Minder vroeggeboren baby’s tijdens lockdown – en wat we daarvan kunnen leren
In verschillende landen is de afgelopen maanden, gedurende de lockdown, een daling van het aantal vroeggeboren baby’s geconstateerd. Onderzoekers denken dat meer rust en eventueel schonere lucht de oorzaak zijn. Wat weer tot maar één andere conclusie kan leiden: het roer moet om.
Een zwangerschap is hard werken. We doen in onze cultuur vaak alsof het niks is, alsof je een zwangerschap er gewoon even ‘bij’ doet, maar eigenlijk is dat heel raar. Iedere vrouw die weleens zwanger geweest is, weet dat het een aanslag is op je lichaam en op je geest. Zelfs als je een voorspoedige zwangerschap hebt en alles gaat volgens het boekje, dan nog is het zwaar. En het is de laatste jaren alleen maar zwaarder geworden. Waar vrouwen vroeger letterlijk in ‘blijde verwachting’ waren en dat dus het enige was dat ze negen maanden lang hoefden te doen: verwachten, is het afbakken van dat kind in de moderne samenleving bijna bijzaak geworden. Veel vrouwen werken, ze hebben een druk sociaal leven, er wordt door de maatschappij van alles van hen verwacht. We hollen van hot naar her, leven ons leven precies zoals voor we zwanger waren: druk, gehaast, vol. Wie op z’n krent gaat zitten, niet mee blijft rennen in de ratrace, raakt al heel snel achterop. Rust is tegenwoordig een vies woord. Maar Aristoteles zei niet voor niets: alles wat je aandacht geeft, groeit. Misschien hebben we onze ongeboren baby’s de afgelopen jaren gewoon veel te weinig aandacht gegeven.
Lichaam op reserves
Ik zal de laatste zijn om te pleiten voor een terugkeer naar een cultuur waarin vrouwen alleen maar gedienstig thuis het moederschap zitten te belijden. Maar ik denk wel dat we wat meer respect voor en vooral wat meer coulance mogen hebben met het ingewikkelde en precaire proces dat het dragen en laten groeien van een kind is. Het is niet voor niets dat vrouwen waarbij de zwangerschap gecompliceerd verloopt, of vrouwen die een meerling verwachten, het advies krijgen het rustig aan te doen, of zelfs bedrust te houden. Het is gewoon een wetenschappelijk, medisch, feit dat ongeboren baby’s beter groeien als hun moeder rust houdt. Zich concentreert op het leven dat binnen in haar groeit, ipv op het leven buiten. Logisch, want haar kind voedt zich via haar lichaam. Maar een lichaam dat extra hard moet werken en wat daarnaast geen rust heeft, is een lichaam dat geen overvloed meer heeft, maar op reserves loopt. Die reserves zijn op een gegeven moment op. En wat doe je als je niet meer krijgt wat je nodig hebt? Dan ga je het ergens anders zoeken. Ook al ben je eigenlijk te zwak om het daar te overleven.
Rust en vertraging
Tijdens de lockdown werden we gedwongen om een paar versnellingen lager te leven. We konden nergens heen, niks doen. Dat was in vele opzichten frustrerend en voor veel mensen beangstigend, maar tegelijkertijd bracht het ook rust. Vertraging. We gingen meer slapen. Meer bewegen. Meer naar buiten waar dat kon. Het verkeer verstomde. De lucht werd stiller, schoner. We hadden opeens tijd voor dingen we lang niet meer hadden gedaan. Uitgebreid koken, een boek lezen. We ontdekten dat we tuinieren leuk vonden, of taarten bakken. En onder onze huid groeiden onze baby’s. In alle rust. Omdat de buitenwereld veel langzamer ging draaien en de moeders zich daardoor konden terugtrekken in hun binnenwereld. Wat, hoe ouderwets ook, misschien wel de enige wereld is waarin ze zich die negen maanden zouden moeten bewegen.
Verandering is mogelijk
De coronacrisis heeft ons veel gekost en zal ons de komende maanden, jaren waarschijnlijk zelfs, veel blijven kosten. Maar het heeft ons ook dingen gebracht. Het besef dat er veel dingen anders kunnen, simpelweg omdat we ze de afgelopen tijd anders hebben moeten doen. En de realisatie dat dat helemaal zo slecht niet was. De ontdekking dat onze manier van leven op vele fronten meer kwaad dan goed doet, maar dat we de mogelijkheid hebben om dat te veranderen. Omdat we hebben gezien dat dat kan en vooral ook: wat het oplevert. Schone lucht, rust, volgroeide baby’s. Kalmte alleen kan je redden, zegt men wel en ik denk dat daar een grote kern van waarheid in zit. De snelheid en de hysterie van het moderne leven versterkt ons niet, maar maakt ons zwakker. Kwetsbaar en overgeleverd. Stilstand is niet altijd achteruitgang, soms is het juist groei. Omdat je alleen door soms stil te staan kunt zien wat de volgende stap is om vooruit te komen.
LEES OOK: Het papa-privilege: klagen over je kroost en geen haan die ernaar kraait.
Vala van den Boomen (41 jaar) heeft drie kinderen: een zoon van 12, die autisme heeft, en twee dochters van 10 en 6 jaar, die de chronische aandoening EDS hebben, net als zijzelf. Ze is getrouwd met Mario en werkt als beleidsmedewerker in de Tweede Kamer. De eerste tien jaar van haar moederschap heeft Vala niet geslapen, omdat haar kinderen altijd wakker waren. Die schade probeert ze nu in te halen. En dat is hard nodig, want de puberteit staat voor de deur. Dat brengt weer heel nieuwe uitdagingen met zich mee, dus heeft ze al haar krachten nodig.
