Waarom je niet uit liefde, maar vooral uit ratio een kind moet krijgen
Het lijkt zo romantisch: een baby krijgen met je grote liefde. De meeste stellen beginnen er dan ook vanuit die gedachte aan: een kind bezegelt onze liefde en dan leven we nog lang en heel gelukkig. Maar weten ze eigenlijk wel wáár ze aan beginnen?
Dat een kind je leven verandert, dat weten de meeste mensen wel. Althans, de meeste mensen dénken dat ze het weten. Wat er doorgaans toe leidt dat men zich totaal ondoordacht voortplant. Waarna er van het mooie sprookje weinig anders meer overblijft dan de keiharde realiteit. De realiteit van het ouderschap en hoe ingewikkeld, zwaar en weinig romantisch die eigenlijk is. De realiteit van chronisch moe zijn, zorgen hebben, tijd voor jezelf missen en vooral: de realiteit van verwachtingen van twee personen die opeens helemaal niet blijken te kloppen en ook nog eens ernstig van elkaar blijken te verschillen. Wat eigenlijk vreemd is, want wie neemt er nou zo’n grote beslissing zonder dat eerst uitvoerig te bespreken? De meeste stellen kunnen maanden dubben over de aanschaf van een nieuwe bank of een huisdier, maar een kind, dat verwekken we gewoon even. Terwijl dat toch doorgaans meer nodig heeft dan een mand en eens per dag een bak met brokken.
Lees ook: Alle liefde naar de kinderen. En papa heeft het nakijken.
Is er eenmaal gejongd, dan ziet menig stel zich geconfronteerd met een aanzienlijke verslechtering van de relatie. Het is zelfs wetenschappelijk aangetoond dat mensen de eerste jaren nadat ze kinderen hebben gekregen ongelukkiger zijn dan daarvoor. Stellen met kinderen hebben acht keer vaker ruzie dan kinderloze stellen en de hoeveelheid stress en moeheid is exorbitant veel hoger. De voornaamste reden hiervoor is simpelweg dat ouders meestal geen flauw benul hadden van wat ze te wachten stond en bovendien eigenlijk helemaal niet goed hebben nagedacht en gepraat over hoe ze dat ouderschap nou eigenlijk wilden vormgeven. Wat heel vaak resulteert in schok over de situatie waarin ze terecht zijn gekomen, teleurstelling en strijd met elkaar. Want mama heeft vaak een heel ander beeld van het ouderschap dan papa en daar komen ze niet zelden pas achter als die baby al lang en breed in z’n wiegje ligt. En tja, tegen die tijd is het een beetje moeilijk heroverwegen.
Een kind krijgen kun je vergelijken met een aardverschuiving. Alles wordt totaal door elkaar geschud en na de impact moet je je leven helemaal opnieuw vormgeven. Het voordeel van een kind krijgen ten opzichte van een aardverschuiving is echter dat je er (meestal) niet door verrast wordt. Want zelfs als je onverwacht zwanger bent geraakt, heb je nog steeds negen maanden om je voor te bereiden. Genoeg tijd dus om samen met je partner een plan de campagne te maken. Een goed begin is tenslotte het halve werk. Desondanks komen we doorgaans niet bepaald goed beslagen ten ijs en vechten we elkaar binnen de kortste keren de tent uit door de meningsverschillen die we plotseling blijken te hebben. Inmiddels ben ik zeven jaar moeder en hebben ook al mijn vrienden en kennissen ondertussen een gezin gesticht. En in zeker driekwart van de gevallen springen de barsten in het eens zo gladde relatieglazuur waar je bij staat. Want: dit hadden ze niet aan zien komen.
