Waarom iedereen een postnatale depressie kan krijgen (en je dat niet altijd ziet)
Maar liefst 15% van alle vrouwen ontwikkelt na haar bevalling een postnatale depressie (PND). Dat zijn er dus behoorlijk wat. Toch bestaan er nog veel vooroordelen over. Dat je dan sowieso al labiel was bijvoorbeeld. Of dat alle vrouwen met een PND hun kind iets aan willen doen. Niets is minder waar. Want een PND kan iedereen overkomen. En heeft vele gezichten.
Hoewel het aantal vrouwen dat ermee te maken heeft dus niet gering is, wordt er nog steeds maar weinig over gepraat. En áls erover gepraat wordt gaat het altijd over de stereotype labiele vrouw, die na de bevalling geen gevoelens voor haar kind koestert en een gevaar is voor haar baby. Een grove misvatting, want depressiviteit na de bevalling is geen vastomlijnd begrip. Het kent vele vormen en, misschien nog wel belangrijker, het maakt geen onderscheid tussen moeders. Een PND discrimineert niet. Want zelfs moeders die alle winden mee lijken te hebben ontsnappen er niet aan.
Lees ook: Zonder de hulp van deze 13 mensen had ik het eerste jaar niet overleefd.
Dat is de boodschap die Chrissy Teigen, iedereens favoriete celeb-mama, wil overbrengen. Onlangs vertelde ze aan de hele wereld dat ook zij gegrepen was door het post-bevallings depressiemonster en dat dat haar niet in haar koude kleren was gaan zitten. En dat het dus niet betekent dat je de dans ontspringt als je rijk en beroemd bent. Na de geboorte van haar dochtertje Luna voelde Teigen zich lang ontheemd. Uit bed komen was een hele opgave, haar lichaam deed pijn, het liefst bleef ze de hele dag thuis met de gordijnen dicht. En ze begreep het niet. Want: ze had toch niks om depressief over te zijn? Ze had een lieve man, een prachtige gezonde dochter, alle hulp die ze zich maar wensen kon en tóch voelde ze zich vreselijk. Omdat ook zij overtuigd was van het stereotype beeld dat er van postnatale depressies bestaat, duurde het lang voordat ze door had dat ze er zelf één had. En daarom wil ze zich nu sterk maken voor de voorlichting over en het bekender maken van de PND. Omdat zoveel vrouwen, net als zij, in het duister tasten. En dat zou niet moeten mogen.
“Ik keek iedere dag naar Luna en ik was zo overweldigd door mijn liefde voor haar” vertelt Chrissy in een open brief die ze schreef aan alle moeders en aan de wereld. “Ik heb een geweldig leven, niks te klagen. Dus ik dacht dat het mij niet kon overkomen. Maar een PND kan iederéén overkomen.” Een belangrijke boodschap, want inderdaad, het gezicht van PND is veelomvattend. Sommige moeders vinden het inderdaad lastig om liefde voor hun kind te voelen, maar dat geldt lang niet voor alle moeders met een PND. Bij sommigen uit het zich in angst, of heftige bezorgdheid over hun kind. Sommige moeders krijgen vooral lichamelijke klachten, anderen kunnen zich bijvoorbeeld niet meer concentreren, krijgen last van slapeloosheid of worden agressief naar hun partner. Dat je geen zelfmoordneigingen hebt, of niet de behoefte voelt om je kind iets aan te doen, betekent niet dat je dús geen postnatale depressie hebt. Voel je je raar, niet jezelf, verdwaald, trek dan aan de bel. Laat je niet wijsmaken dat het wel overgaat, dat je je aanstelt, of dat het niks is. En vooral: schaam je niet. Je bent niet alleen. Sterker nog, je bent in goed gezelschap. Maar alleen samen kunnen we er wat aan doen.
Ik heb zelf een PND gehad, na de geboorte van mijn tweede kind. Bij mij was het er wel één van het klassieke soort, met somberheid en het idee dat ik niet van mijn baby hield. Maar inmiddels ken ik ook flink wat moeders bij wie het zich heel anders uitte. Een vriendin van mij durfde bijvoorbeeld helemaal niet meer naar buiten. En een ander voelde zich vooral boos, de hele tijd maar boos. Allemaal anders dus. Maar wat we gemeen hebben is dat we achteraf gewenst hadden dat we eerder hadden geweten wat er met ons aan de hand was. En dat we niet gek waren. Door zich publiekelijk uit te spreken over haar PND breekt Chrissy Teigen een lans voor alle moeders in hetzelfde schuitje. Want of je nou rijk, arm, blank, zwart, beroemd of onbekend bent, het kan ons helaas allemaal overkomen. Dus laten dan er dan in ieder geval voor zorgen dat ook voor ons allemaal die zwarte wolk heel snel weer roze wordt.
Lees ook: Waarom iedere moeder een mom cave verdient.
Vala van den Boomen (41 jaar) heeft drie kinderen: een zoon van 12, die autisme heeft, en twee dochters van 10 en 6 jaar, die de chronische aandoening EDS hebben, net als zijzelf. Ze is getrouwd met Mario en werkt als beleidsmedewerker in de Tweede Kamer. De eerste tien jaar van haar moederschap heeft Vala niet geslapen, omdat haar kinderen altijd wakker waren. Die schade probeert ze nu in te halen. En dat is hard nodig, want de puberteit staat voor de deur. Dat brengt weer heel nieuwe uitdagingen met zich mee, dus heeft ze al haar krachten nodig.
