Moeders, pak je koffers en zeg je gezin vaarwel, voor ieders bestwil
Ben jij ook zo’n moeder die een speciaal talent heeft ontwikkeld om het iedereen naar de zin te maken maar jezelf weg te cijferen? Janneke doet een pleidooi voor minimaal een week schaamteloze zelfzorg.
Onszelf wegcijferen, we zijn er vaak maar wat goed in als moeders. Toen ik hier laatst opperde dat je enorm kunt opknappen van jezelf goed verzorgen en je een beetje leuk aankleden, kreeg ik de halve moedergemeenschap over me heen. Want dat zou dan vast en zeker oppervlakkig zijn en we doen al zo hard ons best en moest dat er nou ook nog bij, en zo stapelde de verontwaardiging op social media zich op. Terwijl, oké, ik bracht het met een knipoog, maar zelfzorg heeft als je het mij vraagt toch echt niets met oppervlakkigheid of een gebrek aan intelligentie te maken.
Het heeft wél alles te maken met jezelf op waarde schatten en dat ook uit te dragen. Ik zíe het als een andere moeder lekker in haar vel zit en oprecht blij is met haar leven en haar keuzes, of ze nu elke dag op kantoor zit en haar kinderen fulltime aan de nanny of haar partner toevertrouwt of dat ze fulltime thuiszit met vier koters onder de vier, of iets ertussen in. Net zoals het me opvalt als het leven voor een medemoeder een soort continue uitputtingsslag is geworden waarbij er niet eens meer tijd is om jezelf te vragen hoe het nu eigenlijk met jóú gaat.
Opnieuw de tropenjaren in
Eerlijk is eerlijk, ik was de kunst van de zelfzorg ook een beetje verleerd nadat ik een tweeling had gekregen, die nogal als een verrassing kwam (ik was net drie maanden samen met de vader; zie ook mijn boek O jee het zijn er twee). Ik wist gewoon werkelijk niet waar ik de tijd vandaan moest halen om ook nog aan mezelf toe te komen. Ik denk dat we allemaal wel door een fase in het moederschap heen gaan waarin we bijna niet anders kunnen dan onszelf wegcijferen omdat het hele kaartenhuis anders in elkaar stort.
In mijn geval duurde het bijna vier jaar voor ik me weer een beetje mezelf voelde en eindelijk weer tijd had om te gaan sporten – precies toen brak corona uit, ging de sportschool dicht en werd ik zwanger van nummer drie. Opnieuw gingen mijn man en ik de tropenjaren in, net toen we dachten ze te hebben afgesloten. Dit keer weliswaar niet met een tweeling (hoewel die ook nog steeds ergens door ons huis heen liep), maar wel met een aantal lockdowns die het continue balanceren tussen werk, ouderschap en thuisonderwijs met zich meebrachten, laat staan dat je nog een oppas kon vinden om eens iets leuks te doen.
Lang verhaal kort: op een gegeven moment kon ik me niet meer heugen wanneer ik nou écht iets voor mezelf had gedaan. En dan bedoel ik niet de was vouwen terwijl je met een half oog een Netflix kijkt, of een snelle lunch met een vriendin onder werktijd, nee, ik bedoel echt een aantal dagen achter elkaar schaamteloos genieten zonder partner of kinderen, waarbij je je weer herinnert wie je ook alweer was vóór het moederschap. Waarbij je je tussen het genieten door afvraagt: wat vond ik ook alweer leuk, welke kant wilde ik ook alweer op met mijn leven, en sta ik nog wel achter al mijn keuzes of is het tijd voor een herziening?
Tasjes met kleding voor elke dag
Vorig jaar rond deze tijd was daar ineens een uitnodiging in mijn mailbox. Of ik zin had om een week lang op retreat te gaan in ruil voor het schrijven van een blog en aandacht op mijn Instagram. Ik voelde meteen een heel sterke ja, ook al vond ik het ook doodeng om mijn gezin een week alleen te laten. Mijn jongste was een fervent flesweigeraar en kreeg dus nog volop de borst, en de oudste twee waren er, net als mijn man, aan gewend dat ik eigenlijk altijd thuis was. Des te meer reden om tóch te gaan, besloot ik. Zou ik het nu niet doen, dan zou het er misschien nooit van komen en zou ik een van die afgepeigerde moeders worden die zich pas als hun kinderen het huis uit zijn afvragen wie ze zelf ook al weer zijn. Dus daar ging ik dan.
