Geen piemel, geen kind – en waarom dat gewoon discriminatie is
Afgelopen week werd bekend dat vruchtbaarheidsbehandelingen voor lesbische stellen en alleenstaande vrouwen niet meer vergoed hoeven te worden. Gebrek aan een man is namelijk geen medisch probleem, dat is je eigen schuld, zegt minister Bruno Bruins van Medische Zorg en Sport. Nou ja, dat durft-ie natuurlijk niet te zeggen. Maar daar komt het wel op neer.
Vrouwen en/of stellen die zwanger willen worden, maar waarbij dat niet lukt hebben recht op medische hulp. Die hulp was al nooit heel eenvoudig te verkrijgen, maar als je je door de hele rataplan aan onderzoeken, bureaucratie en papierwerk heen had geworsteld en je had officieel je stempel ‘verminderd vruchtbaar’ verdiend, kon je in Nederland een (gelimiteerd) aantal vruchtbaarheidsbehandelingen vergoed krijgen. Die vlieger gaat nu alleen niet meer op voor iedereen met een onvervulde kinderwens. Lesbische stellen en alleenstaande vrouwen die een kind willen maar niet tegen aantoonbare lichamelijke problemen aanlopen, kunnen die zo gedroomde baby op hun, nou ja, buik schrijven dus. Tenslotte heeft hun kinderloosheid in veel gevallen geen medische oorzaak, ze hebben gewoon alleen geen man om hen te bevruchten. Heel vervelend, maar ja, dan had je maar niet lesbisch of alleenstaand moeten zijn. Eigen schuld, dikke bult. Aldus de VVD, die van mening is dat al die broedse vrouwen nou eenmaal niet van twee walletjes kunnen eten: wel een kind, maar geen man erbij, dat kan natuurlijk niet. Dat is tenslotte gewoon een kwestie van wel de lusten en niet de lasten. En als brave heteroseksuele vrouw kan ik niet anders dan beamen dat we dat inderdaad allemaal wel zouden willen: lekker alleen die kinderen, zonder dat we er ook nog zo’n kerel bij moeten hebben. Maar ja, je kunt nou eenmaal niet alles hebben, hè. En we moeten natuurlijk vooral niet de indruk wekken dat we het zonder hen ook wel af kunnen.
LEES OOK: Fuck die emancipatie, doe ons maar een leuk autootje (krijg jij al een mommy bonus?).
Volgens de VVD heeft het daar heus niks mee te maken, maar gaat het om de kosten. De betaalbaarheid van het basispakket zou namelijk onder druk komen te staan door behandelingen te vergoeden die medisch gezien niet noodzakelijk zijn. Tenslotte kunnen de meeste van deze vrouwen in principe prima zwanger worden, ze hebben alleen geen zaad. Dus hoezo moeten ze dat dan van de staat krijgen? Waarom zou die dan moeten betalen voor hun bevruchting? Ze kunnen, ipv een greep in de staatskas te doen voor hun kostbare KID of IUI, toch ook wel even naar de kroeg als ze ovuleren om zich daar in de wc te laten bezwangeren door een dronken manspersoon? Of anders gooien ze het toch gewoon op een akkoordje met een een bevriende man? Een beetje sperma voor een paar etentjes ofzo? Een creatieve meid is op haar bevruchting voorbereid tenslotte. Hoe moeilijk kan het zijn? Je reinste flauwekul natuurlijk. Dit is niets minder dan discriminatie en daarnaast bovendien: smerige misogynie en seksisme. Vrouwen die hun leven niet delen met een man rechten ontzeggen die een vrouw met een mannelijke partner wél heeft is absurd. Dat dat nog kan anno 2019 is van een idiotie die zijn weerga niet kent. Ik weet niet onder welke steen meneer Bruno Bruins de afgelopen tijd geleefd heeft, maar het lijkt me tijd dat-ie z’n oogkleppen afzet en zich realiseert dat hij politicus is in de 21ste eeuw en niet in de Middeleeuwen.
