Ja, ik ben moeder. Maar dat is niet mijn grootste ambitie
Vala heeft drie kinderen. Toch bepaalt het moederschap maar een relatief klein deel van haar leven. Want ja, ze is moeder. Maar vooral ook heel veel andere dingen.
Heel lang wilde ik niet eens kinderen, dus er zijn regelmatig dagen dat ik ’s ochtends wakker word en me afvraag hoe het in vredesnaam zo gekomen is dat ik er opeens drie heb. Natuurlijk, ik heb ze heel bewust gekregen en ik zou ze nooit meer willen missen, dus het is niet zo dat het moederschap mij zomaar opeens overkomen is, maar toch voel ik me nog steeds niet echt moeder. Ik bén wel moeder, maar ik voel me voornamelijk nog gewoon mezelf. Ik denk dat dat komt omdat ik, in tegenstelling tot veel andere vrouwen, dat moederschap niet mijn core business heb gemaakt. Het niet mijn grootste ambitie was en dat ook nooit zal zijn. Dat moederschap, dat doe ik ‘ook’ en niet ‘voornamelijk’. Ik ben niet Vala, moeder van drie kinderen. Ik ben Vala, journalist, columnist, echtgenote, vriendin, vrouw, mens, die ook nog drie kinderen heeft.
LEES OOK: Moeders zijn net mensen (ja, echt waar!).
Van multifunctioneel naar eendimensionaal
Worden vrouwen moeder, dan is dat vaak hetgeen hen voortaan definieert. Ze omschrijven zichzelf als ‘mama van Teun en Fleur’ en laten hun leven bepalen door die status. Wat prima is, als dat is wat je wilt. Het is alleen wel iets dat ik nooit zo goed begrepen heb. Hoewel het waar is dat het hebben van kinderen en het managen van een gezin een aanzienlijke klus is, is het wat mij betreft niet iets waar vrijwel niks anders meer naast kan bestaan. En wat bovendien de identiteit die je eerst had, volledig verandert in een andere. Voordat je moeder was, was je namelijk, denk ik tenminste, toch ook niet voornamelijk één ding? Je was toen toch ook niet alleen maar ‘administratief medewerkster’, ‘hardloper’, of ’taartenbakker’? Je was een heleboel dingen, wilde een heleboel dingen, had verschillende ambities, op verschillende gebieden. Misschien geen heel hoogdravende ambities, maar dat hoeft ook niet. Echter, je was iemand met vele gezichten. Dus wat is het toch met dat moederschap dat het vrouwen doet besluiten om van multifunctioneel naar eendimensionaal te gaan?
Geen dagtaak
Een gezin met vijf mensen levert het nodige werk en vooral de nodige chaos op. Desondanks heb ik er niet de dagtaak aan die veel moeders blijkbaar wel hebben. Ik bepaal mijn leven, mijn moederschap doet dat niet voor mij. Eigenlijk behelzen het moederschap en mijn gezinsleven maar een relatief klein deel van mijn leven. Ze zijn slechts twee van de vele dingen die ik doe, en die van mij, mij maken. Daarnaast: ik ambieer het moederschap niet, zie het niet als hetgeen later mijn grootste prestatie zal zijn geweest. Die kinderen, die doe ik ‘erbij’. Dat klinkt misschien lullig, maar het betekent geenszins dat ze voor mij niet van onschatbare waarde, of geen prioriteit zijn. Het betekent alleen dat ze ónderdeel zijn van mijn leven en niet mijn leven zélf. Ik besta niet bij de gratie van het feit dat ik hun moeder ben. Ik besta bij de gratie van het feit dat ik ik ben.
Je zult mij mezelf niet horen aanduiden als ‘de moeder van Pietje, Liesje en Miesje’. De term ‘Moeder’ is een woord dat aanduidt dat je hebt gebaard, of dat je zorg draagt voor een kind, maar het is geen identiteit. ‘Moeder zijn’ is eigenlijk geen invulling van je leven, omdat het niks meer is dan een simpel feit. Daarmee wil ik niet zeggen dat vrouwen die ervoor kiezen thuis te zijn bij hun kinderen geen waardevolle invulling geven aan hun leven. Dat is een keus en welke keus voor jou goed is, dat bepaal alleen jijzelf. Maar je bent niet alleen maar ‘moeder’. Daarmee degradeer je jezelf als persoon. Ik begrijp niet waarom je jezelf als zodanig neer zou willen zetten. Moeder zijn ís geen ambitie. Het maakt je niet tot iemand. Het is slechts terminologie en meer niet. En als je van persoon naar term gaat, alleen maar omdat je kinderen hebt gekregen, dan kan ik niet anders dan me afvragen wie je dan eigenlijk ooit geweest bent.
LEES OOK: Als je als moeder geen goed vangnet hebt.
Vala van den Boomen (41 jaar) heeft drie kinderen: een zoon van 12, die autisme heeft, en twee dochters van 10 en 6 jaar, die de chronische aandoening EDS hebben, net als zijzelf. Ze is getrouwd met Mario en werkt als beleidsmedewerker in de Tweede Kamer. De eerste tien jaar van haar moederschap heeft Vala niet geslapen, omdat haar kinderen altijd wakker waren. Die schade probeert ze nu in te halen. En dat is hard nodig, want de puberteit staat voor de deur. Dat brengt weer heel nieuwe uitdagingen met zich mee, dus heeft ze al haar krachten nodig.
