Als je kinderen de HELE dag ruzie maken
Kinderen die met slecht weer de hele dag thuiszitten… het wordt vaak vergeleken met een oorlogstoestand, maar dan zonder dat we met zijn allen het slagveld opgaan. Alleen dat laatste hebben die kinderen bij jou thuis dus mooi niet begrepen.
Vliegen je kinders elkaar normaal al regelmatig in de haren, nu is het de godganse dag raak. Expres lekker lang op de WC blijven zitten, terwijl die ander op de deur bonst en nog net niet in zijn broek plast. Elkaar bont en blauw schoppen onder tafel. Aan het pak hagelslag trekken, totdat de inhoud ervan door de kamer vliegt. Knettergek word je ervan. En om nou de hele dag voor politieagentje te spelen?
- Even lekker experimenteren
Ruzie maken komt vooral bij broertjes en zusjes heel vaak voor. Dat heeft ook een hele goede reden: bij je broer of zus kun je veilig experimenteren. Hoe ver kan ik gaan? Je broer of zus gaat namelijk nergens heen, en in deze tijd al helemaal niet. Met een vriendje of vriendinnetje is dat heel anders: die kan de vriendschap verbreken. Van al dat geruzie leert je kind een hoop: over regels, normen en waarden. Hoe ga je met elkaar om? Wat kan wel, wat kan niet? Ik weet, het is een schrale troost als je er middenin zit. Een hele, hele schrale troost, maar ik noem hem toch maar even.
- Zoek het zelf maar uit
‘Ophouden, nu!’ ‘Geef dat terug!’ ‘Doe normaal tegen elkaar!’ Voor je het weet bemoei je je ermee en haal jij je kinderen uit elkaar. Dat kost alleen wel bakken met energie. Bovendien leren kinderen meer van ruzies als ze het zelf oplossen. Wanneer de balans verstoord is, moet je kind actief zoeken naar manieren om deze weer te herstellen. Dit vraagt een stukje verdiepen in de ander: waarom wordt die daar zo boos over? Waarom word ik er zo boos over? Laat ze het vooral lekker zelf uitzoeken. Dat kunnen ze, echt. Voorkom wel dat het letterlijk een (hagel-)slagveld wordt: als de emoties hoog oplopen kun je kinderen het beste even uit elkaar halen. Pas als ze rustig zijn, kunnen ze weer verder praten.
- Duidelijke afspraken
Ruzies voorkomen doe je door met elkaar goede afspraken te maken. We vragen netjes of we het broodbeleg mogen hebben, alsjeblieft, dankjewel. We blijven van elkaar af als we aan tafel zitten. Zodra je klaar bent kom je meteen van de WC. Als er bonje is, kun je elkaar aan die afspraken herinneren. Nu we continu op elkaars lip zitten, is het ook handig om afspraken te maken over privacy. Denk bijvoorbeeld aan: we komen alleen in elkaars kamer als de ander het goed vindt. Een opbergdoos waar spulletjes in zitten waar alleen jij aan mag komen (en anderen niet). Of een geheim dagboekje waar alleen je kind zelf in kijkt. Formuleer regels zoveel mogelijk positief (dus in plaats van ‘niet vechten’ ‘van elkaar afblijven’) dan weten kinderen gelijk welk gedrag je wél graag wil zien.
- Gezinsvergadering
Is er constant ruzie over hetzelfde? Dan helpt het om op een rustig moment met elkaar om tafel te gaan zitten en te kijken wat het probleem hier nu eigenlijk is. Daarna mogen de kinderen allemaal oplossingen bedenken voor het probleem. En wie weet heb jij zelf ook nog een goed idee. Stel dat de ruzie steeds gaat over de game computer. Oplossingen zijn bijvoorbeeld: ‘We mogen om de beurt een half uur gamen’ ‘Wie als eerste is mag er zo lang op als hij wil’ ‘We gooien dat ding het raam uit’ (die laatste kwam van jou denk ik ;)). Niets is te gek en je gaat nog nergens op in, maar schrijft ze gewoon op. Hierna krijgt iedere oplossing van iedereen een cijfer. Om beurten gamen krijgt bijvoorbeeld een 5, een 8 en een 6. Wordt gemiddeld een zesje. Zo komt er vanzelf een goede oplossing uit de bus. Werkt ‘ie toch niet? Kun je altijd nog een andere oplossing uit de lijst proberen.
Lees ook: Ieder stel heeft ruzie – en daar is Marcel heel gelukkig mee
Krista is pedagoog en ontwikkelingspsycholoog en moeder van 2 kinderen.