Als jij de minst favoriete ouder van je kind bent
Kinderen zijn goudeerlijk. Dat is prachtig, maar soms ook moeilijk. Bijvoorbeeld als ze heel duidelijk aangeven dat ze liever je partner hebben dan jou. Dan kun je je als ouder behoorlijk afgewezen voelen. Vala weet er alles van.
Vanaf het moment dat je moeder wordt is je kind alles. Je bent er 24/7 mee bezig, zeker die eerste tijd. Je voedt het, troost het, wiegt het urenlang in slaap, verschoont luier, na luier, na luier, leert het lopen, praten, gaat ermee van de glijbaan en zo kan ik nog wel even doorgaan. Je staat er, kortom, mee op en gaat ermee naar bed. Want, zoals ik al zei, je kind, dat is je alles. En eigenlijk ga je er stiekem automatisch van uit dat jij je kind z’n alles bent. Hoe kan dat tenslotte anders, als je altijd samen bent, alles samen doet, alles samen meemaakt? Dus hoe pijnlijk is het dan, als je kind opeens besluit dat niet jij, maar iemand anders zijn nummer één is? Best wel pijnlijk, kan ik je uit eigen ervaring vertellen.
Lees ook: Als je je kind hoort, terwijl het niet eens in de buurt is (wie heeft dit ook?).
Mijn zoon en ik waren onafscheidelijk vanaf het eerste moment dat hij geboren werd. Zijn vader was veel weg, soms wel weken achter elkaar naar het buitenland, dus dat jongetje en ik, we waren als Peppie en Kokkie, Bassie en Adriaan, Jip en Janneke, oftewel: een dynamisch duo. Die navelstreng was dan bij zijn geboorte weliswaar doorgeknipt, voor mijn gevoel zaten we nog steeds aan elkaar vast gesmeed, waren we samen één. Ik had niemand in de wereld liever dan dat kleine blonde jongetje en ging er blind vanuit dat dat andersom ook gold en zou blijven gelden. Ik was tenslotte toch zijn moeder dus, totdat hij over 20 (of 40 eigenlijk, als het aan mij lag) jaar een andere dame op dat voetstuk zou plaatsen, was het ook niet meer dan logisch dat ik zijn favoriet was. Maar waar ik niet op had gerekend is dat er nóg iemand was in de race voor baas boven baas. En die iemand, dat was papa.
Van de ene op de andere dag besloot mijn zoon dat papa helemaal de man was. En dolf mama tragisch het onderspit. Na anderhalf jaar onlosmakelijk met elkaar verbonden, bleef ik moederziel alleen in de achterhoede achter. Opeens mocht alleen papa hem nog uit bed halen, aankleden, zijn boterhammen smeren, hem duwen op de schommel. Plotseling waren alle kusjes en knuffels helemaal voor papa, kreeg ik alleen bij Gods gratie nog een aai over mijn naar liefde hunkerende bol en dan moest ik er eerst nog flink om zeuren ook. Auw. Echt, auw, auw, AUW! Dat sneed recht door mijn moederhart. Afgewezen door de vrucht van mijn eigen schoot. Geloof me, je weet niet wat het is om gedumpt te worden tot je eigen kind het met je uitmaakt.
Niet alleen was het pijnlijk om een sport lager op de waarderingsladder te staan dan mijn man, het maakte me ook nog eens heel erg onzeker. Het moest namelijk wel betekenen dat er iets vreselijk was mis gegaan, was mijn conclusie. Het feit dat mijn kind straal langs me heen liep als ik thuis kwam, het op een brullen zette als ik hem ‘s nachts kwam troosten ipv zijn vader, spontaan in speeltuinstaking ging als er sprake van was dat ik mee zou gaan en niet papa, kon op weinig anders dan een diepgewortelde hechtingsstoornis wijzen. En op het feit dat ik een legendarisch slechte moeder was natuurlijk. Hoe dat mogelijk was, gezien het feit dat ik hem vanaf zijn eerste dag op deez’ aard overgoten had met devote moederliefde, was mij een raadsel, maar een andere verklaring had ik er simpelweg niet voor. Had ik maar eerder geweten dat dit, zoals eigenlijk alles wat met kinderen te maken heeft, gewoon een fase was. En vooral ook: normaal.
Kleine kinderen, het zijn net mensen. Je zou het niet zeggen, maar jarenlang literatuur,- en veldonderzoek heeft mij doen concluderen dat het toch echt zo is. Dat betekent dus dat ze gevoelens hebben en voorkeuren en meer van dat soort hele menselijke dingen. Dat ze periodes hebben dat ze het één leuker vinden dan het ander, soms rechtsom gaan en dan weer linksom. En dat in het verleden behaalde resultaten geen garanties bieden voor de toekomst. Zoals dat gaat met iedereen dus eigenlijk. Lang heb ik me geschaamd voor het feit dat mijn eigen kind een hekel aan mij leek te hebben en probeerde ik zijn voorkeur voor papa angstvallig geheim te houden voor de buitenwereld. Ik voelde me ernstig falen als moeder en dacht ik de enige was die stelselmatig gedist werd door haar eigen kind. Totdat bleek dat heel veel kinderen periodes doormaken dat ze trouw zweren aan één ouder en de ander behandelen als iets viezigs dat je onder je schoen aantreft. Tja, leuk is zeker anders, maar je hoeft niet gelijk een psychiater in de arm te nemen voor een rondje relatietherapie. Een beetje omdenken kan al heel wat schelen: ja, je ego loopt een flinke deuk op, maar het scheelt wel weer aanzienlijk wat blauwe knieën, omdat niet jij, maar papa nu de Sjaak is om urenlang naast het ledikantje Twinkle Twinkle Little Star ten gehore te brengen als de kleine niet wil slapen. Iets met elk voordeel heb ze nadeel.
Inmiddels tolereert mijn zoon mij al lang weer op de glijbaan. En blijk ik toch betere boterhammen te smeren dan zijn vader (HA! Niet dat het een wedstrijd is ofzo en ik heb ook helemaal geen bevestiging nodig, dat begrijp je, maar ik denk, ik zeg het gewoon even). Soms vindt ‘ie mij ‘de liefste moeder van de wereld’ en heel vaak ook niet (vooral niet als er snoep in huis is dat hij niet mag hebben, als er opgeruimd of naar bed gegaan moet worden, of als de televisie uit moet). Soms is papa de koning en de volgende dag ben ik weer de eindbaas. Ach ja, het kan verkeren. Inmiddels weet ik dat het niks betekent als je kind je degradeert tot persona non grata. Ik verwacht deze fase bij mijn jongste elk moment en deze keer verheug ik me er zelfs een beetje op. Want een kleine speeltuin,- en poepluiersabbatical, dat is eigenlijk zo gek nog niet.
Lees ook: Let op! Dit kan gebeuren tijdens het verhaaltje voor het slapengaan…
Vala van den Boomen (41 jaar) heeft drie kinderen: een zoon van 12, die autisme heeft, en twee dochters van 10 en 6 jaar, die de chronische aandoening EDS hebben, net als zijzelf. Ze is getrouwd met Mario en werkt als beleidsmedewerker in de Tweede Kamer. De eerste tien jaar van haar moederschap heeft Vala niet geslapen, omdat haar kinderen altijd wakker waren. Die schade probeert ze nu in te halen. En dat is hard nodig, want de puberteit staat voor de deur. Dat brengt weer heel nieuwe uitdagingen met zich mee, dus heeft ze al haar krachten nodig.
