Help, mijn kind heeft een irritant vriendje! (En wat moet je daar dan mee?)
Je gunt je kind alle vriendjes van de wereld. Maar wat als er eentje tussen zit die je wel kunt schieten? Verbied je dan die vriendschap, of heb je er niks over te zeggen?
Onlangs sprak ik een moeder, die mij een dilemma voorlegde. Haar dochter had een speelkameraadje dat ze niet kon uitstaan. Iedere keer als ze bij dat meisje had gespeeld, kwam haar dochter helemaal hyper en met een grote mond weer thuis. En was zij vervolgens twee dagen bezig haar kind weer in het gareel te krijgen. Als dat meisje bij hén thuis speelde zeurde ze constant om snoep en was ze bovendien brutaal. Niet bepaald een type waar je op woensdagmiddag graag boterhammetjes met pindakaas voor smeert. Maar wat als je kind ermee bevriend is? Dat jíj iemand niet zo mag, betekent nog niet dat je kind hem/haar niet aardig kan vinden. En jíj hoeft er niet mee met de Barbies te spelen. Dus wat doe je dan? Iedere woensdag op je tanden bijten en een fles wijn opentrekken zodra Teuntje of Fleurtje weer is opgehaald? Of je veto uitspreken en de vriendschap de nek omdraaien? Ik denk dat veel ouders graag een antwoord op die vraag zouden willen hebben. Want kennen we dit probleem niet allemaal?
LEES OOK: Aan alle ouders met ruziënde kinderen: het wordt beter!
Geen baby meer
Vorig schooljaar had mijn dochter een vriendinnetje waar ik niet dol op was. Dit meisje had de neiging mijn dochter rare dingen te vertellen, waar ze dan verward mee thuis kwam. Zo vroeg ze me op een dag of ik van haar vader gescheiden was omdat ik ‘daar geld voor kreeg’. Haar vriendin had gezegd dat ik waarschijnlijk papa’s geld afpakte en daarom bij hem was weggegaan. Ook fluisterde ze mijn dochter in dat mijn ex-man en ik elkaar haten (wat niet het geval is) en dat ze, als ze haar zin wilde hebben, gewoon moest gaan huilen, want dat werkte voor haar ook altijd. Ze was bazig en loog dat het gedrukt stond, maar desondanks was mijn dochter idolaat van haar. Het hele schooljaar heb ik geworsteld met de vraag wat ik hier nou mee moest. Het liefst wilde ik de vriendschap verbieden, maar ergens had ik het gevoel dat ik dat niet kon maken. Mijn dochter is geen baby meer en het is niet aan mij om te bepalen wie zij in haar leven toelaat. En zolang er geen dingen gebeuren die echt onverantwoord of gevaarlijk zijn, wie ben ik dan om me ermee te bemoeien?
Omdat ik het zeg
Zodra je kind op school zit, begint het een autonoom leven te leiden. Eigen relaties aan te gaan met anderen. Dat zullen niet altijd personen zijn die jij zelf zou hebben uitgekozen. Maar je wordt er wel regelmatig mee geconfronteerd. Je moet er zelfs limonade aan serveren, lunchtrommeltjes van afwassen en, als je echt pech hebt, billen van afvegen. Dus, geeft dat je als ouder niet een beetje inspraak? Als zo’n kind zich in jouw huis op een manier opstelt die in strijd is met jouw regels, mag je hem/haar dan de deur wijzen? Als jouw kind gedrag overneemt van zo’n vriendje dat jij onacceptabel vindt, is dat dan een valide reden om de omdat-ik-het-zeg kaart te trekken en een verbod op de vriendschap te leggen? Ik ben geneigd te zeggen van wel. Er komt uiteindelijk een tijd dat je helemaal niks meer in de melk te brokkelen hebt, maar zolang je kind nog onder jouw dak woont, lijkt het me niet onredelijk dat er consensus bestaat over wie er onder dat dak de koektrommel leeg komt eten. En is het als ouders niet onze taak om onze kinderen te beschermen tegen mensen die voor hen niet goed zijn?
Democratie of dictatuur?
Waarmee ik niet wil zeggen dat zo’n vriendje een ‘slecht’ kind is. Maar soms is de chemie die twee kinderen samen hebben gewoon niet goed. Dat ligt dan niet eens zozeer aan één van die kinderen, maar aan de combinatie. En, hoe je het ook wendt of keert: zoveel gezinnen, zoveel opvoedmethoden, regels, waarden, moralen, omgangsvormen. Als die dingen teveel van elkaar verschillen en als dat dus niet is wat jij wilt voor je kind, waaraan je het wilt blootstellen, is het dan niet jouw goed recht als ouder om het daarvan weg te houden? Ik wil niet dat mijn kind leert dat ze haar zin wel krijgt als ze maar lang genoeg zeurt en krokodillentranen huilt. Ik wil niet dat mijn kind liegt en nare verhalen verzint. Niet dat ik me kan voorstellen dat de ouders van dat vriendinnetje van mijn dochter dat wel willen, maar feit blijft dat dat meisje kennelijk denkt dat dat oke is. Maar ik vind het níet oke. En hoewel ik graag een democratisch gezin run, ben ik, uiteindelijk, toch wel de baas. Gelukkig is bovengenoemd vriendinnetje naar een andere klas gegaan en heeft het probleem zichzelf opgelost. Was dat niet zo geweest, vrees ik toch dat ik van mijn gezin een dictatuur had moeten maken.
Kwestie van uitzitten
Een mijnenveld is het wel een beetje, dat gedoe met vriendjes en ouders die je zomaar in je schoot geworpen krijgt. Je kunt weinig anders dan hopen dat je kind een beetje leuke sociale smaak heeft. Je zult tenslotte nog heel wat jaren ranja moeten schenken aan mensen die je zelf niet hebt uitgenodigd. Maar zolang ze niet echt je hele huis afbreken en je kind geen heel nieuw repertoire scheldwoorden en obscene gebaren heeft geleerd als het thuiskomt van een playdate, moet je maar bedenken dat de meeste kindervriendschappen toch niet beklijven en het dus een kwestie van uitzitten zal zijn. Behalve als je echt iedere woensdag een stel heel vervelende billen staat af te vegen, dan lijkt het me geoorloofd om de vriendschap in de kiem te smoren. Alles voor je kind tenslotte, maar er zijn nou eenmaal grenzen.
LEES OOK: Waarom je vooral moet blijven twijfelen over de opvoeding.
Vala van den Boomen (41 jaar) heeft drie kinderen: een zoon van 12, die autisme heeft, en twee dochters van 10 en 6 jaar, die de chronische aandoening EDS hebben, net als zijzelf. Ze is getrouwd met Mario en werkt als beleidsmedewerker in de Tweede Kamer. De eerste tien jaar van haar moederschap heeft Vala niet geslapen, omdat haar kinderen altijd wakker waren. Die schade probeert ze nu in te halen. En dat is hard nodig, want de puberteit staat voor de deur. Dat brengt weer heel nieuwe uitdagingen met zich mee, dus heeft ze al haar krachten nodig.
