Red de wereld, blijf kinderloos – heb jij al last van ‘baarschaamte’?
We mogen geen vlees meer eten, niet meer vliegen, geen plastic meer kopen, want dat is slecht voor de planeet. En nu mogen we ook geen kinderen meer krijgen, vinden steeds meer mensen. Want er zijn al genoeg mensen die de wereld verwoesten.
Heb jij al last van ‘baarschaamte’? Ik wel, want ik heb drie kinderen en dat zijn er veel teveel. Een groeiende groep ‘geboortestakers’ pleit voor het krijgen van minder, of helemaal geen kinderen. Omdat je voortplanten in de wereld van tegenwoordig eigenlijk niet meer te verantwoorden is, vinden zij. De aarde heeft het moeilijk, we zijn in rap tempo bezig onze planeet uit te putten met onze alsmaar groeiende bevolking en het ongelimiteerde gebruik en misbruik van haar rijkdommen voor onze eigen, egoïstische behoeften. Ongebreideld door blijven baren kun je als weldenkende wereldburger daarom eigenlijk niet maken. Ik beschouw mijzelf als een maatschappelijk betrokken mens, maar met mijn drie kinderen val ik natuurlijk grandioos door de mand. Ik neem dan ook altijd maar één kind tegelijk mee naar buiten, want me met mijn hele kinderschare in het openbaar vertonen is hetzelfde als en plein public mijn winkelwagentje vol laden met plofkippen, of drie keer per jaar naar Hawaii vliegen en dat op Instagram zetten. Om je dood te schamen.
LEES OOK: Man, bezint eer gij begint – want ja, een kind is heel veel werk.
Enorme ecologische voetafdruk
Tja, ik kan er wel lollig over doen en het een beetje belachelijk maken, maar de ongemakkelijke waarheid voor mensen zoals ik, die lekker door gefokt hebben, is natuurlijk dat wat de geboortestakers zeggen niet geheel onterecht is. Je kunt wel zeggen dat de drang om je voort te planten iets natuurlijks is, een soort oerdrang, die je niet aan banden kunt leggen, maar dat is heden ten dage natuurlijk niet helemaal waar. Tenslotte zijn we geen oermensen meer en weten we allemaal wat er met de aarde aan het gebeuren is. Zelfs de hardnekkigste klimaatontkenners weten dat onze manier van leven niet goed is voor het milieu. Dat ieder mens een enorme ecologische voetafdruk achterlaat op de aarde. En in die wetenschap kun je dus een bewuste keus maken: de keus om die aarde niet nog verder te belasten door er een bataljon extra mensen op neer te zetten. En als je dan toch zo nodig moet, het bij één kind te houden. Maar de mens is rupsje nooit genoeg.
Ver-van-mijn-bed-show
Soms denk ik zelfs weleens aan een vierde kind. Dat komt er om verschillende redenen zeker niet, maar ik moet eerlijk toegeven dat het behoud van de aarde niet een van die redenen is. Het zal de naïeve en bovendien nogal egoïstische ver-van-mijn-bed-show mentaliteit wel zijn: ja, de aarde gaat kapot, maar ik merk daar in mijn eigen dagelijks leven eigenlijk weinig van. Dus bestaat het probleem niet. Ontken ik het, omdat ik anders mijn eigen behoeften ondergeschikt moet maken aan wat de aarde nodig heeft. Had ik maar één kind gekregen dan was dat natuurlijk een druppel op de gloeiende (aard)plaat geweest: daar was de temperatuur niet opeens een graad van gezakt. Maar een heleboel druppels samen kunnen wel een brandje blussen, dus als iedereen die oven uitzet als het eerste broodje afgebakken is, wordt die eerder genoemde plaat, waarop we met z’n allen staan, toch wel een stuk minder heet.
Confronterend
De mens is moeilijk in staat zichzelf te beperken, wat dat betreft blijven velen van ons misschien toch wel hangen in die oermodus: onze eigen behoeftebevrediging staat op de eerste plaats. Waarom ik zo nodig drie kinderen moest krijgen, weet ik eigenlijk niet eens: ik wilde het gewoon en dus deed ik het, ongeacht wie of wat daar later misschien last van zou ondervinden. Misschien ondervinden mijn eigen kinderen daar straks zelfs last van, omdat er voor hen een minder goede aarde is om op te leven. Het is een ironische en ook wel confronterende paradox: we gaan zo op in onze eigen behoefte om kinderen te krijgen dat we niet eens denken aan het welzijn en de toekomst van die kinderen. Als wij maar krijgen wat we willen.
Is het krijgen van minder kinderen de oplossing voor de teloorgang van de aarde? Ik weet het niet. Misschien zijn het juist wel onze kinderen die de wereld gaan redden. Dat hoop ik dan maar; dat ik mijn baardrift kan compenseren door kinderen op de wereld gezet te hebben die ervoor gaan zorgen dat we duurzamer gaan leven. En dat we eindelijk eens iets terug gaan geven aan de aarde van wie wij met z’n allen zo ontzettend veel gekregen hebben.
LEES OOK: ‘Een beter milieu begint bij jezelf’ geldt niet voor ouders met een slaapweigerende baby.
Vala van den Boomen (41 jaar) heeft drie kinderen: een zoon van 12, die autisme heeft, en twee dochters van 10 en 6 jaar, die de chronische aandoening EDS hebben, net als zijzelf. Ze is getrouwd met Mario en werkt als beleidsmedewerker in de Tweede Kamer. De eerste tien jaar van haar moederschap heeft Vala niet geslapen, omdat haar kinderen altijd wakker waren. Die schade probeert ze nu in te halen. En dat is hard nodig, want de puberteit staat voor de deur. Dat brengt weer heel nieuwe uitdagingen met zich mee, dus heeft ze al haar krachten nodig.
