Brief aan minister Schippers: waarom moeten zwangere vrouwen massaal naar België?

Er is nu een perfecte test voor zwangere vrouwen die hun kindje willen laten testen op Down: de NIPT. Alleen: van de minister mogen we die nog niet gebruiken. In België wel – daar vinden ze een punctie ook ouderwets en onnodig veel risico opleveren. Nu gaan zwangeren vrouwen dus naar België. Wij vinden dat minister Schippers daar iets aan moet doen!

Beste minister Schippers,

Er moet me toch iets van het hart. Sinds kort is er een nieuwe test die kindjes met Down al vroeg in de zwangerschap kan opsporen. Hij heet de NIPT, u kent ‘m wel. Het is een geweldige uitvinding, zegt iedereen. Wetenschappers wereldwijd vinden het een enorme sprong voorwaarts. Ze spreken zelfs over ‘een nieuw tijdperk’ in het opsporen naar Down. Ook Nederlandse artsen en verloskundigen zijn enthousiast en met name de zwangere vrouwen staan te trappelen om gebruik te maken van deze test.

Alleen: dat mag niet van u.
U bent bang dat het te duur wordt.

Uitsluitend vrouwen die een verhoogd risico lopen, mogen in Nederland de NIPT test doen: een paar duizend vrouwen per jaar. De rest van de rouwen die hun kindje graag willen laten testen op Down, moeten dat nog via de ouderwetse route doen. Eerst een combinatietest waarvan de uitslag rond week 13 komt. Daarna krijgt de vrouw met verhoogd risico een punctie – maar die is pas in week 15.

De nadelen van een punctie hoef ik u niet uit te leggen, mevrouw Schippers.

Na een slechte uitkomst van een NIPT-test kan ook alsnog een punctie worden gedaan, maar dan gaat het om veel minder gevallen dan na de vage uitkomsten van de combinatietest.

Bij 5 tot 10 op de 1000 vrouwen veroorzaakt die naald bij een punctie een miskraam. En dat op een moment dat je je kindje al voelt bewegen. Bovendien is die punctie een heel spannend gebeuren. Toen ik zelf na jaren proberen eindelijk zwanger was van de tweede, voelde het als een laatste kans. Omdat ik een verhoogd risico had, besloten we toch een punctie te laten doen. Dat was het engste moment van mijn leven: die dokter die met een lange naald mijn buik in ging, de baby die bewoog, de angst dat je buik uit elkaar spat en je de baby verliest.
Duizenden vrouwen zitten jaarlijks in diezelfde angst. Als je zo ver bent in je zwangerschap wil je echt die angst niet meer voelen, dan moet je kunnen genieten van het feit dat je de 12 weken voorbij bent en het risico op een miskraam is afgenomen (al heb je nooit zekerheid natuurlijk).

Nu is er dus een oplossing voor al deze dilemma’s! De NIPT is een eenvoudige bloedtest, zonder risico die je bovendien al in week 13 kunt laten doen! En hij werkt, anders dan de combinatietest, met bijna 100% zekerheid, aldus de volkskrant.

Van u mogen alleen vrouwen die verhoogd risico op Down hebben, een NIPT-test laten uitvoeren: vrouwen boven de 36. Maar de groep waar de meeste kinderen met Down nu geboren worden zijn juist jongere vrouwen, want die laten zich niet testen.

Begrijp me goed: ik snap ook heel goed dat er mensen zijn die geen behoefte hebben aan testen, die een kind met Down met liefde aanvaarden. Dat vind ik prachtig. Maar als je nou wel graag een test wilt, en die is er, en die kosten vallen erg mee, want met deze test worden zowel de combinatietesten als de puncties overbodig, en de wetenschap zegt ook: doen! Waarom minister Schippers mogen we er dan nauwelijks gebruik van maken?

Nu gaan vrouwen massaal naar België en betalen ze het zelf: 600 euro kost ze dat! 5000 vrouwen gaan jaarlijks naar Antwerpen om de test te laten uitvoeren. Het kost ze een paar honderd euro en een vrije dag, maar ze hebben het er graag voor over. Ook zijn er gynaecologen in Nederland die de test aanbieden en die vrezen voor een berisping las ik in de Volkskrant. Er zijn ziekenhuizen die nu geïnspecteerd worden omdat ze te ruig omgaan met het toekennen van de test. In Amsterdam is er zelfs een gepensioneerde gynaecoloog voor nodig die de test openlijk kan aanbieden – hij is niet bang meer voor zijn beroepscode. Tientallen buisjes bloed stuurt hij maandelijks naar België om aan de vraag te voldoen.

De komende twee jaar is de NIPT ‘op proef’ beschikbaar in Nederland. U wilt die uitkomsten nog even afwachten, terwijl wetenschappers wereldwijd hun enthousiasme al getoond hebben en hebben bewezen dat de test echt goed werkt: de cijfers zijn uitmuntend (0% fouten!).

Waarom dan wachten?

Nu stromen de Nederlandse vrouwen grens over voor de test, zoals ook vrouwen die verminderd vruchtbaar zijn naar België trekken omdat ze daar meer middelen mogen gebruiken dan in Nederland. Er zitten vast vrouwen tussen die dat kunnen betalen, maar de vrouwen voor wie 600 honderd euro veel geld is (en voor wie niet?!), of die geen verloskundige hebben die ze wijst op deze mogelijkheid, krijgen nu niet de zorg die gewoon voorhanden zou kunnen zijn.

Wij vinden dat erg onrechtvaardig. Als de test goed genoeg is voor Belgische vrouwen (en voor de rest van de wereld!), dan zal-ie ook wel goed genoeg zijn voor Nederlandse vrouwen, denkt u niet?

Kom op, doe es even iets lekker snel en sta de test meteen toe!
U zult er veel fans door krijgen. Alle verloskundigen, gynaecologen en zwangere vrouwen van Nederland (en hun mannen) zullen u dankbaar zijn.

Namens alle (aanstaande) moeders van Nederland,

Vriendelijke groet,

Barbara (delen hoor, dit bericht, als je het ermee eens bent. Wie weet is het ’t begin van een revolutie!!)

PS: hier kun je terecht voor een NIPT
Wil je een NIPT? Vraag het aan je verloskundige. Of bel naar de Echopraktijk Zuid in Amsterdam, waar de gepensioneerde gynaecoloog werkzaam is die niet geheimzinnig hoeft te doen. Of direct naar het lab in Antwerpen, waar ze je wél rechtstreeks kunnen helpen.
Leer meer over de test op de officiële site, maar daar staat dus vooral dat je er er NIET voor in aanmerkingen komt.

Foto: Thinkstock