Dyslexie, dit zijn de eerste signalen

Moet je je zorgen maken als je dochter van 6 het lezen nog niet bepaald beheerst? Haar spraak kwam ook al moeizaam op gang, en nu goochelt ze vooral met woorden. Zou ze dyslectisch zijn?

Het ene kind heeft meer met taal dan het andere, maar het is vooral persoonlijk hoe taal zich bij kinderen ontwikkelt. Als je kleuter nog geen interesse heeft in zelf lezen zegt dat helemaal niets. De dochter van een goede vriendin is 11 en legt nu pas een grote liefde voor lezen aan de dag. Dat kan dus ook.

Erfelijk
Dyslexie betekent letterlijk “niet kunnen lezen”, maar ook spellen en schrijven gaat vaak moeizaam. Waarschijnlijk komt dat doordat een hersengebiedje waar klanken aan letters worden gekoppeld, te zwak is aangelegd of moeilijk bereikbaar is. Hierdoor kunnen de klanken en tekens ook weer minder goed uit het geheugen opgehaald worden. Uit een langlopend onderzoek naar de oorzaken en vroege kenmerken van dyslexie bleek onder meer dat bij jonge baby’s die later dyslexie ontwikkelden, al verschillen in het brein gemeten werden. Ook bleek dyslexie bij ouders sterk van invloed. Ben jij of je partner het, dan heeft je kind 40 tot 50 procent kans het ook te zijn. Ben je beide dyslectisch dan is die kans 80 procent.

ZIE OOK: Autisme? Dit zijn de vroege symptomen die erop kunnen wijzen

Erkennen
Hoe het zich vervolgens precies ontwikkelt, is onduidelijk. Maar het is wel belangrijk om dyslexie in een zo vroeg mogelijk stadium te erkennen, omdat de hersenen op jonge leeftijd nog sterk beïnvloedbaar zijn en om achterstand en frustraties te voorkomen. Ben je er op tijd bij, dan is er dus nog heel wat te ‘verbeteren’ en aan te leren.

Signalen
Hoewel dyslexie eigenlijk pas aan het eind van groep 3 is vast te stellen, is het schoolbeleid er op gericht om het eventueel al in groep 1 te signaleren, door kinderen veelvuldig op taal te toetsen, en te observeren. Maar beleid of niet, een feit is dat veel juffen of meesters daar waarschijnlijk helemaal niet aan toekomen. Zelf kun je gelukkig ook wat doen, bijvoorbeeld op de volgende signalen letten:

Traag praten;

Problemen om woorden uit te spreken;

Moeite om woorden op een rij te zetten;

Moeite met het onthouden van woorden, versjes en namen;

Het moeilijk aanleren van basiskennis als het alfabet, kleuren en nummers;

Problemen met het handschrift en met andere motorische vaardigheden;

Het verwarren van letters zoals een ‘b’ of een ‘d’ en/of met de volgorde van letters binnen een woord;

Verwarring wat betreft letters en de bijhorende klank;

Opmerkelijk: Ongeveer een kwart van de kinderen met dyslexie ontwikkelt eveneens een vorm van ADHD.

Herken je wel erg veel in deze punten, dan kun je het beste naar een specialist stappen. Om dyslexie echt vast te kunnen stellen is een uitgebreid onderzoek nodig.

ZIE OOK: Waarom een moeder het gewoon wéét als haar zoon autisme heeft