Toen ik verdacht werd van kindermishandeling

05.11.2022 18:00
Toen ik verdacht werd van kindermishandeling


Als een vermoeden van kindermishandeling bestaat is het belangrijk dat daar serieus op gereageerd wordt. Kinderen moeten tenslotte beschermd worden. Maar zijn we tegenwoordig soms niet een beetje te snel met conclusies trekken? Vala, die ervan werd beschuldigd haar eigen kind ziek te maken, maakte dat mee.

Een tijd geleden alweer schreef journalist Marchje Oldenbeuving over de keer dat zij en haar man werden beschuldigd van kindermishandeling. Hun babyzoon kwam in het ziekenhuis terecht nadat hij onwel was geworden op de opvang. Het was niet duidelijk wat er met hem aan de hand was en een combinatie van zijn symptomen deed artsen denken aan het shaken baby syndrom, een aandoening die ontstaat als een baby hardhandig door elkaar geschud wordt door een volwassene. Dit werd gemeld aan de organisatie Veilig Thuis, die Marchje en haar man op het matje riep. Zij waren namelijk automatisch hoofdverdachten. De mogelijkheid dat er ook géén sprake kon zijn van kindermishandeling werd eigenlijk niet eens in overweging genomen.

“Ik heb geen moment het idee gehad dat ze echt oog hadden voor wie wij waren, noch wat wij doormaakten” schrijft Oldenbeuving in de Volkskrant, “Ons kind lag doodziek in het ziekenhuis en zij dachten dat het onze schuld was.” Dat was niet zo, maar nu, drie jaar later, staat het gezin nog steeds onder curatele van Veilig Thuis. Is er eenmaal een melding gedaan, dan blijft je dossier bij deze organisatie namelijk bestaan totdat het kind in kwestie 18 jaar is. En iedere keer dat er wat met dat kind gebeurt loop je als ouders dus het risico om opnieuw, en/of alsnog als kindermishandelaar te boek te komen te staan, met alle gevolgen van dien. Want bij Veilig Thuis ben je niet innocent until proven guilty, maar guilty until proven innocent. En die onschuld is soms gewoon niet zo eenvoudig te bewijzen.

LEES OOK: Ouders, doe maar gewoon, dan doe je al gek genoeg (want daarom zijn onze kinderen zo gelukkig).

Onverklaarbare blauwe plekken

Mijn oudste dochter was een zieke baby. Ze kwam met pijn ter wereld, maar heel lang wisten we niet wat er met haar aan de hand was. Waarom ze zoveel huilde. Waarom ze niet wilde eten en niet groeide. Waarom ze steeds maar onder de onverklaarbare blauwe plekken zat. Op een gegeven moment werd ze opgenomen in het ziekenhuis, maar de artsen konden geen oorzaak vinden voor haar klachten. En toen zat ik op een dag met haar in dat ziekenhuiskamertje en werd bezocht door een man die zich ‘pedagogisch medewerker’ noemde. Hij kwam mij vertellen dat er camera’s in onze kamer opgehangen zouden worden, ‘om te zien hoe wij met onze dochter om gingen’. Op dat moment was ik zo van de wereld door alle zorgen, het slaapgebrek en de hectiek van de ziekenhuisopname dat ik klakkeloos akkoord ging. Vreemd vond ik het wel, maar ach, wat deed het er toe.

Pas toen we op gesprek moesten komen bij een andere ‘maatschappelijk werker’ en er vragen op ons af werden gevuurd als of wij ons kind wel ‘positief benaderden’ en hoe zij aan die blauwe plekken kwam begonnen we te beseffen dat we indirect beschuldigd werden van het mishandelen van ons meisje. Omdat er geen fysieke oorzaak voor haar klachten gevonden kon worden, was door de hulpverleners besloten dat het dan dus psychisch moest zijn, of in ieder geval het resultaat van een psychologisch ongezonde en gevaarlijke situatie in ons gezin. Bewijs daarvoor kon niet gevonden worden, maar de jaren die daarop volgden werden wij en onze zieke dochter met wie we regelmatig bij de dokter en in het ziekenhuis belandden met argusogen in de gaten gehouden. We waren in stilte veroordeeld voor iets dat we helemaal niet hadden gedaan. In de ogen van de professionals maakten wij ons kind zelf ziek, maar wij hadden gewoon een ziek kind. Dat was niet onze schuld, wij hadden dat niet gedaan. Wij wilden alleen maar dat ze weer beter werd. Maar het vonnis was geveld.

