“Mama, ik verveeeel me…” Hartstikke goed!
Gewoon een hele dag thuis zitten met de kinderen. Niks doen. Rondhangen. Ik kan me eigenlijk niet meer herinneren wanneer we dat voor het laatst gedaan hebben. Eigenlijk gaan we in het weekend altijd weg. Naar het bos en daarna pannenkoeken eten. Naar de speeltuin. Of naar NEMO. Want thuis gaan ze zich maar vervelen. En dan wordt het ruzie. Daar heb ik na een lange week werken dus écht geen zin in. Vervelen is geen optie. Maar, is al dat entertainen eigenlijk wel goed?
Ik kan me niet herinneren dat ik als kind ieder weekend met mijn ouders de hort op ging. Zowel mijn vader als mijn moeder werkten meer dan fulltime, dus veel zagen we elkaar niet doordeweeks. Maar dat was voor mijn ouders in het weekend geen reden om de vermaak-trukendoos op te trekken in een poging hun afwezigheid te compenseren, of mij maar bezig te houden. Natuurlijk gingen we soms wel naar het bos, of een keertje naar Artis, maar ik kan me vooral zondagmiddagen thuis herinneren. Met een stapel boeken en een bak met Lego. En maandagochtend in de kring vertelden mijn vriendjes en vriendinnetje op school hetzelfde. En wás er eens iemand naar de Efteling geweest, dan hadden we het daar een half jaar later nog over. Want meestentijds verveelden we ons te pletter. En zeg nou zelf, hoe heerlijk was dat?
Lees ook: Waarom je niet naar het museum moet met kleine kinderen.
Maar ónze kinderen, die hebben het woord ‘vervelen’ niet meer in hun vocabulaire staan. Ouders van tegenwoordig zijn namelijk een soort entertainment-units geworden. We proppen de vrije tijd van onze kinderen vol met uitstapjes en activiteiten, zodat ze zich vooral maar niet zelf hoeven te vermaken. Want dat kan de jeugd van tegenwoordig niet meer. Althans, dat vinden wij, als ouders. Bied je namelijk niks aan, dan heb je voor je het weet een dreinende kleuter in pyjama aan je broek hangen, terwijl je net zelf probeert met een kop koffie de zaterdagkrant te lezen. En daar zit je niet op te wachten, want je hebt al zo hard gewerkt de hele week. En dus neem je die zaterdagkrant mee naar Ballorig, of naar één of andere hysterische pannenkoekenboerderij met mega-speeltuin, waar je kind absoluut geen seconde zijn eigen fantasie hoeft aan te spreken, maar gewoon als een soort apathische blinde door een aaneenschakeling van leukigheid heen wordt geleid, waarna hij na drie uur total loss bij jou aan tafel ploft en jij vanachter je krant een pannenkoek bij hem naar binnen kunt schuiven. En zo heeft iedereen een leuk weekend. Toch?
Tja, in theorie wel, maar in de praktijk maken we onze eigen vicieuze cirkel rond. Want zo vreemd is het niet, dat kinderen zichzelf niet meer kunnen vermaken, als wij dat constant voor hen doen. En daarmee ontnemen we onze kinderen een hele waardevolle activiteit: de kunst van het vervelen. Niks doen is namelijk goed voor een kind. Het zorgt ervoor dat het jonge brein wordt aangesproken op zijn creativiteit. Van je af en toe eens flink vervelen wordt je inventief, je leert er oplossingen van bedenken en zelfstandig van te zijn. En ja, het is irritant, zo’n zeurderig, hangerig kind op de bank als jij net aan genieten bent van je weekend. Maar je doet je kind er een plezier mee. Kwestie van oordoppen in en stoïcijns achter de zaterdagbijlage blijven zitten. Uiteindelijk kiest je kind namelijk wel eieren voor z’n geld en gaat iets dóen. Zonder dat jij daarvoor je portemonnee hebt moeten trekken in de speelgoedwinkel, of de vliegende vinkentering hebt moeten oplopen in de ballenbak.
