gevoelige wezens en ze kunnen zich snel aangevallen voelen. Daarbij voelt de goedbedoelde raad van de andere ouder heel vaak niet als oprechte compassie, maar meer als dat iemand blijk wil geven van zijn eigen superioriteit op het ouderschapsvlak. Uitspraken als: “Dex is een kind dat structuur nodig heeft, dus je moet gewoon heel duidelijk tegen hem zijn” of “Je moet gewoon niet toegeven aan de grillen van Dex. Hij moet weten wie de baas is. Heel simpel.” of “Als hij niet meewil, dan loop jij gewoon weg. Echt wel dat hij jou dan uiteindelijk volgt” doen mij echt de haren ten berge rijzen. Omdat ik dan denk: JE HEBT GEEN IDEE.

Toevallig heb ik  geen kind bij wie ooit iets “gewoon” gaat. Mensen/andere ouders die denken dat ze de boel wel voor jou zullen oplossen door jou uit te leggen hoe je iets “gewoon” aanpakt, hebben waarschijnlijk zelf kinderen die “gewoon” meewerken. Kinderen die ook wel bij de snoepbakken in de Etos staan te dralen, maar die, als mamma zegt, “ik ga nu weg” en de winkel uitloopt, gillend achter hun moeder aanlopen. De mijne geeft geen krimp. Nul. Ik snap dat het moeilijk voor ouders met meewerkende kinderen is om te beseffen dat het niet aan hun opvoeding ligt dat hun kinderen zo meewerkend en braaf geworden zijn, maar het is min of meer een feit. Dick Swaab zei ooit in de Volkskrant: Het karakter ligt al vast. Een zeurkous zal voor altijd een zeurkous zijn. Hij kan zijn gedrag wel proberen aan te passen, maar het zeuren zit er voor altijd in.

Mijn zoon is een temperamentvol kind, een kind met een eigen willetje, maar er zijn ook ouders met kinderen die juist te weinig wil hebben, die altijd achter het been van hun moeder staan te wachten en in de zandbak op hun kop gezeten worden. Zowel die ouders als ouders zoals Rutger en ik hebben er niet zoveel aan als iemand anders zijn visie ongevraagd in onze schoot gooit. Ouders die een lastige tijd ervaren met hun kind zijn daar vaak zelf heel bewust mee bezig, lezen zich in, bezoeken hulpverleners en ja, ze vragen soms ook wel eens actief om advies. Er is zoveel meer nodig om een gefundeerde opinie over een situatie te kunnen hebben dan zelf vader of moeder te zijn. Wat zeg je? Dat je dan niet zo goed weet wat je moet zeggen? Dat maakt helemaal niks uit. Luisteren, knikken en zeggen: “Dat lijkt me best lastig” is meer dan genoeg. Wie weet vragen we dan zelfs wel aan je: “Wat zou jij doen?”

Lees ook: Hoe zorg je ervoor dat je kind sowieso bij de psycholoog terecht komt?