Waarom ik medelijden heb met ‘wonderkind’ Laurent
Je hebt misschien wel over hem gehoord: de hoogbegaafde Laurent die twee jaar geleden op zijn zesde begon aan het gymnasium. Inmiddels heeft hij de middelbare school doorlopen, rollen de vooraanstaande universiteiten over elkaar heen om het jongetje binnen te slepen en geeft hij het ene interview na het andere. En Vala vindt dat eigenlijk heel zielig.
Laurent is mijn kind niet. Ik heb hem nooit ontmoet, ik ken hem niet. Je kunt dus zeggen dat ik niet kan oordelen over wat er wel en niet goed is voor dit jongetje. Tenslotte weet ik als geen ander dat het vanaf de zijlijn makkelijk lullen is over andermans kind en andermans opvoeding. En hoe moeilijk het is om als ouder om te gaan met mensen die je veroordelen om wat je met je kind doet. Mijn zoon loopt ook uit de pas, net als Laurent. Weliswaar op een andere manier, maar ook wij krijgen regelmatig te maken met scheve ogen en mensen die denken dat ze het beter weten. Dat is bloedirritant, dus het laatste wat ik wil is zelf zo iemand zijn. Maar toch, als ik dan nu opnieuw lees over Laurent, die net zo oud is als mijn eigen zoon, maar die niet buiten speelt, geen Pokémonkaartjes ruilt met vriendjes, maar in plaats daarvan interviews geeft en deze zomer in de exclusieve Ocean Beachclub in Marbella zit te wachten tot hij naar de universiteit kan om daar, zoals zijn vader zegt, een ‘mondiale jongen’ te worden, kan ik niet anders dan me afvragen waar zijn ouders in godsvredesnaam mee bezig zijn.
LEES OOK: Dood aan de logeerbeer – ik wil dat vieze beest niet in mijn huis.
Het is natuurlijk heel bijzonder dat Laurent zo slim is. En fijn ook, want slim zijn is fijn. Daar heb je wat aan in het leven. Het maakt een hele hoop dingen makkelijker en het opent deuren voor je. Dat je je slimme kind stimuleert vind ik dan ook niet meer dan logisch. Als ouder wil je tenslotte toch dat je kind het beste uit zichzelf haalt en vooral, dat het een zo mooi en succesvol mogelijke toekomst heeft. Maar overdrijven is nou eenmaal ook een vak. En de ouders van Laurent overdrijven het wat mij betreft echt schromelijk. “Onze zoon is een wereldwonder” zeggen ze in een interview met de Volkskrant. Een interview waarvoor ze de krant overigens zélf hebben uitgenodigd, want “Laurent wil graag wat bekender worden” aldus vader Alexander, die iedere gelegenheid aangrijpt om zijn zoon in de schijnwerpers te zetten. Ik denk dat vooral Laurents ouders willen dat Laurent wat bekender wordt. Wat Laurent zélf wil, weet-ie waarschijnlijk helemaal niet. Maar dat hij constant aan de wereld wil vertellen wat een wonder hij is, dat lijkt mij in ieder geval stug.
Laurent is een, weliswaar excessief, voorbeeld van hoeveel druk we als ouders tegenwoordig op onze kinderen leggen omdat we met hen, en in het verlengde daarvan dus ook met onszelf, willen pronken. Om me heen zie ik het ene hoogbegaafde kind na het andere klassen overslaan, schaakcursussen volgen en in de vakantie ipv lekker buiten te spelen en wat aan te lummelen, op wetenschapskamp gaan omdat ze een zogenaamd onstilbare honger naar kennis hebben. Maar weet je, I call bullshit. Natuurlijk zijn er kinderen die hoogbegaafd zijn (maar sorry, echt niet zoveel als tegenwoordig opeens het geval is) en natuurlijk zijn er kinderen die graag met een Rubiks Kubus op hun kamer zitten, of bij de bibliotheek boeken lenen over de snaartheorie, maar ze willen ook Pokémonplaatjes ruilen in de speeltuin en samen met hun leeftijdsgenootjes stiekem briefjes doorgeven in de klas. Slim zijn is een voorrecht en iets waar je als ouder zeker trots op mag zijn. Maar wat nou het mooie van intelligentie is, is dat dat niet zomaar verdwijnt. Een slim kind is later ook nog slim. En zal daar dus altijd de vruchten van blijven plukken, ook als het niet met de snelheid van het licht door z’n jeugd gekatapulteerd wordt. Daarnaast, en veel belangrijker nog: een kind is meer dan een stel hersens. Een kind heeft ook een sociaal leven en een emotioneel leven en het ontwikkelen daarvan is minstens zo belangrijk als het ontwikkelen van zijn brein. Hoe moet een kind dat doen als-ie daar niet de kans voor krijgt omdat zijn ouders het zowat aan z’n haren door de schooltijd heen sleuren? School, en bovendien het leven in het algemeen, is niet alleen kennis vergaren, het is vooral ook ervaren, spelen, (op)groeien. En dat je een slim kind bent betekent niet dat je dus ook je leven maar moet leiden tussen de volwassenen. Dat je je jeugd wel over kunt slaan. Dat je daar geen behoefte aan hebt. Want die Rubiks Kubus en het verzameld werk van Kafka zijn er later ook nog wel. Maar je kindertijd, die ben je voor altijd kwijt als-ie voorbij is.
