De gids voor ouders van pubers die geen idee hebben wat ze aan het doen zijn

Pubers. Ze lachen, ze huilen, ze schreeuwen. Soms allemaal in één minuut. Het opvoeden van een puber voelt als een mix tussen een sciencefictionfilm en een survivalgids. Eén ding is zeker: de handleiding is ergens verloren gegaan. Maar maak je geen zorgen. Hier is een alternatieve gids, zonder vage theorieën of perfectie, maar met realistische tips die écht van pas komen.

1. Waarom pubers zijn zoals ze zijn

Het begint allemaal in hun brein. Dat is namelijk nog in aanbouw. Wist je dat het deel van hun hersenen dat verantwoordelijk is voor logisch nadenken (de prefrontale cortex) pas rond hun 25e volledig af is? Dit betekent dat emoties regelmatig de overhand nemen. Denk aan een niet afgemaakte Ikea-kast die soms instort.

Wat betekent dit voor jou? Verwacht geen perfecte logica. Soms willen ze pizza en weigeren ze vijf minuten later dezelfde pizza omdat “het stinkt.” Dit is normaal (voor hen).

2. Geef ze vrijheid, maar met een vangnet

Pubers willen vrijheid. En nee, dat betekent niet dat ze opeens alles aankunnen. Ze hebben ruimte nodig om fouten te maken, maar jouw taak is om op de achtergrond klaar te staan met ducttape en een plan B.

Tip: geef ze kleine verantwoordelijkheden. Laat ze bijvoorbeeld zelf hun geld beheren (in plaats van eindeloos vragen om zakgeld). Wanneer ze alles op een dag uitgeven aan sneakers, leren ze het snel genoeg.

3. Overleef de stemmingswisselingen

Eén moment zijn ze jouw beste vriend, het volgende moment ben jij hun aartsvijand omdat je “niet begrijpt hoe belangrijk het is dat ze nú naar dat feestje moeten.” Hun hormonen werken harder dan jij op een maandagmorgen.

Hoe ga je hiermee om?

• Blijf kalm (of fake het).
• Geef ze ruimte. Soms heeft hun boze bui niets met jou te maken.
• Laat ze weten dat je er bent, ook als ze je proberen weg te duwen.

Lees ook – 7 survival tips voor het opvoeden van pubers (zonder zelf gek te worden)

4. Wees geïnteresseerd (maar niet té)

Niets is erger voor een puber dan een ouder die te veel probeert. Heb je ooit geroepen: “Yo dude, hoe was school?” Stop daarmee. Ze willen serieus genomen worden, geen vriendje in een midlifecrisis.

Probeer dit:

• Stel open vragen, zoals: “Wat vond je van die nieuwe game?”
• Vraag om hun mening, zelfs over kleine dingen zoals wat te eten vanavond.
• Begrijp dat een eenwoordantwoord soms hun maximale communicatiemogelijkheid is.

5. Sociale media: geen vijand, maar een tool

Je puber leeft waarschijnlijk meer online dan offline. Sociale media is voor hen een plek om te ontdekken wie ze zijn, maar ook een mijnenveld van onzekerheden en groepsdruk. Het heeft geen zin om het volledig te verbieden (ze vinden toch wel een manier), maar je kunt wél betrokken blijven.

Wat kun je doen?

• Volg hen niet op al hun socials. Dat voelt als spionage.
• Praat over wat ze tegenkomen online. Van rare trends tot cyberpesten.
• Wees een voorbeeld. Als jij tijdens het eten op je telefoon zit, waarom zouden zij dat dan niet doen?

6. Laat los wat je niet kunt controleren

De puberteit is de tijd waarin ze experimenteren. Kledingkeuzes, muziekstijlen, vrienden waar je misschien je twijfels over hebt – het hoort erbij. Probeer te kiezen welke gevechten je aangaat. Is het echt zo erg als ze een piercing willen?

Onthoud: het doel is niet om een mini-versie van jezelf op te voeden, maar een zelfstandig mens.

7. Lach mee (ja, ook als je niet wilt)

Pubers hebben een geweldig gevoel voor humor, als je er maar voor openstaat. Zelfs als ze je gek maken, probeer de grappige kant van dingen te zien. Soms is humor het enige wapen dat werkt als het gaat om de chaos van de puberteit.

Bonus: een puber die ziet dat jij niet alles te serieus neemt, voelt zich eerder op zijn gemak bij je.

8. Besef dat het niet persoonlijk is

Als ze boos zijn, dingen roepen als “Ik haat je” of met deuren slaan, is dat meestal niet écht gericht op jou. Pubers zitten vol emoties waar ze zelf geen raad mee weten. Het is hun manier om stoom af te blazen.

Wat doe je?

• Geef geen tegenreactie. Dat verergert de situatie alleen maar.
• Wacht tot ze kalm zijn en praat dan.
• Weet dat ze je, hoe irritant je ook bent, nog steeds nodig hebben (ook al laten ze dat niet zien).

9. Onthoud: het komt goed

Pubers lijken soms onhandelbaar, maar weet je wat? Ze worden volwassen. En vaak komen ze sterker, wijzer en minder dramatisch uit deze fase. Blijf geduldig, blijf ze steunen, en wees niet bang om fouten te maken. Dat doen zij ook.