Hoe praat je met (jonge) kinderen over Corona?
‘Word ik ook ziek?’ ‘Kunnen opa en oma doodgaan aan Corona?’ ‘Waarom mag ik niet gewoon naar school?’ Kinderen kunnen je nu allemaal vragen over Corona stellen. Wat voor antwoorden kun je dan geven? Hoe eerlijk moet je eigenlijk zijn? En mag je je tegen je kinderen zeggen dat jij je zelf ook zorgen maakt?
Om je door het gesprek met je kind heen te loodsen, hier wat tips over samen praten over Corona.
- Wees eerlijk (maar overdrijf het niet)
Kinderen hebben het meest aan eerlijke antwoorden. Bovendien horen ze niet van alleen van jou over Corona. Kinderen vangen dingen op vanuit het nieuws, van vriendjes en vriendinnetje op WhatsApp, of tijdens het buiten spelen op het pleintje. Als ze het dan niet helemaal begrijpen, gaan ze met hun fantasie de gaten invullen. Ik weet nog goed dat ikzelf als kind iedere avond angstig door mijn dakraam keek, als de dood dat De Bom zou vallen. Vooral nadat Doe Maar er een liedje over had geschreven.
Dus: ja, kinderen kunnen ook ziek worden van Corona, maar gelukkig komt dit bijna niet voor. Oude mensen kunnen dood gaan aan Corona, maar daarom hebben we ook goede afspraken gemaakt met elkaar om dit zoveel mogelijk te voorkomen. Wees eerlijk maar eindig altijd positief, om te voorkomen dat je kind onnodig bang wordt.
- Check hoe het met je kind gaat
Sommige kinderen vragen helemaal niks en lijken het allemaal wel best te vinden. Toch is het goed om aan kinderen regelmatig te vragen hoe het nu met ze gaat, of ze zich zorgen maken over Corona, of nog vragen hebben. Niet alle kinderen laten uit zichzelf zien wat er van binnen in hen omgaat. Soms bewust niet, omdat ze jou er niet mee lastig willen vallen. Bijvoorbeeld omdat ze merken dat jij er zelf stress en verdriet van hebt. Dan is het goed dat je kind weet dat er ook ruimte is voor zijn of haar gedachten en gevoelens. Sommige kinderen uiten hun emoties niet in woorden maar in hun gedrag. Denk aan slecht slapen of bedplassen. Vaak is dat een teken dat er meer aan de hand is, en het goed is met je kind hierover te praten.
- Deel ook jouw gevoel (… zonder te overdrijven)
Kinderen zijn niet gek. Ze voelen het haarfijn aan als jij stress en spanning hebt door deze hele situatie. Je hoeft echt niet voor Happy Camper te spelen. Je kunt eerlijk tegen je kind zeggen dat jij het ook spannend vindt. Dit gewoon kunnen zeggen lucht op. Bovendien is het alleen maar goed dat je kind ziet en leert dat jij als vader of moeder ook soms dingen lastig vindt of verdrietig bent. Wanneer je stress krijgt van alle drukte nu in huis, kun je dit zeggen en aangeven dat je soms even een korte pauze nodig hebt. Laat je kind weten hoe die pauze eruit ziet. Bijvoorbeeld even in een andere kamer zitten, of desnoods op de WC met de deur op slot.
- Kleine potjes…. Grote oren
Over delen gesproken: let wel op wat je met anderen bespreekt over Corona waar je kinderen bij zijn. Dat we nu wekenlang niet naar de kapper kunnen en straks allemaal een schoonmaak zwabber op ons hoofd hebben is nog wel grappig. Maar dat de overbuurvrouw nu op de Intensive Care ligt, of je bang bent dat de economie instort en iedereen straks zonder werk zit, kan iets teveel van het goede zijn. Probeer ook niet de hele dag het nieuws aan te hebben staan, zodat niet alles over Corona gaat. Even ’s ochtends een check, en dan ’s avonds weer is genoeg om op de hoogte te blijven.
- Geef kinderen ruimte voor hun gevoelens
We kunnen deze situatie waar we in zijn beland nog even niet oplossen. Het kan heel verdrietig zijn voor je kind om nu je schoolvriendjes niet te zien. Dat is naar, en het is logisch dat je kind daar om moet huilen. Kinderen kunnen teleurgesteld zijn dat opa en oma nu niet komen oppassen. Of boos dat het nu allemaal nog minstens een maand gaat duren. Laat het gevoel er vooral zijn, zonder dat je het probeert op te lossen. Ik snap dat je… boos, teleurgesteld, verdrietig bent… Als hier ruimte voor is, stappen kinderen vaak vanzelf weer uit het nare gevoel en zien ze vaak ook de positieve dingen weer. Wel gezellig dat ik met opa en oma kan videobellen. Leuk dat we elkaar nu thuis veel meer zien. Enzovoort.
- Kijk ook samen naar de mooie dingen
“We houden afstand, die anderhalve meter, maar we zijn misschien wel dichter bij elkaar dan ooit.” Zei onze Minister de Jonge in de laatste persconferentie. Veel mensen sturen kaartjes naar verzorgingstehuizen, aan opa’s en oma’s die alleen zijn. Er worden beertjes in de ramen gezet, zodat kinderen ernaar op zoek kunnen gaan en iets leuks te doen hebben. Mensen doen boodschappen voor anderen of laten hun hondje uit, wanneer zij zelf de straat niet op kunnen. Met videobellen ontbijten we samen of spelen we een spelletje. Ik zag zelfs een paar studenten die voor de flatbewoners aan de overkant een Bingo organiseerden, vanaf hun balkon: met een megafoon een krijtbord voor de cijfers. Kijk met je kind ook naar deze mooie dingen. En misschien zijn er ook nog dingen bij die je kind zelf fijn vindt om te doen?
Krista Okma is pedagoog en ontwikkelingspsycholoog, moeder van twee kinderen en auteur van diverse opvoedboeken. www.kristaokma.com
Lees ook: Waarom ouders in deze Corona-tijd ook helden zijn
Krista is pedagoog en ontwikkelingspsycholoog en moeder van 2 kinderen.