Opvoeden zonder schreeuwen: kan dat écht?

Iedere ouder heeft weleens zijn geduld verloren. Je vraagt tien keer of je kind zijn schoenen aantrekt, en uiteindelijk sta je te schreeuwen. Daarna voel je je schuldig, want schreeuwen voelt niet als de ouder die je wilt zijn. Maar hoe zorg je ervoor dat je rustig blijft, zelfs als je kind je tot het uiterste drijft?

Waarom we schreeuwen (en waarom het niet werkt)

Schreeuwen is vaak een reactie op frustratie. Je voelt je genegeerd, je hebt haast of je bent gewoon moe. Maar onderzoek wijst uit dat schreeuwen vaak averechts werkt. Kinderen kunnen bang of onzeker worden, of ze leren juist dat boosheid de manier is om dingen voor elkaar te krijgen.

Toch is het makkelijker gezegd dan gedaan om altijd kalm te blijven. Dus hoe kun je grenzen stellen zonder je stem te verheffen?

Hoe voorkom je dat je schreeuwt?

1. Herken je triggers

Merk op wanneer je het snelst je geduld verliest. Is het ‘s ochtends als iedereen moet haasten? Tijdens het avondeten? Door je triggers te herkennen, kun je vooraf al bedenken hoe je ermee omgaat.

2. Gebruik een lage stem

Als je stem verheffen je standaardreactie is, probeer dan juist het tegenovergestelde: spreek expres zachter. Dit trekt de aandacht van je kind en voorkomt een escalatie.

3. Maak contact in plaats van te commanderen

In plaats van op afstand te roepen wat je kind moet doen, loop naar ze toe, maak oogcontact en raak ze eventueel even aan. Hierdoor luisteren kinderen beter en hoef je minder te herhalen.

4. Geef keuzemogelijkheden

Kinderen luisteren beter als ze een gevoel van controle hebben. Zeg bijvoorbeeld: “Wil je nu je pyjama aantrekken of na het tandenpoetsen?” in plaats van “Trek nu je pyjama aan!”

5. Neem een pauze

Als je voelt dat je gaat ontploffen, stap even uit de situatie. Haal diep adem, tel tot tien of loop even weg. Dit geeft je de kans om rustiger te reageren.

6. Bied een alternatief voor schreeuwen

Als je kind niet luistert, kun je een andere techniek gebruiken, zoals de “één-woord-methode”: in plaats van “Ruim nou eindelijk je kamer op!” zeg je simpelweg: “Kamer.” Dit voorkomt een strijd en houdt de boodschap duidelijk.

Wat als je toch schreeuwt?

Schreeuwen gebeurt soms, en dat maakt je geen slechte ouder. Als het gebeurt, kun je achteraf uitleggen waarom je zo reageerde. Zeg bijvoorbeeld: “Sorry dat ik zo hard riep, ik was gefrustreerd. Ik wil proberen om rustiger te blijven.” Dit leert je kind dat emoties normaal zijn, maar dat je er op een gezonde manier mee om kunt gaan.

Opvoeden zonder schreeuwen is een proces

Het is onmogelijk om altijd perfect rustig te blijven, maar bewust omgaan met je reacties kan al een groot verschil maken. Opvoeden zonder schreeuwen draait niet om perfectie, maar om proberen – en dat is precies wat je kinderen ook van jou mogen leren.

Lees ook: Dit is waarom een vierde kind jullie gezin perfect maakt