Zelden was ik zó snel ingepakt voor een reisje (bikini, slippers, kaftan, een boek, mijn kolfapparatuur en dat was het zo ongeveer), maar toen de datum naderbij kwam (en met name de nacht voor vertrek), brak het zweet me uit. Kon ik écht wel weg bij mijn gezin? Zou het kaartenhuis niet in elkaar storten? Kon mijn jongste het zonder mij stellen? Kon mijn man het aan? Ik regelde extra opvang, zorgde dat de koelkast vol lag, kolfde een halve vriezerlade vol en hing voor elke dag tasjes met kleding klaar voor ons kroost (kleding bij elkaar zoeken is zo’n beetje de grootste nachtmerrie van mijn man). Aangekomen op het vliegveld schijn ik nog anderhalf uur non-stop over mijn kinderen te hebben gepraat, maar eenmaal op Mallorca was het dan eindelijk zo ver: voor het eerst in zeven jaar voelde ik me even geen moeder meer, maar gewoon Janneke.
Het was heerlijk om weg te zijn van de gezinshectiek. Op de retreat doken we niet alleen het zwembad in, maar ook diep in onszelf, we deden nieuwe inspiratie op, versnipperden negatieve gewoonten boven een kampvuur en stippelden ons gedroomde leven uit. Elke avond én middag werd er fantastisch voor ons gekookt, er was niet alleen kruidenthee, maar ook wijn, bier en plezier, er werd hard gelachen en net zo hard gehuild, en aan de het einde van de week voelde de groep waarmee ik was een beetje als mijn nieuwe familie. Natuurlijk miste ik ook mijn man en kinderen en was het onhandig dat ik steeds na het eten naar boven moest om te gaan kolven. Maar tjonge, wat voelde ik me opgeladen na deze week, die aanvoelde als een maand.
Mijn kinderen waren ongelooflijk blij om me weer te zien (en vice versa) en mijn man was trots dat hij de boel een week in zijn eentje draaiende had gehouden. Niet alleen lag ik voor mijn gevoel weer op koers met mijn verlangens en dromen, ook had ik mijn kinderen laten zien dat je als moeder soms ook voor jezelf mag kiezen – iets wat me voor kinderen een gezonde constatering lijkt. In mijn week zonder mijn gezin vond ik de motivatie om weer te gaan sporten, vaker tijd voor mezelf te nemen en nog meer mijn hart te volgen als het op werk aankwam. Komende september ga ik wéér naar Mallorca, dit keer met het plan om samen met een vriendin zelf een retreat op te gaan zetten die in het teken staat van schrijven. En ja, het zweet zal me ongetwijfeld weer uitbreken de avond voor vertrek, maar ik wil het moederschap niet langer als excuus gebruiken om niet ook op andere vlakken het beste uit mezelf te halen. Ik wil niet die moeder zijn die alleen maar voor haar kinderen leeft en alleen nog maar kan praten over hoe jammer het was dat een van de kinderen nog niet in die ene attractie in de Efteling kon, maar dat ik gelukkig wel zelfgesmeerde broodjes had meegenomen die veel goed maakten – je kent de gesprekken wel.
Nu kan het natuurlijk zijn dat jij het heerlijk vindt om vastgeplakt te zitten aan je kinderen, of dat je gewoon werkelijk nog niet weet hoe je het klaargespeeld moet krijgen om het fort te verlaten. Maar als je ook maar een zweem van jaloezie voelt bij het lezen van dit stukje, dan zou ik zeggen: ga ervoor. Pak je koffertje en zeg: toedeledokie, mama heeft even tijd voor zichzelf verdiend. Je hoeft echt niet meteen op retreat naar Mallorca, je kunt ook gewoon de boot naar Terschelling nemen of naar een hotel drie dorpen verderop. Het is al heel fijn om jezelf weer eens te horen denken zonder dat je om de minuut opgeschrikt wordt door het woord mama. Voor je het weet ben je het verleerd om jezelf weg te cijferen en ga je vaker tijd voor jezelf nemen. En daar knapt uiteindelijk iedereen van op.
Janneke (45) heeft drie dochters: een tweeling van 8 en een peuter van 2. Over de tweelingzwangerschap en -hectiek van de eerste jaren schreef ze het boek O jee het zijn er twee. Tegenwoordig probeert ze vanuit intuïtie en creativiteit te balanceren tussen haar werk als schrijver en het moederschap van drie meiden. Je kunt haar belevenissen ook volgen op haar Instagram.
