Help, mijn baby slaapt op zijn buik! (Hoe gevaarlijk is dat nou?)
Een van de eerste dingen die je leert als jonge ouder is dat je je baby op z’n rug te slapen moet leggen, ter voorkoming van wiegendood. Maar wat als jouw baby een notoire buikslaper is?
Ik had me grondig verdiept in de babyverzorgingsregels toen ik zwanger was van mijn eerste kind. Ik wist dan ook precies hoe alles moest. Wat veilig was en wat niet. Bij thuiskomst uit het ziekenhuis legde ik mijn zoon dus in zijn keurig laag opgemaakte bedje, op zijn rug. En toen begon de ellende: maandenlange slaapterreur volgde. Mijn zoon deed geen oog dicht. In eerste instantie begreep ik niet waarom. Hij had tenslotte optimale slaapomstandigheden: een lekker bedje, een supersonische muziekmobile met rustgevende oerwoudgeluiden en jungledierenprojecties, een lief nachtlampje en altijd een gevuld buikje en een schone luier. Maar slapen deed-ie niet. Tot ik hem op een ochtend diep onder zeil aantrof op zijn speelkleed in de woonkamer. Op zijn buik dus. Hij had zich weten om te rollen en maar liefst 2.5 uur lang lag hij heerlijk te slapen, een unicum, terwijl ik naast hem zat te hyperventileren. Want een baby die op zijn buik slaapt, dat is levensgevaarlijk, had ik altijd geleerd. Dus zat ik met een dilemma, want die ochtend ontdekte ik dat mijn zoon een notoire buikslaper is. En wat moet je dan? Het risico toch maar nemen, of je baby in een keurslijf proberen te dwingen?
LEES OOK: Anne zwicht: leg die baby in godsnaam dan maar in haar bed.
Vastgesnoerd in een babydwangbuis
Controlfreak en regeltjesgeil als ik ben koos ik voor het laatste. Dat kind kon wel van alles willen, maar we gingen het doen zoals de babybijbels het voorschreven. Met een listige truc was ik mijn zoon te slim af: ik bakerde hem in. In zijn babydwangbuis kon hij zich met zijn luizige grofmotorische skills niet omrollen en had hij dus geen andere keus dan als een soort rolmops op zijn rug te blijven liggen. Bijkomend voordeel was bovendien dat het inbakeren hem rust leek te brengen, waardoor we allemaal in ieder geval allemaal weer een beetje slaap kregen. Maar waar een wil is, is een weg, zelfs voor een kleine baby die van voren niet weet dat-ie van achteren leeft. Binnen de kortste keren had mijn zoon, aka Houdini, zijn bakerdoeken overwonnen en trof ik hem op een ochtend prinsheerlijk op zijn buik, kontje fier in de lucht gestoken, slapend aan in zijn ledikant. Het heeft me uren gekost om mijn bloeddruk weer omlaag te krijgen, want oh mijn god, wie weet wat er had kunnen gebeuren, al die nachtelijke uren dat hij hier met z’n gezichtje in het matras gedrukt had gelegen terwijl ik me in de kamer naast hem totaal niet bewust was van de levensgevaarlijke positie waarin mijn zoon zich had gemanoeuvreerd. Ik kreeg er spontaan een moederhartaanval van.
Maar ja, wat moest ik nu? Mijn zoon was inmiddels zo sterk geworden dat hij zich zonder moeite zelf op zijn buik kon draaien en aangezien ik inschatte dat je kind met leren riemen op zijn rug vastsnoeren in bed een vorm van kindermishandeling was, had ik geen middelen meer om hem van zijn buik te houden. En dus sliep mijn zoon op zijn buik. Tegen alle regels in en met een hysterisch ongeruste moeder die hem iedere nacht minstens drie keer terug op zijn rug legde. Waarna hij zich gewoon weer op zijn buik draaide zodra ik mijn hielen gelicht had. Naarmate mijn zoon ouder en dus sterker werd, kreeg ik er meer vertrouwen in dat hij ‘s nachts niet zou stikken. Maar het heeft zeker wel een jaar gekost voor ik niet meer iedere nacht minstens een keer naar zijn kamer sloop om te checken of hij nog wel ademde. Achteraf denk ik dat ik me druk gemaakt heb om niks. Kennelijk voelde het voor mijn zoon beter, natuurlijker, om op zijn buik te slapen. En hoe klein baby’s ook zijn, ik denk dat ze toch wel een soort instinct hebben voor wat er kan en wat niet. Waarmee ik niet wil zeggen dat je je pasgeboren baby dus gewoon maar op z’n buik moet leggen. Want die richtlijnen zijn er natuurlijk niet voor niets. Het aantal gevallen van wiegendood is gedaald sinds we jonge baby’s niet meer op hun buik te slapen leggen. Maar als een baby in staat is om zelf zijn fijnste slaaphouding aan te nemen kun je je afvragen wat het nog voor zin heeft om hem te dwingen tegen z’n natuur in te gaan.
Kijken naar je eigen kind
Nog steeds slaapt mijn zoon op zijn buik. Net als ikzelf trouwens, dus ik snap hem helemaal. Wiegendood is iets vreselijk engs en ik denk dat alle jonge ouders daar wel bang voor zijn. Laten we dus ook vooral alle maatregelen nemen die we hebben om dat te voorkomen en blij zijn dat we nu zoveel meer weten dat vroeger en onze kinderen dus beter kunnen beschermen. Maar baby’s zijn ook gewoon kleine mensjes, individuen met hun eigen voorkeuren en hun eigen wil. Het allerbelangrijkst is denk ik vooral heel goed naar je eigen kind te kijken en aan de hand van wat je ziet te bepalen wat er wel en wat er niet kan. Tenslotte is moedergevoel er als niks anders op gebouwd om potentieel gevaar te herkennen. En wat ik in ieder geval wel weet is dat niet slapen nogal gevaarlijk is. Niet eens zozeer voor een baby, wat op de een of andere manier lijken kleine kinderen altijd te kunnen overleven op een minimale hoeveelheid slaap, maar vooral voor mama. Om nog wat specifieker te zijn: voor mama’s geestelijke gezondheid. En je kunt je afvragen wat statistisch gezien gevaarlijker is: op je buik slapen, of een gekke moeder hebben. Ik denk eigenlijk dat ik het antwoord wel weet.
LEES OOK: Hoe Anne de oorlog verklaarde aan de nachtvoedingen.
Vala van den Boomen (41 jaar) heeft drie kinderen: een zoon van 12, die autisme heeft, en twee dochters van 10 en 6 jaar, die de chronische aandoening EDS hebben, net als zijzelf. Ze is getrouwd met Mario en werkt als beleidsmedewerker in de Tweede Kamer. De eerste tien jaar van haar moederschap heeft Vala niet geslapen, omdat haar kinderen altijd wakker waren. Die schade probeert ze nu in te halen. En dat is hard nodig, want de puberteit staat voor de deur. Dat brengt weer heel nieuwe uitdagingen met zich mee, dus heeft ze al haar krachten nodig.