Waarom zijn we zo bang voor verveling? Is dat puur egoïstisch eigenbelang van de moderne ouder? Nee, het ligt een stuk gecompliceerder. Onderzoek onder ouders toont aan dat het eigenlijk vooral schuldgevoel en compensatiedrang is. We voelen ons schuldig omdat we zoveel werken en daardoor naar ons idee te weinig tijd met onze kinderen doorbrengen. Terwijl dat gek genoeg juist níet het geval is, we spenderen namelijk meer tijd aan onze kinderen dan ooit. En toch voelt het blijkbaar niet zo. Daarnaast is de maatschappelijke tendens tegenwoordig dat we niet alleen voor onze kinderen moeten zórgen, we moeten vooral met ze bézig zijn. Liefdevol iedere dag hun boterhammen smeren, of dat verhaaltje voor het slapengaan, dat telt voor ons gevoel niet mee. Die ski-tripjes naar Winterberg en zondagse uitstapjes naar de nieuwste kinderparadijzen, díe gaan ze onthouden, denken we. Onzin natuurlijk, want als je naar jezelf kijkt: wat vond je dan het fijnst uit je jeugd? Juist, de warme momenten met je vader en moeder. De regenachtige zondagen, thuis bij de kachel en verder niks. Die Efteling, die heb je helemaal niet gemist.
De ‘YOLO-mentaliteit’ leeft heel erg onder ouders van tegenwoordig. Elk uur van de dag moet goed besteed en vooral hysterisch leuk zijn. We lijden tenslotte ontzettend aan FOMO en dat brengen we over op onze kinderen. Zijn ze niet op hun vierde al drie keer over de kop geweest in de Python, gaat jouw kleuter niet iedere vakantie op hipsterkamp en hebben jouw kinderen kinderen nog nooit op tonijn gevist op de Malediven, dan zijn we bang dat ze belangrijke levenservaringen mislopen. Op maandagochtend op je werk vertellen dat jullie dit weekend enorm saai thuis zijn gebleven is not done. Maar doseren is de sleutel, zeggen psychologen. Ja, het is belangrijk om dingen te ondernemen met je kinderen, maar we moeten ons ook realiseren dat ze nog hun hele leven hebben om van alles mee te maken. En dat het niet onze verantwoordelijkheid is om ze al een heel leven aan ervaringen mee te geven voor ze goed en wel van voren weten dat ze van achteren leven.
Had je dit weekend dus nog niks in de agenda staan? Mooi, laat hem ook maar lekker leeg! Kruip achter de krant, stort een bak Lego uit over de vloer en laat je kinderen daar de hele dag in hun pyjama en met pindakaaskorsten rond hun mond in zitten. Misschien dat ze even in de war raken, maar de aanhouder wint en voor je het weet kun je voortaan iedere zaterdag cappuccino drinken op je eigen bank, ipv zo’n bakje slootwater bij Ballorig. Van het geld dat je uitspaart kun je dan over een paar jaar heerlijk gaan tonijn vissen op de Malediven. Zónder kinderen, want die kunnen zichzelf dan inmiddels prima een weekje vermaken. Omdat jij ze hebt geleerd hoe lekker het is, om je eens flink te vervelen.
Lees ook: Wat je nooit zou zeggen tegen je kind. (En wat dan toch uit je mond komt).
Vala van den Boomen (41 jaar) heeft drie kinderen: een zoon van 12, die autisme heeft, en twee dochters van 10 en 6 jaar, die de chronische aandoening EDS hebben, net als zijzelf. Ze is getrouwd met Mario en werkt als beleidsmedewerker in de Tweede Kamer. De eerste tien jaar van haar moederschap heeft Vala niet geslapen, omdat haar kinderen altijd wakker waren. Die schade probeert ze nu in te halen. En dat is hard nodig, want de puberteit staat voor de deur. Dat brengt weer heel nieuwe uitdagingen met zich mee, dus heeft ze al haar krachten nodig.
