Jong geleerd is oud gedaan, dus alle peuters naar de voorschool! (Of niet?)
In veel landen is het heel normaal: vanaf je 2e jaar naar school. In Nederland waren we nooit zo leergierig, maar er lijkt een kentering gaande: steeds meer ouders doen hun peuter naar de voorschool. Want, je kunt niet vroeg genoeg beginnen.
Een voorschool is een soort peuterspeelzaal op steroïden. Kinderen komen er om zakdoekje te leggen en mandarijntjes te pellen, maar ook om te oefenen met tellen en taal. Ouders willen namelijk steeds vaker dat hun kroost zo jong mogelijk begint met leren. Het idee erachter: je kunt maar beter goed beslagen ten ijs komen. Op die manier sta je op je eerste dag op de basisschool in ieder geval niet met je bek vol (melk)tanden als je in de kring voor het eerst over je weekend moet vertellen ten overstaan van 30 andere kinderen. Een goed begin is nou eenmaal het halve werk. En je wilt tenslotte niet de enige kleuter uit je klas zijn die het alfabet nog niet kan opdreunen. Toch?
Lees ook: Waarom alle moeders feministen (zouden moeten) zijn.
Oorspronkelijk was de voorschool bedoeld voor kinderen met een (risico op) een leer,- of ontwikkelingsachterstand. Zo kregen bijvoorbeeld allochtone kinderen uit gezinnen waar weinig Nederlands gesproken werd een duwtje in de rug zodat ze bij binnenkomst op de basisschool hetzelfde niveau hadden als de andere kinderen en dus niet bij voorbaat al in de min stonden. Uit onderzoek blijkt nu echter dat zo’n 80 procent van alle peuters uit grote steden tegenwoordig voorschoolse educatie krijgt. Ook kinderen die geen achterstand hebben gaan namelijk steeds vaker naar de voorschool. Of dat een goede ontwikkeling is, daar zijn de meningen over verdeeld. Sommige gemeenten vinden dat alle kinderen vanaf 2.5 jaar naar school zouden moeten, andere professionals vragen zich af of voorschoolse educatie eigenlijk wel nut heeft.
Er zijn verschillende onderzoeken die aantonen dat het onderwijzen van peuters weinig zin heeft. Wetenschappers bekeken CITO-scores van kinderen die peuteronderwijs gevolgd hadden en concludeerden dat het resultaat daarvan niet bestaand was. Sterker nog: de peuters die onderwijs hadden gevolgd deden het een paar jaar later zelfs minder goed op school dan kinderen die niet naar een voorschool waren geweest. Aan de andere kant is er het kamp van de voorstanders, die hun opponenten om de oren slaan met onderzoeken die juist aantonen dat peuters die voorschools onderwijs hebben gehad minder vaak blijven zitten. En zo is een welles-nietes discussie geboren. Want, moeten al die peutertjes nou de schoolbanken in, of niet?
Kinderen moeten al heel snel, heel veel. Je jeugd duurt al kort en in de huidige tijd mag je steeds minder lang klein en speels zijn. Met 2.5 jaar al aan de bak, wat mij betreft hoeft het niet. Een paar uur per week naar de peuterspeelzaal, om met een groepje andere kindjes gezellig samen te spelen, dat vind ik wel een meerwaarde hebben. De wereld langzaam ietsje groter maken, samen leren spelen, samen leren delen, dat lijkt me niet verkeerd. Want ik denk dat de overgang naar de basisschool anders wel heel groot wordt. Groot, maar ook niet onoverkomelijk overigens, dus helemaal niet naar de peuterspeelzaal lijkt me in principe ook geen probleem. Het is meer dat het leuk is voor zo’n kind. Want zeg nou zelf, op een gegeven moment ben je papa en mama ook wel een beetje zat.
Maar alle peuters naar de voorschool? Ik weet het niet, het roept een beetje een hysterisch gevoel bij me op. Een gevoel van Amerikaanse taferelen, waarbij een kind nog niet uit de baarmoeder is komen rollen, of het krijgt z’n eerste Baby Einstein flashcard al onder z’n neus gedrukt. Niet alle kinderen hoeven Nobelprijs winnaars te worden en cum laude slagen is niet alles. De capaciteiten en de potentie die je hebt komen er echt wel uit, ook als je op je 2e nog geen Shakespeare kunt reciteren. Leren is goed, maar spelen ook. Want spelen is óók leren. Ze krijgen al zo weinig tijd, die kinderen. En aloude wijsheden zijn er tenslotte niet voor niets. Want haastige spoed, dat is toch zelden goed?
Lees ook: Peuterlogica waar je als ouder helemaal niks van begrijpt.
Vala van den Boomen (41 jaar) heeft drie kinderen: een zoon van 12, die autisme heeft, en twee dochters van 10 en 6 jaar, die de chronische aandoening EDS hebben, net als zijzelf. Ze is getrouwd met Mario en werkt als beleidsmedewerker in de Tweede Kamer. De eerste tien jaar van haar moederschap heeft Vala niet geslapen, omdat haar kinderen altijd wakker waren. Die schade probeert ze nu in te halen. En dat is hard nodig, want de puberteit staat voor de deur. Dat brengt weer heel nieuwe uitdagingen met zich mee, dus heeft ze al haar krachten nodig.
