Ouders, houd het maar bij één kind – want die tweede is funest voor je relatie
Die tweede doen we er zo bij, denken heel veel stellen. Want als je eenmaal die eerste hebt overleefd wordt het daarna alleen maar makkelijker. Maar is dat eigenlijk wel zo?
Toen ik zwanger was van mijn tweede kind was ik superzelfverzekerd. Die eerste keer had ik me vreselijk druk gemaakt over of ik het wel zou kunnen, moeder zijn, hoe dat nou allemaal moest en hoe alles zou gaan veranderen. En inderdaad, het was best even een schok toen onze zoon er was en het duurde even voor we alles weer helemaal op de rit hadden. Maar dat zou bij de tweede natuurlijk niet gebeuren. Tenslotte waren we inmiddels door de wol geverfd en wisten we alles al. Dachten we. Want dat viel even vies tegen. Niet zozeer op praktisch gebied, want inderdaad, luiers verschonen en flesjes maken is net als fietsen: dat verleer je niet meer. Maar de emotionele, en vooral ook relationele impact die deze gezinsuitbreiding had zagen we absoluut niet aankomen. Als je één kind hebt ben je gewoon, nou ja, een stel met een kind. Maar door die tweede word je opeens een Gezin. En het runnen van een gezin, dat heeft nogal wat voeten in de aarde. Dat is eigenlijk gewoon een militaire operatie. Wat weliswaar veel doet voor de efficiency, maar weinig voor de romantiek.
LEES OOK: Papa heeft een Postnatale Depressie. Of stelt papa zich een beetje aan?
Dat blijkt ook uit een grootschalig onderzoek van het Lectoraat Ouderschap en Ouderbegeleiding van de Hogeschool Leiden. Wetenschappers onderzochten het welzijn van ouders na de komst van een tweede kind en kwamen tot de conclusie dat het daarmee niet zo best gesteld is. Weliswaar voelen we ons beter over onze oudervaardigheden omtrent het verzorgen van dat kind, maar wat we aan praktische zelfverzekerdheid gewonnen hebben, verliezen we vervolgens als het gaat om hoe we ons voelen over onze relatie. We communiceren niet meer met elkaar en door de drukte die een gezin met meerdere kinderen met zich meebrengt verliezen we elkaar makkelijk uit het oog. Voor mij persoonlijk heel herkenbaar. Toen mijn ex-man en ik alleen onze zoon nog maar hadden was het best eenvoudig. De verzorging hadden we snel onder de knie en we hadden nog steeds tijd voor onszelf en vooral: voor elkaar. Dingen ondernemen was, ook met kind, best nog wel te doen, dus ons leven behelsde meer dan alleen het draaiende houden van een gezin. Hoe anders werd dat toen de tweede kwam en er weinig anders meer was dan dat. Het gaat wat ver om te zeggen dat mijn ex en ik nog getrouwd zouden zijn als onze dochter er niet gekomen was, maar het feit dat we opeens geen geliefden meer waren, maar de CEO’s van de BV Gezin heeft ons huwelijk bepaald geen goed gedaan.
Juist bij die tweede is het belangrijk om jezelf en elkaar in acht te nemen. Dat weet ik inmiddels uit eigen ervaring en ook de wetenschap zegt het dus. Maar ja, dat is makkelijker gezegd dan gedaan. Want, hoe dan? Twee jonge kinderen hebben is nou eenmaal veel werk. Als je net klaar bent met de een, heeft de ander je weer nodig. Er is altijd wel iets dat gedaan of geregeld moet worden, er gebeurt altijd wel iets waar je niet op gerekend had. Je hebt nooit genoeg aandacht voor iedereen die aandacht nodig heeft. En iedereen heeft áltijd aandacht nodig. Als het allemaal voorbij is, als je weer een dag succesvol ten einde hebt gebracht ben je moe, doodop, kapot. En je partner ook. Tijd voor elkaar? Als er überhaupt nog tijd over is, heb je helemaal geen zin meer om daar iets mee te doen. Het enige dat je wilt is rust. Even helemaal niks. Omdat je weet: morgen begint dit hele circus weer opnieuw. Ik vond de overgang van één naar twee kinderen veel heftiger dan van geen naar één kind en daar werd ik totaal door verrast. En juist dát maakte dat mijn relatie op losse schroeven kwam te staan. Want bij die eerste hadden we ons schrap gezet. Hoewel we niet wisten wát er precies komen ging, wisten we wel dát het heftig zou zijn. En omdat we daarop bedacht waren konden we erop inspelen. Maar die tweede keer was het alsof we van achteren beslopen werden en ons daardoor niet konden verdedigen. En dus werden we er genadeloos door gevloerd.
Eén kind is geen kind, zeggen ze weleens, tot grote ergernis van mensen die dus maar één kind hebben. En het is natuurlijk ook onzin om te doen alsof je met ‘maar’ één kind geen echt gezin zou zijn. Te beweren dat het dan nooit druk kan zijn, of lastig. Maar ik kan niet anders dan beamen dat ik sinds mijn tweede kind pas écht de impact van het ouderschap op mijn leven voelde. En dat ik me toen regelmatig afvroeg waar ik me zo druk om had gemaakt bij de eerste en me realiseerde hoe makkelijk we het toen eigenlijk hadden. Na de komst van mijn tweede kind begonnen de tropenjaren pas echt en die zijn bepaald niet zonder slag of stoot verlopen. Terugkijkend op die periode is het ook echt zo dat ik me toen behoorlijk ongelukkig en ontheemd heb gevoeld en ik weet dat mijn ex-man dat ook zo heeft ervaren. Jammer, want je verwacht toch dat het met die tweede allemaal van een leien dakje zal gaan, omdat je in de herhaling gaat. Maar de realiteit is dus heel vaak dat het dan eigenlijk pas begint. En eindigt, als je niet oppast.
Hadden ze in China dus misschien toch een punt met hun één kind politiek? Was dat geen dictatoriële, communistische maatregel van het regime, maar gewoon voortschrijdend inzicht van de overheid en een poging om haar burgers een hoop leed te besparen? Moeten we misschien in Chinese voetsporen treden? Onzin natuurlijk. Hoe zwaar het ook was, ik ben blij dat ik die tweede heb gekregen. Want ondanks alle moeilijkheden was ze ook een enorme verrijking voor ons gezin. Ik wilde alleen dat ik wat beter voorbereid was geweest destijds. Dus misschien is het goed als er, naast informatie over het stichten van een gezin ook wat meer voorlichting komt over gezinsuitbreiding en wat dat allemaal betekent. Zodat je net zo goed beslagen ten ijs komt als de eerste keer. Nou ja, zo goed als mogelijk is dan. Want dat blijft toch het ding met kinderen: je weet gewoon nooit echt hoe het is, totdat ze er zijn. Elke keer opnieuw.
LEES OOK: Manon: “In twee jaar tijd gingen we van 0 naar 5 kinderen.”
Vala van den Boomen (41 jaar) heeft drie kinderen: een zoon van 12, die autisme heeft, en twee dochters van 10 en 6 jaar, die de chronische aandoening EDS hebben, net als zijzelf. Ze is getrouwd met Mario en werkt als beleidsmedewerker in de Tweede Kamer. De eerste tien jaar van haar moederschap heeft Vala niet geslapen, omdat haar kinderen altijd wakker waren. Die schade probeert ze nu in te halen. En dat is hard nodig, want de puberteit staat voor de deur. Dat brengt weer heel nieuwe uitdagingen met zich mee, dus heeft ze al haar krachten nodig.