Voor lesbische stellen en alleenstaande vrouwen is een vruchtbaarheidsbehandeling vaak de enige manier om zwanger te worden. Ter verduidelijking voor meneer Bruins: dat is namelijk nogal een complex proces. Zelfs al zou je een welwillende man zijn zaad weten te ontfutselen, dan is het nog niet eenvoudig om dat eigenhandig op de juiste plaats te krijgen zonder assistentie van een penis. Gynaecologen pleiten daarom voor het vergoeden van vruchtbaarheidsbehandelingen voor alle vrouwen die een kind willen en waarbij dat niet op de geijkte manier lukt, ongeacht of er lichamelijk iets aan schort. Een kinderwens, de vervulling daarvan, is tenslotte iets universeels, iets wat voor ieder mens, ongeacht zijn geaardheid of relationele status, een belangrijk en in veel gevallen waarschijnlijk onmisbaar deel van het leven is. Homoseksualiteit is niet iets wat je zelf hebt veroorzaakt. Het feit dat je geen levenspartner hebt gevonden is niet jouw schuld. In beide situaties raak je niet verzeild omdat je iets verkeerd hebt gedaan, dus waarom zou je daar dan vervolgens voor gestraft moeten worden? We behandelen wel mensen met longkanker die zichzelf willens en wetens dood roken, mensen die hun levers naar de gallemiezen helpen met alcohol en mensen die allerlei andere risico’s nemen met hun gezondheid. Dat kost ook allemaal geld en daar betalen we ook met z’n allen voor. Terwijl je je daarbij kunt afvragen hoe terecht dat is. Begrijp me niet verkeerd: ik vind dat prima: één voor allen, allen voor één tenslotte. Maar dan kunnen we natuurlijk niet wegkomen met het discrimineren van vrouwen die moeder willen worden, alleen maar omdat we in Nederland kennelijk een vrouw zonder man nog altijd aanzien voor een half mens.
Een piemel voorhanden hebben zou niet de maatstaf moeten zijn voor het kunnen krijgen van een kind. Dat is simpelweg niet meer hoe de wereld in elkaar zit. Het enige dat er werkelijk toe doet is hoe toegewijd je bent aan het ouderschap en ik durf wel te garanderen dat vrouwen die dusdanig ver willen gaan voor het realiseren van hun kinderwens bijzonder toegewijd zijn. Heb je recht op een kind? Die vraag is eigenlijk niet te beantwoorden. Niemand kan dat bepalen. Maar wat in ieder geval zéker niet kan is sommige mensen wel dat recht geven en anderen niet. Een maatschappij kan alleen functioneren als we met z’n allen zorg dragen voor elkaar en wat een ieder nodig heeft. Daarin zou geen onderscheid mogen bestaan, want die maatschappij, dat zijn wij. Wij samen dus. Wij allemaal. Ongeacht wie je bent, wat je doet, hoe je eruit ziet of van wie je houdt, een kind krijgen is een fundamenteel menselijke basisbehoefte. Als dat echt niet kan, dan kan het niet, maar laten we ons er in ieder geval van verzekeren dat we er, voor iedereen, alles aan gedaan hebben om ervoor te zorgen dat het wel kan. Want het ouderschap is misschien wel het mooiste dat het leven een mens te bieden heeft. En niemand zou dat degenen die dat willen ervaren mogen ontzeggen.
Belangenorganisatie COC en de organisatie voor ouders van hetzelfde geslacht, Meerdangewenst, de NVOG én Bam-mam (alleenstaande moeders met een kinderwens) hebben een petitie gestart om de vergoeding alsnog in het basispakket te krijgen.
LEES OOK: Waarom het niet zielig is om je kind vijf dagen per week naar de opvang te brengen.
Vala van den Boomen (41 jaar) heeft drie kinderen: een zoon van 12, die autisme heeft, en twee dochters van 10 en 6 jaar, die de chronische aandoening EDS hebben, net als zijzelf. Ze is getrouwd met Mario en werkt als beleidsmedewerker in de Tweede Kamer. De eerste tien jaar van haar moederschap heeft Vala niet geslapen, omdat haar kinderen altijd wakker waren. Die schade probeert ze nu in te halen. En dat is hard nodig, want de puberteit staat voor de deur. Dat brengt weer heel nieuwe uitdagingen met zich mee, dus heeft ze al haar krachten nodig.
