Waarom je je door niemand moet laten vertellen hoe je moet bevallen
Als je zwanger bent bemoeit opeens iedereen zich met je. Je krijgt allerlei advies, bijvoorbeeld over de bevalling. Wat de beste manier is om je kind te baren, wat je vooral wel en vooral niet moet doen. Daar kun je behoorlijk onzeker van worden en soms heeft het zelfs nadelige gevolgen. Vala zegt daarom: doe vooral wat JIJ wilt.
LEES OOK: Net bevallen? Dan zegt iedereen dit tegen je (ja, echt iederéén)
Toen ik zwanger was van mijn eerste kind had ik enorme informatiehonger, zoals waarschijnlijk iedere zwangere vrouw die het allemaal voor het eerst meemaakt. Ik verslond zwangerschapsboeken en schuimde alle mama,- en babywebsites af die ik maar kon vinden. Daarnaast slurpte ik gretig alle verhalen op van vrouwen die mij al voor waren gegaan en in de rij stonden om mij advies te geven. Wat mij vooral verteld werd is dat ik natuurlijk moest bevallen. Ik bracht slechts de eerste vier maanden van mijn zwangerschap door in Nederland, daarna verhuisde ik naar de Verenigde Staten en dat was volgens menig Nederlandse moeder het land van de artificiële bevallingen. Het land van de drugs en de designer keizersnedes en daar moest ik voor oppassen. Ook mijn verloskundige deed een stevige duit in het zakje zolang ik nog op Nederlandse bodem stond: met opgeheven vinger waarschuwde ze me voor het Grote Gevaar dat ruggenprik heet en deed het voorkomen alsof ik de anesthesisten straks van me af zou moeten slaan zodra ik ook maar één voet over de drempel van het ziekenhuis had gezet. Ik moest koste wat het kost proberen om pijnbestrijding af te weren en ervoor waken dat ze daar in de States niet zomaar een scalpel in mijn buik zouden zetten om mijn kind uit mijn baarmoeder te trekken voor ik goed en wel een wee had gehad. Ik knikte braaf en knoopte het allemaal stevig in mijn oren. Tot aan de tanden toe gewapend met statistieken over de gevaren van zo ongeveer alle soorten van verdoving, de nadelige effecten ervan op de hechting tussen moeder en kind, en volledig geïndoctrineerd vertrok ik naar Californië. Ik lustte ze rauw, die Amerikanen. Ik zou bevallen zoals bevallen bedoeld was.
En dus weigerde ik, toen ik eenmaal in de verloskamer lag, categorisch alle vormen van assistentie. 33 Uur lang had ik keiharde weeën, zonder noemenswaardige ontsluiting. Ik ging kapot. Gillend heb ik over de vloer gekropen, urenlang, terwijl mijn man en de verpleegsters werkeloos en met stijgende verbazing (en steeds groter wordende zorgen) moesten toekijken hoe ik mezelf tot aan het randje van totale uitputting en wanhoop bracht. Aan mijn man werd gevraagd of ik misschien één of ander trauma had dat me bang maakte voor naalden en de reden was voor mijn medicatieweigering. Want mijn redenering dat ik per se natuurlijk moest bevallen konden ze niet volgen. Uiteindelijk moest een heel boze gynaecoloog dreigen met een spoedkeizersnede om me zover te krijgen een ruggenprik te nemen. Ik heb gehuild toen hij erin zat. Van opluchting. Omdat ik eindelijk geen pijn meer had. Eindelijk een beetje kon ontspannen. En toen was het eigenlijk zo gebeurd en kon ik mijn zoon in mijn armen sluiten. Wat al veel eerder had gekund, als ik maar naar mezelf geluisterd had ipv naar al die anderen die vonden dat ze wat te zeggen hadden over mijn bevalling. Want uiteindelijk hebben die mij niet geholpen, maar mijn zoon en mij bijna de dood in gejaagd.
