Zet je ADHD’er op dieet, dan is-ie zo genezen
Wetenschappers van de Universiteit van Wageningen maakten bekend dat een dieet kinderen weleens van hun ADHD af zou kunnen helpen. Ritalin en soortgelijke medicijnen zouden dan dus niet meer nodig zijn. Vala, moeder van een zoon met ADHD en autisme, weet het zo net nog niet.
Het gaat om het Restriction Elimination Diet (RED) -dieet, een zogenaamd ‘few foods dieet’, dat specifiek afgestemd is op ieder afzonderlijk kind. De gedachte erachter is dat kinderen met ADHD overgevoelig reageren op bepaalde voedingsmiddelen, waardoor de brein-activiteit beïnvloedt wordt en ze ADHD-gedrag gaan vertonen. Door uit te zoeken welke voedingsmiddelen triggers zijn voor een kind en deze vervolgens te elimineren zouden drastische gedragsveranderingen kunnen optreden. Eerdere experimenten met een dergelijk dieet zouden zes van de tien bij het onderzoek betrokken kinderen hebben verlost van hun ADHD. Nieuw Nederlands onderzoek onder 100 jongetjes met ADHD moet meer duidelijkheid geven over de werking van het RED-dieet en hoewel de wetenschappers benadrukken dat er nog veel te onderzoeken valt en vooralsnog een slag om de arm houden, vallen er in de berichtgeving toch termen als ‘genezen’ en wordt er gesproken over het overbodig worden van medicatie. Echter, als moeder van een zoon met ADHD heb ik zo mijn twijfels. En kan ik niet anders dan denken: oh Jezus, daar gáán we weer.
Lees ook: Waarom de bedtijd van mijn kinderen heilig is.
Want het zal de eerste keer niet zijn dat er nieuws de wereld ingeslingerd wordt dat je aandoeningen zoals ADHD of autisme kunt genezen als je je kind maar genoeg broccoli, Omega 3 olie, of biologisch-dynamisch rechtsgedraaide geitenyoghurt te vreten geeft. En juist daardoor ontstaan er zoveel misverstanden over dit soort stoornissen. Juist daardoor krijgen ouders van een kind zoals het mijne vaak te maken met mensen die ongefundeerde meningen hebben, veroordelend zijn, of vooroordelen hebben. Hoe vaak ik niet gehoord heb dat mijn zoon glutenvrij moest eten en dat zijn autisme dan zomaar, poef, als sneeuw voor de zon zou verdwijnen. De mensen die mij verteld hebben dat zijn ADHD wel over zou gaan als ik hem geen suiker meer zou geven zijn niet meer op één hand te tellen. En zo kan ik nog wel een paar ‘nuttige adviezen’, ‘behandelingsmethoden’ en ‘geneesmiddelen’ opnoemen die ik de afgelopen jaren heb gekregen. Mensen horen ergens een klok luiden, maar weten bij God niet waar de klepel hangt. Maar ze zijn er wel als de kippen bij om over het gebeier heen te schreeuwen om mij te vertellen wat ik met mijn kind moet doen.
Even voor de duidelijkheid: ik ben geen wetenschapper en ik zal ook zeker niet beweren dat ik weet wat ADHD veroorzaakt. En wie weet, misschien heeft voeding inderdaad invloed op de breinactiviteit van kinderen zoals mijn zoon. Misschien is het inderdaad zo dat de chaos in mijn zoons hoofd beteugeld kan worden door wat hij in zijn mond stopt. Als er een dieet is dat daar iets aan kan doen, dan zou dat hartstikke mooi zijn. Ik zou mijn zoon er meteen op zetten als er sluitend bewijs voor was. Maar het punt is: dat is er dus niet. Want dit onderzoek wordt direct ontkracht door andere onderzoeken die een volledig tegenstrijdige conclusie geven. En dus zorgt dergelijke berichtgeving eigenlijk niet voor meer kennis, het begrip en de acceptatie die zo nodig is, maar alleen maar voor nog meer verwarring, onbegrip en vooroordelen, waar we nou juist zo graag vanaf willen. Bovendien, deze kinderen hebben het op zichzelf al moeilijk genoeg zonder dat iedereen ook nog eens een mening over ze heeft.
Daarnaast kun je de vraag stellen: moeten we ons ten doel stellen om deze kinderen te genezen? Is het dan zo dat deze kinderen ‘ziek’ zijn? Hadden de kinderen die beter werden van een dergelijk dieet eigenlijk überhaupt wel ADHD, of was er iets anders aan de hand? En, is ADHD een aandoening die we moeten willen bestrijden in het belang van die kinderen zelf, of willen we dat vooral omdat wij als volwássenen vinden dat er iets mis is met deze kinderen? Omdat de maatschappij van tegenwoordig niet meer ingericht is op kinderen die niet helemaal binnen de gebaande paden wandelen? Het is een vraag waar ik als moeder van zo’n kind met grote regelmaat mee worstel. Want natuurlijk wil ik mijn kind helpen als hij ergens last van heeft, als er iets niet goed is. Alleen weet ik eigenlijk niet of dat zo is. Of het misschien niet zo is dat dit gewoon is hoe hij is en dat dat dus eigenlijk helemaal geen probleem is. Hij wekt zelf in ieder geval niet de indruk dat het hem heel erg in de weg zit. En, if it ain’t broke, don’t fix it, is dan wellicht een betere benadering.
Nogmaals: ik weet het allemaal ook niet. Ik wil geen dingen als onzin of kwakzalverij afdoen als ik er gewoon het fijne niet van weet. Misschien is dit dé doorbraak op het gebied van ADHD, of misschien werkt het voor het ene kind wel en voor het andere kind niet. En onderzoek is goed, en hoera voor de wetenschap, want wat zou het mooi zijn als we meer te weten kwamen over aandoeningen zoals ADHD en autisme zodat we kinderen zoals mijn zoon beter konden helpen. Ouders zoals ik zouden daar een lief ding voor over hebben. Maar ik moet toch altijd weer even zuchten als ik dit soort nieuws hoor. Omdat ik dan weet dat mijn zoon en ik ons schrap moeten zetten. Omdat Jan en alleman ons dan weer even komen vertellen hoe wij ons leven moeten leiden. En het is allemaal heel goed bedoeld, dat weet ik ook wel. Maar echt, ons leven is al ingewikkeld genoeg zonder dat we dat glutenvrij, suikervrij, biologisch-dynamisch, veganistisch, en Paleo tegelijk moeten leiden. Dus daarom zou ik met klem aan de dames en heren wetenschappers en aan de media willen vragen: wacht anders gewoon even met van alles roepen totdat je echt heel zeker van je zaak bent. Dan hebben we er namelijk écht wat aan.
Lees ook: Als je kind psychische hulp nodig heeft, maar je kunt nergens terecht.
Vala van den Boomen (41 jaar) heeft drie kinderen: een zoon van 12, die autisme heeft, en twee dochters van 10 en 6 jaar, die de chronische aandoening EDS hebben, net als zijzelf. Ze is getrouwd met Mario en werkt als beleidsmedewerker in de Tweede Kamer. De eerste tien jaar van haar moederschap heeft Vala niet geslapen, omdat haar kinderen altijd wakker waren. Die schade probeert ze nu in te halen. En dat is hard nodig, want de puberteit staat voor de deur. Dat brengt weer heel nieuwe uitdagingen met zich mee, dus heeft ze al haar krachten nodig.
