Waarom alle moeders feministen (zouden moeten) zijn
Moeders staan niet zelden lijnrecht tegenover elkaar als het gaat om de keuzes die zij maken in het leven. Want wie thuisblijft is lui en wie werkt is ontaard. Maar missen we hierbij nou niet iets? Want zou het niet vooral moeten gaan om het hébben van die keus, niet zozeer om wát je kiest?
Onlangs las ik een verhaal van een thuisblijfmoeder, die af gaf op het feminisme en claimde dat deze stroming haar, en alle thuisblijfmoeders met haar, in de steek had gelaten. Dat het feminisme hen wegzet als luie vrouwen, die weigeren bij te dragen aan de maatschappij en wat zij doen niet waardevol acht. Ergens herken ik wel wat zij schreef. Zelf ben ik vier jaar thuis geweest met mijn kinderen en ook ik heb meer dan eens opmerkingen gekregen als: “Maar wat dóe je dan de hele dag?”, “Dat is toch zonde?”, en “Dat kun je toch niet maken als moderne, hoogopgeleide vrouw?” Maar inmiddels werk ik weer en krijg ik net zo hard te maken met allerhande oordelen zoals “Dat is toch zielig voor je kinderen?” en “Wel een beetje egoïstisch om alleen maar voor jezelf te kiezen.” Tja. Het is dus eigenlijk nooit goed. Echter heeft dat niks met feminisme te maken, maar gewoon met zure wijven die blijkbaar heel graag willen zeiken. En die, zoals iedereen dat nou eenmaal is, soms onzeker zijn over hun eigen keuzes. En daarvoor dus validatie zoeken.
Lees ook: 5 Dagen werken? Waarom heb je dan kinderen?
Want dát is het dus, mijns inziens in ieder geval, dat het feminisme in een hoekje drukt waar het niet hoort en nog steeds danig belemmert. Het feit dat wij vrouwen, wij zélf dus, blijkbaar helemaal niet weten wat feminisme eigenlijk betekent. De auteur van het eerder genoemde stuk claimt zelf een feminist te zijn. Maar laat vervolgens duidelijk merken dat zij van mening is dat haar keuze om thuis te blijven beter is dan de keus van andere moeders om te gaan werken, omdat zij de behoeften van haar kinderen boven die van haarzelf plaatst. Waarmee ze de feministische plank behoorlijk mis slaat. Want wat ze zich niet lijkt te realiseren is dat feminisme helemaal niks te maken heeft met wat je dóet, maar voornamelijk met wat je kíest. En het feit dat je überhaupt een keuze hébt. Dat zij, als vrouw, als moeder, de keuze heeft gehad om thuis te blijven. En dat ze dat heeft kunnen doen omdat zij dat zélf wilde. Dát is feminisme.
Laatst schreef ik een reactie op een interview met pedagoog Gitty Feddema, die van mening was dat ouders, maar vooral moeders, de eerste jaren thuis zouden moeten blijven bij hun kinderen. En dat moeders die dat niet doen hun kroost eigenlijk verkapt verwaarlozen. Waarom word ik daar zo kwaad van? Om precies dezelfde reden dat het relaas van de bovengenoemde thuisblijfmoeder me tegen de haren in strijkt. Dergelijke verhandelingen tornen namelijk aan de vrouwenrechten, de verworvenheden waarvoor we met z’n allen heel lang hebben moeten vechten. En die we dus, als vrouwen, met z’n allen, met ons leven zouden moeten verdedigen ipv ze op wat voor manier dan ook te beteugelen. Echte vrijheid, en daarmee dus gelijkheid, voor vrouwen krijgen we namelijk pas als we de keuzes van die vrouwen, welke keuzes dat ook zijn, onvoorwaardelijk accepteren en er geen oordeel meer over vellen. Doen we dat echter niet, blijven we elkaar toch keer op keer weer de maat nemen, dan is die gelijkheid weinig meer dan het luchtkasteel dat het altijd is geweest. En dat is dan onze eigen stomme schuld.
Mevrouw Feddema maakt met haar betoog tegen werkende moeders (ouders) een grote fout, omdat ze niet verenigt, maar juist verdeelt. En daarmee de vrouwenrechten aan haar laars lapt. Als vrouwen, als moeders, zouden we achter elkaar moeten staan, altijd. Ook als we niet dezelfde keuzes maken. Omdat vrijheid en autonomie over ons eigen leven de crux zouden moeten zijn. Feminisme is accepteren, respecteren en stimuleren. Elkaar in onze kracht zetten op de manier die voor ieder individu apart goed is. Ik vind het niet interessant of jij thuisblijfmoeder bent, of 60 uur per week werkt. Wat ik interessant is vind is de vraag of jij dat doet omdat dat jouw eigen keuze is. Niemand anders dan jijzelf kan bepalen wat werkt voor jou en jouw gezin. En niemand anders dan jijzelf heeft daar iets van te vinden. Keuzes maak je omdat je denkt dat ze, in ieder geval op dat moment voor jou en voor de jouwen, goed zijn. En dat is het enige dat telt: dat je de vrijheid hebt die keuzes te kunnen maken.
Hoewel we al ver gekomen zijn op het gebied van de vrouwenrechten, is er nog een lange weg te gaan. Want in een wereld waarin vrouwen nog steeds minder betaald worden dan mannen voor hetzelfde werk, waarin de stem van vrouwen nog steeds minder luid klinkt dan die van mannen, waarin maar liefst de helft van alle vrouwen te maken krijgt met seksueel misbruik, omdat ze gezien worden als gebruiksvoorwerpen en tweederangs mensen, is het van groot belang dat we een front vormen. Zolang we de strijd tegen elkáár niet staken, gaan we ook de rest van de wereld niet veroveren. Een echte feminist is overtuigd van de keuzes die zij maakt en de manier waarop ze haar leven inricht. Een echte feminist voelt niet de behoefte om die keuzes superieur te maken aan die van andere vrouwen, omdat ze weet dat er geen baas boven baas is en, belangrijker nog, ook niet hoeft te zijn. Een echte feminist staat achter elke keus van haar zusters, simpelweg omdat het een keus ís.
Iedereen die een thuisblijfmoeder vertelt dat wat zij doet minder waarde heeft dan wat een werkende moeder doet is geen feminist. Iedereen die een werkende moeder vertelt dat zij haar kinderen en haar moederschap verwaarloosd is geen feminist. Want echt feminisme maakt geen onderscheid, echt feminisme oordeelt niet. Zo iemand is gewoon een azijnpisser. En dát zijn nou mensen waar we in in de maatschappij écht niks aan hebben.
Lees ook: Vergeet de übermoeder, ruim baan voor de tijgervader!
Vala van den Boomen (41 jaar) heeft drie kinderen: een zoon van 12, die autisme heeft, en twee dochters van 10 en 6 jaar, die de chronische aandoening EDS hebben, net als zijzelf. Ze is getrouwd met Mario en werkt als beleidsmedewerker in de Tweede Kamer. De eerste tien jaar van haar moederschap heeft Vala niet geslapen, omdat haar kinderen altijd wakker waren. Die schade probeert ze nu in te halen. En dat is hard nodig, want de puberteit staat voor de deur. Dat brengt weer heel nieuwe uitdagingen met zich mee, dus heeft ze al haar krachten nodig.
