Strijdpunten van een peuter: toegeven of niet?

Moeder van een peuter? Dan zijn er momenten (bord leeg eten, tandenpoetsen, etc) waarop je lieveling besluit om de strijd met je aan te gaan. Sterker nog: hij verklaart je de oorlog. Wat te doen? Toegeven, of doorzetten? Opvoedgoeroe Eva van Bronsveld geeft tips.

Strijdpunt: tandenpoetsen
Zondagavond. Zoon is in bad geweest en heeft een plas gedaan. So far so good. Door naar het volgende punt van het programma: tandenpoetsen. En daar gaat het mis. Alwéér. Wat volgt is een bekend ritueel: meneer verstopt zich onder zijn bed. Ik dreig met een iPhoneverbod. Zoon komt onder het bed vandaan, maar klemt alsnog zijn kaken stijf op elkaar. Ik doe er een schepje bovenop: nóóit meer op de iPhone en nóóit meer snoep. Nul effect. Het is 20.25. Over vijf minuten begint Homeland. Ik smeek zoonlief of hij alsjeblieft zijn mond open wil doen. Heel even maar. Beloofd. Zodat ik rats-rats-rats de tandenborstel er doorheen kan halen. Maar nee. Zucht.

Doorzetten of toegeven?

Eva Bronsveld: “Natuurlijk is het belangrijk om de tanden te poetsen van je kind. Maar als je eenmaal in de strijd hierover verwikkeld bent, is er eigenlijk geen goeie uitweg meer. Dreigen met straf werkt sowieso averechts. De negatieve associatie met tandenpoetsen wordt hierdoor alleen maar groter. Ik zou het in deze situatie laten voor wat het is, maar dan wel zorgen dat er in het vervolg een goede routine komt. Zorg dat tandenpoetsen weer leuk wordt. Het is per kind verschillend wat werkt, maar je kunt denken aan liedjes zingen, net doen alsof er gekke mannetjes op de tanden dansen die weggepoetst moeten worden (Oh help die maakt zelfs een salto. Hup weg ermee!) of ondersteboven hangend op de bank poetsen.”

Lees ook: Als je alles zou doen wat je peuter wil… Een experiment

Strijdpunt: bij papa en mama slapen
Nacht. De klok van de buren slaat drie uur. In de kamer naast me klinkt een bons. Mijn zoon die uit zijn bedje stapt. Getrippel, een piepende slaapkamerdeur. Ik open mijn ogen en zie een kleine gestalte om het bed heen lopen, voel hem over de dekens kruipen en vervolgens pakken twee warme handjes mijn gezicht vast.“Mama, ikke bang.” Ik zucht. Er zijn twee opties:

1. Terugsturen naar zijn slaapkamer (die hij deelt met zijn zus). Gevolg: een vermoedelijke nachtelijke schreeuw- en huilpartij. Kortom, het hele gezin een beroerde nacht.
2. Weer tussen ons in laten slapen. Gevolg: ik (wéér) een beroerde nacht, want peuter draait alle kanten op. Met als bonus een stijve nek, want zoon eist mijn hele kussen op. Maar hé, de rest van het huishouden heeft ten minste wél een nacht.

Doorzetten of toegeven?

Eva Bronsveld: “Om te beginnen zou ik eerst samen met hem kijken waar hij bang voor is. Een angstig kind alleen in bed laten liggen zou ik niet doen. Bedenk eerst wat je kunt doen om de angst weg te nemen. Toen mijn zoon bang was stopte hij bijvoorbeeld alle enge dingen onder mijn trui en nam ik ze mee. Maar je kunt natuurlijk van alles bedenken. Zo zag ik laatst ergens een foto van ‘monsterspray’, gewoon een Glassexfles met water. Misschien lukt het hem daarna wel om weer lekker in zijn eigen bedje te slapen. Is dat nog steeds niet het geval zou ik vooral op zoek gaan naar een oplossing die je allebei oké vindt. Misschien kan hij op een matrasje naast jouw bed, bijvoorbeeld.”

Strijdpunt: groente eten
Maandagavond. Etenstijd. Op het menu: boerenkool. Het lievelingseten van mijn zoon. Not. Welgeteld één muizenhapje heeft hij naar binnen gewerkt, om het vervolgens kokhalzend weer uit te spugen. Dat was twintig minuten geleden. Zijn bord hoeft niet helemaal leeg, maar ik wil dat hij op zijn minst een paar happen eet. Vleien, dreigen, omkopen – het helpt niets. Verbannen naar de gang? Met een lege maag naar bed sturen? Ik weet het niet meer.

Doorzetten of toegeven?

Eva Bronsveld: “Met eten kun je eigenlijk beter niks forceren. Als je als ouder zorgt voor een gezond en gevarieerd aanbod, gaan kinderen op den duur vanzelf meer lusten. Zorg ervoor dat het gezellig is aan tafel, dat er een gezond aanbod is en laat het verder aan je kind over. Naarmate kinderen ouder worden, gaat het normaal gesproken vanzelf beter. Tenzij je er op jonge leeftijd veel strijd van hebt gemaakt, want dan gaat het helemaal niet over of je kind wel broccoli lust, maar over wie die strijd wint. In de tussentijd kun je er nog voor zorgen dat je kind voldoende groenten binnenkrijgt door gedurende de dag al wat rauwkost en dergelijke te geven. Het tijdstip van de avondmaaltijd is voor veel peuters namelijk al te laat waardoor ze eigenlijk te moe zijn of al over hun honger heen om nog goed te eten.”

Strijdpunt: snoep
Woensdagmiddag. Supermarkt. Met zoon voorop in het karretje werk ik mijn lijst af. Nog een boodschap te gaan en we zijn deze ronde zonder drama doorgekomen. Mis. Ik let even niet op en sla de verkeerde gang in: de snoepafdeling. Zoon veert op, zijn ogen zo groot als schoteltjes. Met zijn meest zoete stemmetje: “Mama, chocolade-ei?” Shiiiit. Ik versnel mijn pas en doe alsof ik niets hoor. Hij heeft gisteren al een surprise-ei gekregen. Binnen vijf seconden zet zoonlief het op een jengelen, dat nog eens vijf seconden later is veranderd in brullen. Bij de kassa staat een enorme rij en uitgerekend vandaag puilt mijn wagen uit met boodschappen.

Doorzetten of toegeven?

Eva Bronsveld: “Op dit soort momenten kun je vaak juist beter wel in eerste instantie reageren. Als je de eerste vraag negeert, laat het idee van dat chocolade-ei juist hem juist niet meer los. Hoe eerder je reageert, hoe groter de kans dat hij nog openstaat voor jouw antwoord. Misschien zegt je kind juist wel ‘chocoalde-ei’ om te laten zien dat hij nu weet wat het is, of om je eraan te herinneren dat hij het gister zo leuk vond om er een te krijgen. ‘Ja, dat is een chocolade-ei hé? Die had je gisteren gekregen. Vond je dat lekker?’ En ondertussen loop je gewoon door met je karretje. ‘Weet jij nog wat voor verrassing erin zat?’ Verder kan het ook helpen om vooraf een lijstje te maken met je kind zodat hij weet wat je allemaal wél (en vooral ook niet dus) gaat kopen. Laat je kind eventueel de boodschappen afstrepen (geeft niks als hij dit nog niet echt snapt), zodat hij ook wat te doen heeft.”

Lees ook: 10 buikpijnmomenten van de terror-peuter-moeder