Het idee dat een kind je relatie versterkt is een illusie. Sterker nog, de meeste mensen raken elkaar door de komst van de kinderen behoorlijk kwijt. En zijn lang niet altijd in staat de weg weer terug te vinden. Hoewel het principe van een kind geboren uit de liefde van twee mensen natuurlijk erg romantisch is, zou je eigenlijk vooral je hoofd ipv je hart moeten laten spreken als het gaat om het stichten van een gezin. En van tevoren een paar avonden stevig met elkaar in gesprek moeten over het hoe en wat van dat gedroomde gezin. Hoe ga je de zorg verdelen, de opvang regelen, wat zijn jullie ideeën over opvoeden, hoe ga je de gebroken nachten verdelen? Met dat soort vraagstukken wil je namelijk niet geconfronteerd worden als je al tot aan je nek in de huiluurtjes, krampjes en de spuitluiers zit en van de hemeltergende vermoeidheid van voren niet meer weet dat je van achteren leeft. Je komt namelijk van een hele koude kermis thuis als je de grootste verantwoordelijkheid van je leven bent aangegaan en ineens tot de pijnlijke ontdekking moet komen dat jullie totaal anders in dat leven staan.
Uit onderzoek blijkt dat meer dan de helft van de ouders het ouderschap veel zwaarder vinden dan ze hadden ingeschat. En ik herken dat wel. Mijn ex-man en ik kregen in volledige naïviteit onze kinderen. We hielden van elkaar, de relatie was gezellig, dus zo’n baby erbij, dat zouden we gewoon wel even doen. Want hoe moeilijk kon het zijn? Heel moeilijk dus, bleek toen we twee dramatische slapers kregen, enorm van mening bleken te verschillen over een aantal fundamentele zaken en geen enkele afspraak op het spreekwoordelijke papier hadden gezet. Hadden we van tevoren beter met elkaar besproken wat onze ideeën en verwachtingen waren, dan had dat ons een hoop ruzies, en misschien zelfs wel de scheiding, bespaard. Daarom heb ik, toen ik een paar jaar later en opnieuw getrouwd, plotseling zwanger bleek van een kleine verrassing, meteen de Excelsheets erbij gepakt om de boel eventjes zwart op wit te zetten. Met als resultaat dat er dit keer geen onverwachte situaties zijn ontstaan. Want lang voordat er ‘s nachts flesjes gemaakt moesten worden, wisten we al wie daarvoor wanneer de Sjaak zou zijn. En je kunt toch heel wat slaap pakken in de uurtjes die je anders door zou brengen met bekvechten boven de flessenwarmer.
Er is veel aandacht voor de zwangerschap en de bevalling, maar op wat er daarna komt worden we eigenlijk helemaal niet voorbereid. Terwijl dat waarschijnlijk veel belangrijker is. Die negen maanden gaan namelijk voorbij, maar dat kind, daar kom je als het goed is je leven lang niet meer vanaf. Misschien zouden er daarom, naast zwangerschaps,- en bevallingscursussen, ook ouderschapscursussen moeten komen. Want, zoals Carolien Gravesteijn, lector ouderschap aan de Hogeschool Leiden, onlangs eens zei. “Ouders geven les op de moeilijkste school ter wereld, maar ze krijgen er geen opleiding voor.” En zo is het. Romantiek is leuk en aardig, maar daar ga je de oorlog niet mee winnen. En als ouders lig je nou eenmaal vaker dan je lief is in de loopgraven. Bezint eer gij begint dus en begin eigenlijk gewoon maar niet als je niet alles, tot aan de laatste hypothetische poepluier, helemaal potdicht hebt getimmerd. Een goed begin is namelijk echt het halve werk. Het maken van een baby kost maar één gezellige nacht, maar ga vooral niet over één nacht ijs. Want vergis je niet, zo’n baby mag dan weliswaar heel klein zijn, de impact die zo’n wurm heeft op je bestaan is levensgroot.
Lees ook: Man, laat de boel eens doorknippen! Je vrouw heeft al genoeg gedaan.
Vala van den Boomen (41 jaar) heeft drie kinderen: een zoon van 12, die autisme heeft, en twee dochters van 10 en 6 jaar, die de chronische aandoening EDS hebben, net als zijzelf. Ze is getrouwd met Mario en werkt als beleidsmedewerker in de Tweede Kamer. De eerste tien jaar van haar moederschap heeft Vala niet geslapen, omdat haar kinderen altijd wakker waren. Die schade probeert ze nu in te halen. En dat is hard nodig, want de puberteit staat voor de deur. Dat brengt weer heel nieuwe uitdagingen met zich mee, dus heeft ze al haar krachten nodig.