Ik wil met dit verhaal niet pleiten voor ziekenhuisbevallingen met pijnbestrijding, ik wil pleiten voor bevallingen die voor de moeder in kwestie goed zijn, goed voelen. En dat is voor iedere moeder anders. Van tevoren weet je niet wat voor bevalling het gaat worden en wat jij op dat moment graag wilt. Maar al die bemoeienis, dat helpt een nieuwe, vaak onzekere, aanstaande mama gewoon niet echt. Natuurlijk is al het advies alleen maar goedbedoeld, is het fijn om ervaringen te horen van moeders die er al eens doorheen gegaan zijn en ga je ervan uit dat de verloskundige het beste met je voor heeft. Maar het gevaar dat je te erg beïnvloed wordt door anderen ligt al snel op de loer. Ik neem het mijn eerste verloskundige kwalijk dat ze me zo bang heeft gemaakt voor de slechte invloed van pijnbestrijding. Ze heeft destijds zo gehamerd op de theorie dat een ruggenprik ervoor zorgt dat je niet kunt hechten met je kind dat ik mezelf (en mijn zoon) geweld aan heb gedaan tijdens de bevalling. De Nederlandse natuurlijke bevallingscultus was zo overheersend tijdens mijn eerste zwangerschap dat ik er volledig door werd gehersenspoeld. En natuurlijk kun je zeggen, meid, daar was je toch zelf bij? Je kunt zelf toch ook nog nadenken? Maar ik was jong, ik was onzeker en alles wat ik las, zag en hoorde kwam op hetzelfde neer: je moet natuurlijk bevallen. Ik wist niet beter en zoals alle moeders wilde ik het beste voor mijn kind. En daarvoor ga je dan dus tot het uiterste. Maar achteraf had ik gewild dat ik veel minder ver was gegaan.
Aanstaande moeders moeten goed begeleid en geïnformeerd worden. Ze hebben recht op alle informatie die er is en het is een goede zaak dat ze ook gewezen worden op de potentiële effecten en gevaren van bepaalde zaken, zoals bijvoorbeeld medicatie. Maar informeren is iets anders dan indoctrineren. Juist bij zoiets belangrijks en kwetsbaars als bevallen moeten vrouwen de kans krijgen dat op een manier te doen die voor hen de juiste is. Omdat de kans op een voorspoedige bevalling dan het grootst is. Elk lichaam is tenslotte anders, reageert anders en het is zaak vooral daarop in te spelen en dat te faciliteren. Een barende vrouw mag niet gedwongen worden tot een keizersnede omdat de gynaecoloog graag voor het eten thuis wil zijn, niet gedwongen worden liggend op een bed te bevallen omdat dat voor het medisch personeel handiger is, niet gedwongen worden thuis te bevallen als ze liever naar het ziekenhuis wil en niet gedwongen worden zonder pijnbestrijding te bevallen omdat ze denkt dat ze dan een slechte moeder is, of gefaald heeft. Een barende vrouw moet geholpen worden en die hulp, dat is maatwerk. Want geen bevalling is hetzelfde.
Tegen alle zwangere vrouwen wil ik daarom ook zeggen: luister vooral naar JOUW gevoel. Het is jouw lijf en jij voelt dat waarschijnlijk heel goed aan. Ook als je nu denkt dat dat niet zo is, als je je zorgen maakt over de bevalling, als je bang bent dat je het straks niet kunt. Je kunt het wel. En je mag vragen om wat je wilt, aangeven wat JIJ nodig hebt op dat moment. Natuurlijk moet je luisteren naar je verloskundige, of je gynaecoloog, want die hebben er verstand van en die hebben natuurlijk het beste met je voor. Maar je moet ook luisteren naar jezelf. Dat stemmetje in je hoofd en je hart vooral niet negeren. Dat is namelijk je moederinstinct. En het mooie van moederinstinct is dat je dat al hebt als je kind nog maar een klompje cellen in je buik is. Dus je denkt misschien dat je geen flauw idee hebt waar je mee bezig bent, maar niks is minder waar.
LEES OOK: Waarom angst voor de bevalling niet nodig is.
Niets meer missen?
Meld je aan voor onze wekelijkse nieuwsbrief!
Vala van den Boomen (41 jaar) heeft drie kinderen: een zoon van 12, die autisme heeft, en twee dochters van 10 en 6 jaar, die de chronische aandoening EDS hebben, net als zijzelf. Ze is getrouwd met Mario en werkt als beleidsmedewerker in de Tweede Kamer. De eerste tien jaar van haar moederschap heeft Vala niet geslapen, omdat haar kinderen altijd wakker waren. Die schade probeert ze nu in te halen. En dat is hard nodig, want de puberteit staat voor de deur. Dat brengt weer heel nieuwe uitdagingen met zich mee, dus heeft ze al haar krachten nodig.
