Ja, ik weet dat ik enorm ben – en kunnen we daarover ophouden?
Als je zwanger bent bemoeit opeens iedereen zich met je. Hot topic is vooral je gewicht en hoe groot je buik is. Vala, die drie keer een ENORME toeter kreeg, ergerde zich daar dood aan.
Hoewel ik qua kilo’s niet veel aankwam tijdens mijn zwangerschappen, kreeg ik wel een gigantische buik. Ik ben klein van stuk en vrij tenger, dus ik zag er al snel uit alsof ik een hele watermeloen had ingeslikt. Tot verbazing, hilariteit en ontzetting van menigeen. Maandenlang moest ik bijna dagelijks van God en z’n ouwe moer horen hoe ont-zet-tend dik ik wel niet was. Ik voelde me een wandelende kermisattractie. De vrouw met de baard, zeg maar. Of, in dit geval: de vrouw met de buik. Niemand liet een kans voorbij gaan om duidelijk te maken wat een groteske vorm ik had aangenomen. En ik lachte dan maar een beetje mee. Maar misschien had ik beter kunnen vragen of mensen het soms normaal vonden om een vrouw constant verkapt voor zeekoe uit te maken. Wat is dat toch, dat we zwangere vrouwen steeds maar fatshamen?
LEES OOK: Slaap mama, slaap… (Nacht uit het leven van een hoogzwangere).
Gij zult niet dik zijn
Dat is het namelijk gewoon. Het is een algemeen bekend feit dat vrouwen van zwanger zijn dik worden, maar op de een of andere manier is dat nog steeds iets waar mensen zich kennelijk enorm over verbazen. En vooral: waar ze een oordeel over denken te kunnen vellen. Een babybuikje is oké, maar je moet het als zwangere vrouw ook niet overdrijven. Tenslotte houden we in deze maatschappij niet van corpulente vrouwen en of hun omvang nou komt door een teveel aan Tony Chocolonely, een overactieve schildklier, onfortuinlijke genetische aanleg, of het afbakken van een mens, dat doet er eigenlijk niet zoveel toe. Eén van de tien geboden voor vrouwen luidt namelijk nog altijd: gij zult niet dik zijn. Voldoe je niet aan de schoonheidsnorm, dan mag je daarop constant aangesproken en ongebreideld bespot en bekritiseerd worden. En als je dat vervelend vindt ben jij de overgevoelige zeikerd. Tenslotte, dan had je gewoon maar niet zo’n dikke pens moeten krijgen.
Bodyshamen
Ik had vriendinnen die iedere keer als ze me zagen tijdens mijn zwangerschappen dingen riepen als: “Zooooo, daar komt Dikkie Dik, hoor!” en “Moet je plassen? Wacht maar, ik rol je wel even naar de wc.” Mijn baas (ook een vrouw) riep ooit eens toen ik binnenkwam: “Jezus Vaal, word je nou echt iedere dag dikker?!” Blijkbaar vinden zelfs vrouwen, moeders notabene, het bijna als in een soort Pavlov-reactie nodig andere vrouwen constant te confronteren met hoezeer ze afwijken van dat schoonheidsideaal. En natuurlijk is het allemaal heus niet lullig bedoeld. Natuurlijk heeft niemand de intentie om een zwangere vrouw opzettelijk te bodyshamen. Maar het gebeurt wel. Omdat we het op de één of andere manier normaal zijn gaan vinden om een vrouw aan te spreken op haar gewicht en op haar uiterlijk. Omdat we haar waarde zijn gaan afmeten aan haar fysieke verschijning. Dat is sowieso natuurlijk al verkeerd, maar al helemaal absurd als zij niet eens echt wat kan doen aan hoe ze eruit ziet. Een zwangerschap doet namelijk dingen met een vrouwenlijf waar die vrouw zelf vaak weinig invloed op heeft.
Niet de charmantste periode…
Ik krijg dus enorme buiken als daar kinderen in groeien. En de eerste keer zwol ik door al het vocht vasthouden ook nog eens op als een ballon. Ik zal de eerste zijn om te erkennen dat dat niet mijn charmantste periode was. Maar dat was nou eenmaal wat mijn lichaam deed en ik was zelf ook niet onverdeeld blij met wat ik in de spiegel zag. Dus het was echt niet nodig dat andere mensen me ook nog eens vertelden dat ik er weleens beter uit had gezien. Wat zal gelden voor de meeste zwangere vrouwen. Vaak vinden die het zelf al lastig genoeg dat hun lichaam zo verandert. Dus juist dan zou het zo fijn zijn als hun omgeving ze het gevoel geeft dat ze prachtig zijn zoals ze zijn. Dat ze zwanger kunnen zijn zoals hun lichaam dat kennelijk nodig heeft en dat ze zich daar niet voor hoeven schamen. Wat ik dus op een gegeven moment wel deed, omdat ik me door al die opmerkingen en zogenaamd leuke grapjes grotesk begon te voelen. Het is waar, ik was inderdaad huge. Maar als ik nu naar foto’s van mezelf uit die tijd kijk, denk ik vaak meewarig: wat zonde dat ik mezelf zo lelijk vond. Want wat was ik eigenlijk prachtig.
Wat moet je dan zeggen?
Mag je dan niks meer zeggen tegen een zwangere vrouw over haar zwangerschap? Natuurlijk wel. Maar waarom moet dat bijna altijd gaan over hoe ze eruit ziet? Er zijn zoveel andere dingen die je tegen haar kunt zeggen. Dat ze het goed doet bijvoorbeeld. Of dat ze zeker een geweldige moeder zal worden. Of je vraagt haar gewoon eens hoe ze zich voelt. En als je dan toch haar uiterlijk wilt benoemen, zeg dan gewoon dat ze er goed uitziet. Dat ze een mooie buik heeft. Ja, ook als je dat stiekem eigenlijk niet vindt, of als ze eruit ziet alsof ze een elftal met zich meedraagt. Het lichaam van een zwangere vrouw is geen publiek bezit. Het lichaam van een zwangere vrouw is iets om trots op te zijn en te bewonderen. In welke vorm dan ook.
LEES OOK: 10 Dingen die je te horen krijgt als je je hoogzwanger op straat waagt.
Vala van den Boomen (41 jaar) heeft drie kinderen: een zoon van 12, die autisme heeft, en twee dochters van 10 en 6 jaar, die de chronische aandoening EDS hebben, net als zijzelf. Ze is getrouwd met Mario en werkt als beleidsmedewerker in de Tweede Kamer. De eerste tien jaar van haar moederschap heeft Vala niet geslapen, omdat haar kinderen altijd wakker waren. Die schade probeert ze nu in te halen. En dat is hard nodig, want de puberteit staat voor de deur. Dat brengt weer heel nieuwe uitdagingen met zich mee, dus heeft ze al haar krachten nodig.