Natuurlijk zijn we als ouders verplicht om onze kinderen de beste kansen voor de toekomst te geven, maar veel meer nog vind ik eigenlijk dat we ze een mooie en vooral lange, onbezorgde kindertijd moeten geven. Volwassen zijn en presteren moet je namelijk nog je hele leven lang. En laten we eerlijk zijn, zo leuk is dat vaak helemaal niet. Ik hoop dat mijn kinderen later, als ze volwassen zijn, een succesvol leven hebben. En ja, natuurlijk droom ook ik er heus weleens van dat mijn dochter de eerste vrouwelijke Secretaris-Generaal van de Verenigde Naties wordt en heb ik stiekem al geoefend op mijn bescheiden-doch-enigszins-superieure-moederblik voor het moment dat mijn zoon de Nobelprijs voor de Natuurkunde in ontvangst neemt en hij mij in zijn speech bedankt voor de geweldige opvoeding die hij heeft genoten. Maar veel meer nog droom ik van de momenten dat ik later met mijn volwassen kinderen aan de keukentafel zit en dat we dan samen herinneringen ophalen aan hun kindertijd. Aan zondagmiddagen voorlezen op de bank en Lego bouwen. Aan speelafspraakjes met schoolvriendjes waarbij ze dan het hele huis overhoop haalden en mij tot waanzin dreven. Aan lange zomervakanties op een camping in Frankrijk waar we de hele dag niks anders deden dan zwemmen en stokbrood eten. Omdat dát de basis is voor echt succes in het leven. Want wat is de definitie van succes? Niet status, niet geld, niet hoeveel prijzen je op de schoorsteenmantel hebt staan en hoeveel beter/sneller/slimmer je bent dan andere mensen. Het enige dat er echt toe doet is of je gelukkig bent.
Ik waag te betwijfelen of Laurent gelukkig is. Als ik naar hem kijk, op tv en in de krant, zie ik geen gelukkig jongetje. Sterker nog, ik word een beetje verdrietig als ik naar hem kijk. Omdat ik geen kind zie, maar een marionet aan wiens touwtjes door anderen getrokken wordt. Ik geloof meteen dat Laurent superslim is en dat hij graag wil leren. Dat hij andere dingen nodig heeft dan andere kinderen en de wereld van zijn leeftijdsgenoten ver vooruit is. Het gaat er ook niet om dat hij gewoon maar mee moet met de stroom, met de grote gemene deler. Waarschijnlijk ís hij inderdaad een wonder en wie weet gaat hij later de geschiedenisboeken in als de slimste mens die ooit heeft bestaan. Misschien is hij inderdaad de volgende Einstein, ontwikkelt hij het geneesmiddel voor kanker en AIDS tegelijk en sticht-ie en passant ook nog even wereldvrede. Het zou zomaar kunnen. Maar hij is vooral ook gewoon een kind. Althans, dat zou hij moeten zijn. Moeten kúnnen zijn. Misschien geen doorsnee kind, maar een kind hoe dan ook. Maar Laurent is al lang geen kind meer. Misschien is hij wel nooit echt kind geweest. Hij is een prijskoe geworden. De prijskoe van zijn ouders. Want die proberen hem met man en macht te verkopen aan de hoogste bieder. En Laurent? Die staat erbij en kijkt ernaar, weet dat hij moet opzitten en pootjes geven, zijn kunstje moet vertonen, als een circusaapje, omdat dat is wat zijn trainers van hem verwachten. Laurent is geen kind, Laurent is een gekooid dier. En we weten allemaal wat er gebeurd met dieren in gevangenschap: die worden gek. Daarom kan ik het in dit geval toch niet laten me ermee te bemoeien en iets tegen zijn ouders te zeggen: beste mensen, alsjeblieft, free Laurent.
Vala van den Boomen (41 jaar) heeft drie kinderen: een zoon van 12, die autisme heeft, en twee dochters van 10 en 6 jaar, die de chronische aandoening EDS hebben, net als zijzelf. Ze is getrouwd met Mario en werkt als beleidsmedewerker in de Tweede Kamer. De eerste tien jaar van haar moederschap heeft Vala niet geslapen, omdat haar kinderen altijd wakker waren. Die schade probeert ze nu in te halen. En dat is hard nodig, want de puberteit staat voor de deur. Dat brengt weer heel nieuwe uitdagingen met zich mee, dus heeft ze al haar krachten nodig.