Mishandeld vertrouwen

Na jaren dokteren bleek dat mijn dochter inderdaad geen mishandeld kind, maar een ziek kind was. Zij lijdt aan een zeldzame, erfelijke bindweefselaandoening die er o.a. voor zorgt dat haar darmen niet goed werken waardoor ze veel buikpijn heeft en waardoor haar huid heel kwetsbaar is. Wij zijn dus nu gevrijwaard van het stempel van kindermishandelaars. Maar dat predikaat heeft mij en mijn vertrouwen enorm mishandeld en de littekens daarvan zullen nooit meer verdwijnen.

Het is vreselijk om ervan te worden verdacht je eigen kind moedwillig iets aan te doen, om gezien te worden als beschadiger van dat wat je het meeste liefhebt. Gewantrouwd worden door degenen tot wie je je juist wendt voor hulp maakt dat je je vogelvrij voelt. Je hebt geen poot om op te staan, kunt nergens naartoe. Ik zou mijn kind nooit met opzet pijn doen, ik wil het juist alleen maar beschermen. Natuurlijk weet ik dat er ouders zijn die hun kind mishandelen en dat kindermishandeling in veel gevallen door de ouders gebeurt. Maar dat iets statistisch gezien vaak zo is, wil nog niet zeggen dat je alle ouders dus maar meteen in de beklaagdenbank moet drukken als er iets aan de hand is met een kind. Assumption is the mother of all fuck ups tenslotte. En de gevolgen van een dergelijke fuck up zijn niet gering.

Mes in mijn rug

Aan wat ons is overkomen heb ik een diepgeworteld wantrouwen jegens de zorgverlening in Nederland overgehouden. De afgelopen jaren zijn we zo vaak niet serieus genomen, indirect beschuldigd van dingen die we niet hadden gedaan en ronduit slecht behandeld dat ik altijd op mijn hoede ben als er iets is waar we zorg en/of hulp voor nodig hebben. Altijd zit in mijn achterhoofd het gevoel, de angst, dat ik weer een mes in mijn rug gestoken krijg, dat ik me moet verantwoorden en verdedigen. Dat mijn kinderen van me afgepakt zouden kunnen worden als ik niet heel voorzichtig ben in wat ik zeg en doe. Dat zou niet nodig hoeven zijn, want wij zijn toegewijde ouders die hun kinderen nooit iets aan zouden doen.

Wat we hebben moeten meemaken met het ziek zijn van onze dochter was al traumatisch genoeg op zichzelf, zonder dat we ook nog eens bang moesten zijn dat ons ouderschap in gevaar kwam. Het feit dat wij zo onterecht gezien werden als mishandelaars van ons eigen kind was denigrerend, beangstigend, verwarrend en ontzettend frustrerend. Het voelde als vechten tegen de bierkaai, omdat wat wij te zeggen hadden er eigenlijk helemaal niet toe deed. Het oordeel was bij voorbaat al geveld, hoe overtuigend ons bewijs van het tegendeel ook was. En nu, jaren later, nu duidelijk is geworden dat wij al die tijd inderdaad gelijk hadden en dat ons geen blaam treft, zijn er niet eens excuses. Het is alsof het allemaal nooit gebeurd is. Maar wij zullen het nooit meer vergeten.

Kindermishandeling

Kindermishandeling is heel verschrikkelijk en ieder vermoeden moet serieus genomen worden. Kinderen kunnen zichzelf tenslotte niet verdedigen, dus moeten andere mensen dat voor hen doen. Maar er moet wel verder gekeken worden dan de statistieken en de protocollen. Wel verder dan de neuzen van de hulpverleners lang zijn. Niet alles is zoals het lijkt. Mishandeling verwoest levens, maar een onterechte beschuldiging daarvan doet dat ook. Voor de ouders, maar zeker ook voor het kind. En dat is dan dus net zo goed kindermishandeling.

LEES OOK: Nee, abortus is geen moord! (Maar steeds meer mensen vinden weer van wel).