Waarom ik liever de vader van mijn kinderen zou zijn
Vrouwen vinden het moederschap vaak moeilijk en zwaar. Mannen daarentegen rollen fluitend door het vaderschap. Hoe kan dat? Is vader-zijn leuker dan moeder-zijn? Het lijkt er wel op.
Onlangs hoorde ik een vermoeide hulpkreet van een moeder. Ze wist niet meer waarom ze aan kinderen begonnen was. Misschien had ze er zelfs wel spijt van, vreesde ze. Al die verantwoordelijkheid, de zorgen, het geregel, het gedoe, ze vond er weinig aan. Dat bracht haar tot de conclusie dat ze dus kennelijk ongeschikt was voor het moederschap. Maar zo zat het niet, vertelde iemand anders haar. Ze was gewoon liever de váder van haar kinderen geweest. Een briljante gevolgtrekking, wat mij betreft. En een verklaring voor hoe heel veel moeders zich voelen. Want het is simpelweg zo waar. Ga maar na: waarom lopen moeders zo vaak op hun tandvlees, raken ze burn-out en depressief, terwijl vaders het ouderschap met twee vingers in hun neus lijken te doen? Omdat het gewoon leuker is om vader dan om moeder te zijn. Dat krijg je als je wel de lusten, maar weinig tot geen van de lasten hebt.
LEES OOK: Het papa-privilege: klagen over je kroost en geen haan die ernaar kraait.
Schattige kluns
Natuurlijk, de meeste moderne vaders doen hard hun best met vaderen. Ze verschonen luiers, maken ’s nachts flesjes, brengen de kinderen naar school en clubjes en bouwen Lego. Maar, nog steeds is het voor hen veel meer vrijblijvend dan voor moeders. De vader die Fleurtje ’s winters in een te dun jurkje op de opvang aflevert is een schattige kluns. Teuntjes judoklasje op de woensdagmiddag vergeten, papa? Ach ja, kan gebeuren. Geen gymtas mee naar school gegeven? Tja, gewoon niet aan gedacht. Papa komt weg met dingen, waar mama wél op aan gekeken zou worden. Omdat zij moeder is en hij vader. De verantwoordelijkheid die moeders te dragen hebben is een stuk zwaarder dan die van vaders. En de straf als die verantwoordelijkheid verzaakt wordt daarmee dus ook.
Moedercultus
De manier waarop we als maatschappij reageren op het moederschap en op het vaderschap is wezenlijk verschillend. We verwachten van moeders dat ze alles altijd goed doen, op de manier waarop we als samenleving vinden dat het ‘hoort’, maar vaders vergeven we het direct als ze het niet doen conform de norm. De moeder die een keer vergeet haar kind z’n lunchtrommeltje mee te geven of in een verkeerde outfit naar school stuurt is nalatig, lui, of anderszins een slechte moeder, terwijl bij de vader die hetzelfde doet nog geen twee keer met de ogen wordt geknipperd. Geen wonder dus dat vaders weinig druk ervaren; zij doen het altijd goed. Ze zijn er en dat gegeven alleen al is genoeg. Op welke manier zij er zijn doet niet terzake, terwijl er voor moeders slechts één bepaalde manier is om er te zijn en wie daar (een keer en/of per ongeluk) vanaf afwijkt wordt daar direct op afgerekend. Vergevingsgezindheid bestaat niet in de maatschappelijke moedercultus.
Altijd presteren
Het moederschap is significant anders dan het vaderschap, niet omdat de uitvoering van de taak nou zo verschillend is, maar vanwege de beeldvorming die ervan bestaat. Die, en niet het moederschap zelf, zorgt ervoor dat vrouwen hun moeder-zijn vaak als zwaar ervaren. Dat het zwaarder ís dan het vaderschap. Tenslotte is iets waar geen druk op ligt veel makkelijker leuk en fijn om te doen, dan iets waarbij je geacht wordt altijd op de toppen van je kunnen te presteren en ook nog een perfecte score te halen. Als we moeders het respijt gunnen dat we vaders geven, denk ik zomaar dat er een stuk minder vrouwen overspannen raken. Dat het percentage moeders met een postnatale depressie aanzienlijk zal dalen en dat het bovendien de gelijkwaardigheid tussen mannen en vrouwen, zowel sociaal-maatschappelijk als economisch, ten goede zal komen. En dat vrouwen weer (of misschien zelfs: eindelijk) plezier in het moederschap zullen krijgen, omdat ze dan ook eens ervaren wat vaders al sinds jaar en dag weten: dat het ouderschap weliswaar hard werken is, maar vooral ook heel erg leuk.
LEES OOK: Nee, papa is niet de oppas. Waarom gedraagt hij zich dan zo?
Vala van den Boomen (41 jaar) heeft drie kinderen: een zoon van 12, die autisme heeft, en twee dochters van 10 en 6 jaar, die de chronische aandoening EDS hebben, net als zijzelf. Ze is getrouwd met Mario en werkt als beleidsmedewerker in de Tweede Kamer. De eerste tien jaar van haar moederschap heeft Vala niet geslapen, omdat haar kinderen altijd wakker waren. Die schade probeert ze nu in te halen. En dat is hard nodig, want de puberteit staat voor de deur. Dat brengt weer heel nieuwe uitdagingen met zich mee, dus heeft ze al haar krachten nodig.
