Beste Katja Schuurman, jij mag dan fris en fruitig zijn, je hebt wel een oude baarmoeder
Een slimme meid, krijgt haar kind op tijd. Want inmiddels weten we allemaal wel dat het voor vrouwen na hun 35ste snel moeilijker wordt om zwanger te raken. Behalve als je Katja Schuurman bent, blijkbaar. Die is namelijk nog ‘fris en fruitig’, dus zij kan halverwege de veertig nog baren als een twintiger, zo viel te lezen in de Libelle. Vala vraagt zich af: lieve Katja, wat is dat nou voor onzin?
In de Libelle van afgelopen week werd Katja Schuurman (42), al 25 jaar zo ongeveer de populairste vrouw van Nederland en onze grootste babe, uitgebreid geportretteerd. Grotendeels ging het artikel over haar bedrijf Return to Sender, dat producten verkoopt die op een eerlijke manier gemaakt zijn en werkgelegenheid voor vrouwen in ontwikkelingslanden stimuleert, maar uiteraard kwam ook haar liefdesleven aan bod. Schuurman heeft een dochter uit de relatie met haar ex-man Thijs Römer, van wie zij een tijd geleden gescheiden is. Inmiddels heeft ze een nieuwe relatie, met chefkok en ondernemer Freek van Noortwijk. Die, als het even kan, graag zelf ook nog een kind zou willen. En dat kan, lees je in het interview. Want, en dit is een citaat: ‘Ja, misschien komt er nog wel een kind. Niet nu meteen. Ze is 42, ze heeft nog tijd. Ze is nog fris en fruitig, dus dat kan’. Eh, sorry? Dús dat kan? Oh ja? Ik weet niet of Katja’s baarmoeder immer zo pront blijft als haar borsten, maar als dat niet het geval is, zeg ik: dat kan dus níet.
Lees ook: “Zeg, wil jij kinderen?” (En of je dat eigenlijk wel mag vragen).
Of in ieder geval: niet zonder meer. Want dat Madonna en Janet Jackson nog zwanger werden toen ze al lang en breed seniorenkorting kregen bij culturele instellingen wil niet zeggen dat dat voor iedere vrouw geldt. Sterker nog, bij de meesten van ons droogt de boel in rap tempo op als er meer dan 35 kaarsjes op de taart gezet kunnen worden. Dan kun je er van buiten nog zo ‘fris en fruitig’ uitzien, je helemaal drie slagen in de rondte een fitgirlbody trainen en je en passant, als je het echt helemaal goed wilt doen, ook nog even het gezicht en de voorgevel van een vruchtbare deerne laten aanmeten, van binnen ben je toch echt gewoon net zo’n graftak als iedere andere vrouw. Wat verder prima is, want dat is nou eenmaal de natuur. Onhandig ook, dat wel, want zeker in de huidige maatschappij is het gewoon niet zo praktisch, of logisch, meer om al op je 23ste aan kinderen te beginnen, maar ja, wat doe je eraan, hè. Moeder Natuur is onverbiddelijk. En op een gegeven moment kruipt dat zaad toch echt niet waar het daardoor nou eenmaal niet meer gaan kan. Dan zakt het gewoon zo, hops, je ouwe doos weer uit. Jammer, maar helaas. Ja, ook bij jou, Katja. Ook al ben je nog zo sappig en fruitig als een rijpe perzik.
