Wereldwijde zaadzorgen: mannen worden steeds minder vruchtbaar
Vruchtbaarheidsproblemen worden vaak voornamelijk aan vrouwen toegeschreven. Niets is echter minder waar. Ook menig man heeft moeite zich voort te planten. Sterker nog, de kwaliteit van het zaad holt tegenwoordig achteruit.
Als een stel geen kinderen kan krijgen wordt vaak automatisch gedacht dat er wel iets mis zal zijn met háár. Rotte eieren, een hysterische baarmoeder, gedraaide eierstokken; met die vrouwen weet je het tenslotte nooit. Dat het ook weleens aan de man kan liggen, daar staan veel mensen niet bij stil. Misschien is het dat een kind maken voor die kerels een heel wat minder ingewikkelde klus is: kwestie van even goed mikken en klaar is Kees, toch? Of het feit dat mannen een soort status hebben van eeuwige denkhengsten, die zelfs als ze een rollator nodig hebben om bij het bed te komen nog nieuw leven kunnen creëren. We horen en zien tenslotte aan de lopende band dat mannen in de winter van hun leven nog vader worden. Denk bijvoorbeeld maar aan George Clooney, die er weliswaar inderdaad nog steeds uit ziet als een viriele god, maar ondertussen toch echt al richting de 60 gaat en desondanks niet zo lang geleden een tweeling kreeg. Terwijl vrouwen tegen de tijd dat ze de 30 jaar aantikken eigenlijk als afgeschreven, opgedroogde oude lijken bestempeld worden en niemand er dan meer van op kijkt als het niet wil lukken met voortplanten. Hadden ze tenslotte maar eerder aan de slag moeten gaan. Een nogal onterecht en vertekend beeld, want ook voor legio mannen is het krijgen van een kind niet bepaald appeltje (of, nou ja, zaadje) eitje. Sterker nog, bij de helft van de stellen die kampt met vruchtbaarheidsproblemen ligt de oorzaak bij de man.
LEES OOK: Néém je nou een kind, of kríjg je er eentje?
Dalende zaadproductie
Hoewel de biologische klok van de man minder hard tikt dan die van de vrouw, is het ook voor hem uiteindelijk vijf voor twaalf. Vanaf zijn 40ste neemt de kwaliteit van zijn zaad aanzienlijk af en worden zijn kansen op conceptie dus kleiner. Gemiddeld genomen doet een man van boven de 40 jaar er vijf keer zo lang over om een kind te verwekken dan een man die jonger is. Daarnaast wordt de kans op een miskraam dubbel zo groot. En dat is nog niet eens het enige probleem. Internationaal onderzoek wijst namelijk uit dat de spermaconcentratie van mannen de afgelopen veertig jaar met ruim de helft is afgenomen. Gedurende de onderzoeksperiode bleek dat de zaadproductie van mannen jaarlijks met gemiddeld 1,4 procent daalde. Een significante keldering, die er logischerwijs toe leidt dat mannen er steeds vaker niet in slagen hun vrouw met kind te schoppen. Een conclusie waar de heren zelf regelmatig nogal van staan te kijken. De kleine generaal valt dan toch behoorlijk van zijn voetstuk.
Aan de spa rood op de vrijmibo
In mijn omgeving heb ik een aantal stellen waarbij het krijgen van een kind behoorlijk wat voeten in de aarde had, of zelfs gewoon helemaal niet lukt. En in meerdere gevallen is de falende fabriek van de man daar de oorzaak van. Wat er ten grondslag ligt aan de zo sterk dalende spermaconcentratie is niet echt duidelijk. Wel is al langere tijd bekend dat ’s mans lifestyle van invloed is op zijn zaadkwaliteit. Mannen die roken, veel drinken, drugs gebruiken en/of slecht eten, hebben bewezen minder vitaal sperma dan mannen die er een gezonder levensstijl op nahouden. Het is dus niet alleen de vrouw die haar sigaretten door de wc moet spoelen en op de vrijmibo aan de Spa rood moet bij een kinderwens. Maar, zelfs als je een onvervalste fitboy bent en leeft op water en een hypergezond veganistisch dieet betekent dat niet dat je automatisch gezegend bent met een potent leger. De soldaten van menig man sneuvelen namelijk al voor ze goed en wel ten strijde zijn getrokken.
Belangrijker nog dan je een gezonde levensstijl aanmeten, is dat mannen zich realiseren dat ze niet onaantastbaar zijn op vruchtbaarheidsvlak. En vooral ook dat wij, als maatschappij, het stigma van de altijd falende baarmoeder eens loslaten. Dat is niet alleen fijn voor vrouwen, maar juist ook voor mannen, die nu vaak niet durven uitkomen voor hun vruchtbaarheidsproblemen. Als het lijkt alsof iedere man op middelbare leeftijd blijkbaar nog zonder moeite raak schiet, dan voel je je logischerwijs nogal met je lul in je hand staan als er uit jouw vuurwapen alleen maar losse flodders komen. Waardoor menig man zijn vruchtbaarheidsissues stil houdt, of zich niet eens laat onderzoeken. Wat een tragische zaak is en bovendien onnodig, want moeite hebben met kinderen krijgen is niks om je voor te schamen. Vruchtbaarheidsproblemen is geen vrouwendingetje. Het is een dingetje van mensen met een kinderwens. Een heel naar en verdrietig dingetje en juist daarom zou er meer over gepraat moeten worden. Of je nou rotte eieren hebt, of slome zwemmers.
LEES OOK: Als je tweede kind maar niet wil komen (over het onbegrepen verdriet dat je dan hebt).
Vala van den Boomen (41 jaar) heeft drie kinderen: een zoon van 12, die autisme heeft, en twee dochters van 10 en 6 jaar, die de chronische aandoening EDS hebben, net als zijzelf. Ze is getrouwd met Mario en werkt als beleidsmedewerker in de Tweede Kamer. De eerste tien jaar van haar moederschap heeft Vala niet geslapen, omdat haar kinderen altijd wakker waren. Die schade probeert ze nu in te halen. En dat is hard nodig, want de puberteit staat voor de deur. Dat brengt weer heel nieuwe uitdagingen met zich mee, dus heeft ze al haar krachten nodig.