Even voor de duidelijkheid: ik gun Katja alle kindertjes van de wereld. En ik snap heel goed dat ze met haar nieuwe man graag nog een baby zou willen. Dat is tenslotte toch het mooiste wat er is, een kind krijgen met iemand waarvan je houdt? Tuurlijk, hartstikke begrijpelijk. Maar wat ik niet snap is dat een vrouw zoals Katja Schuurman, een vrouw die door haar bekendheid nou eenmaal een maatschappelijke voorbeeldfunctie heeft, een rolmodel is voor heel veel (jonge) vrouwen, zo’n vreemde en bovendien gewoon onjuiste boodschap verkondigt. Het is namelijk echt niet zo dat zwanger raken op latere leeftijd een kwestie is van appeltje-eitje (of nou ja, zaadje-eitje dus). En juíst omdat de laatste jaren het idee is aangewakkerd dat dat wel zo is, dat je makkelijk na je veertigste nog wel een kind kunt krijgen heeft een aanzienlijk aantal vrouwen te maken gekregen met vruchtbaarheidsproblemen en in het ergste geval zelfs met een kinderwens die altijd onvervuld blijft. Omdat we zijn gaan geloven in een soort utopie. In een bepaalde maakbaarheid, die er simpelweg, en misschien ook wel jammer genoeg (maar dat is weer een andere discussie), nou eenmaal niet is. En dat is eigenlijk gewoon iets waar geen enkele vrouw die graag moeder zou willen worden tegenaan zou moeten willen lopen.
En dan nog iets anders: dus als je er ‘fris en fruitig’ uitziet kun je tot in den treure kinderen krijgen? Als je een mooie vrouw bent, zoals Katja, heeft de tand des tijds geen vat op jou? Maar als je, zoals de meesten van ons die een bepaalde leeftijd bereiken, niet meer retestrak in je weliswaar kalendertechnisch wat verjaarde velletje zit, kun je ‘t wel vergeten? Jammer vrouw, had je maar een beetje beter je best moeten doen. Mooi van buiten, mooi van binnen tenslotte. Was nou maar wat vaker naar de sportschool gegaan, dan had je niet alleen een kont van staal, maar ook een baarmoeder van elastiek gehad. Zoiets. Wat een bullshit. En wat een vreemd, heel vreemd, beeld wat hier, door een vrouw die zich bovendien graag in wil zetten voor de vrouwenrechten notabene, geschetst wordt. Feitelijk onjuist, da’s één, maar twee, en wat mij betreft nog veel belangrijker: ook bijzonder vrouwonvriendelijk. Iets dat, zo lijkt mij, beste Katja, toch geen boodschap is die jij moet willen uitzenden.
Natuurlijk zijn er vrouwen die op latere leeftijd nog kinderen krijgen. Natuurlijk zijn er vrouwen die op hun 45ste na één potje vrijen meteen zwanger raken. En natuurlijk mag je op latere leeftijd ook nog heel graag een kind willen en krijgen. Maar hoe je het ook wendt of keert, de vrouwen die dat zonder al teveel moeite lukt zijn wel de uitzondering op de biologische regel. Het is belangrijk dat vrouwen zich daar terdege van bewust zijn. Want een kind krijgen, dat is voor heel veel vrouwen misschien wel de belangrijkste beslissing en gebeurtenis van hun leven. En dus hebben ze recht op de juiste informatie, zodat ze weloverwogen keuzes kunnen maken en niet voor vervelende verrassingen en/of voldongen feiten en verdorde eierstokken komen te staan. Want dan sta je voor je het weet op je veertigste dus wel met lege handen, met een lege baarmoeder. Dan heb je je weliswaar nooit een totaalruptuur hoeven persen, maar je blijft wel achter met een gat in je hart. En daar valt helaas niet tegenop te hechten.
Lees ook: Wereldwijde zaadzorgen: mannen worden steeds minder vruchtbaar.
Vala van den Boomen (41 jaar) heeft drie kinderen: een zoon van 12, die autisme heeft, en twee dochters van 10 en 6 jaar, die de chronische aandoening EDS hebben, net als zijzelf. Ze is getrouwd met Mario en werkt als beleidsmedewerker in de Tweede Kamer. De eerste tien jaar van haar moederschap heeft Vala niet geslapen, omdat haar kinderen altijd wakker waren. Die schade probeert ze nu in te halen. En dat is hard nodig, want de puberteit staat voor de deur. Dat brengt weer heel nieuwe uitdagingen met zich mee, dus heeft ze al haar krachten nodig.