Klein, maar verraderlijk: het is weer tekenseizoen! (En wat je eraan kunt doen)
Hoera, het is weer korte broeken en buitenspeeltijd! Heerlijk dat de kinderen weer de hele dag naar buiten kunnen. Maar met de zon komt ook: de teek. En daar zijn we dan weer minder blij mee. Want die piepkleine beestjes kunnen grote schade aanrichten.
Ik heb een tijdje op een boerderij in de Achterhoek gewoond. Een geweldige plek om te wonen met kinderen, want ze konden er altijd naar buiten. En dat deden we dus, zodra het ook maar een beetje warm werd. Achter ons huis liepen we zo het bos in en daar speelden we dan hele dagen. Enige nadeel: het zat er vol met teken. Die dol waren op mijn kinderen. Gevolg was dat ik met enige regelmaat zo’n beest op mijn kinderen aantrof, al dan niet helemaal rond van de copieuze maaltijd kinderbloed waaraan-ie zich tegoed had gedaan. Ikzelf bleef ook niet gespaard: op een dag stapte ik onder de douche vandaan en zag opeens een grote rode ring op mijn bovenbeen. En dan weet je wel hoe laat het is: de ziekte van Lyme. Acht weken antibiotica was het vonnis van de huisarts en daar baalde ik behoorlijk van. Maar: door die ring waren we er in ieder geval op tijd bij. En dat is belangrijk, want niet iedereen krijgt zo’n ring en als Lyme niet behandeld wordt is dat erger dan je lijf wekenlang moeten volpompen met medicijnen.
Lees ook: Je kind aan de pillen, moet je dat wel willen? (Maar wat moet je anders?)
Of mijn kinderen ook besmet zijn geraakt met het Borrelia-virus weten we niet. Zij hebben namelijk nooit zo’n ring gekregen. Maar preventief antibiotica geven, daar zijn huisartsen geen voorstander van. Dus, wat dan te doen? Mijn kinderen zijn in twee zomers zo vaak als wandelend buffet gezien dat ik me bijna niet kan voorstellen dat er niet een keer een geïnfecteerde teek zijn kleine kaakjes in hun vlees heeft gezet. “Goed in de gaten houden” luidde het advies en “Aan de bel trekken als ze raar gaan doen.” Mijn kinderen doen heel vaak raar, dus het is lastig inschatten, maar goed, we houden het in de gaten en vooralsnog staat het schuim hen nog niet op de lippen. Toch is voorkomen beter dan genezen en is het dus goed om tijdens de zomer,- en lentemaanden maatregelen te nemen als je kinderen naar buiten gaan. Daarom een paar tekenfeiten, tips en trucs op een rij:
Teken komen in het hele land voor, in bos, park, hei, duinen of gewoon in de tuin. Als de temperatuur omhoog gaat, in de lente en de zomer, zijn ze het meest actief. Een teek bijt zich vast in de huid om zich te voeden met bloed. Dat zou nog niet eens zo’n probleem zijn, ware het niet dat een aanzienlijk aantal teken in Nederland het zogenaamde Borrelia virus en het TBE virus met zich meedragen. Hiervan kun je de ziekte van Lyme of Tekenencefalitis krijgen (dit laatste is erg zeldzaam). Deze ziektes kunnen potentieel erg vervelende gevolgen hebben en zijn helaas, zeker in het begin, vaak lastig te diagnosticeren. Daarom is het zaak om in de zomermaanden alert te zijn op teken en ervoor te zorgen dat je niet gebeten wordt. Dat doe je zo:
* Draag beschermende kleding. Hoe meer je aan hebt, hoe minder makkelijk de teken op je huid terecht kunnen komen. Nou is dat zomers natuurlijk lastig, aangezien buiten spelen in een lange broek en een trui met 25 graden niet heel lekker is. Oplossing kan zijn om hele luchtige, maar toch lange kleding te kopen. Denk aan linnen broeken en dunne longsleeve shirts. Bijkomend voordeel: het beschermt ook (een beetje) tegen de zon. Verder: laat je kind sokken dragen (liefst nog over de broek).
* Check je kinderen (en jezelf!) altijd na het buiten spelen. En dan echt goed, dus overal. Teken houden van donkere, verborgen plekjes zoals liezen, knieholtes, oksels, bilspleet, randen van het ondergoed, achter de oren en rond de haargrens in de nek. Mijn zoon heeft een keer een teek in z’n lies gehad. Hoe het beest daar kwam, geen idee, want hij had dus echt een lange broek aan en een onderbroek, maar hij zat er toch. Volgezogen en wel.
* Blijf in de natuur zoveel mogelijk op de paden. Teken houden zich schuil in de buurt van bomen, gras, struiken en zitten graag in oude bladeren, dus je loopt grotere kans besprongen te worden als je van de weg afgaat.
* Word je toch gebeten, verwijder de teek dan zo snel mogelijk. Daar heb je speciale tekentangetjes voor. Ga niet, echt NIET, met je handen aan de teek trekken en draaien. Daardoor heb je een grotere kans dat de teek zich ‘leegspuugt’ in je huid en dus een eventuele Lyme-infectie overbrengt.
* Gebruik anti-teken spray of lotion. Er zijn verschillende varianten op de markt. DEET kan ook, maar is niet geschikt voor hele jonge kinderen. Advies inwinnen bij de huisarts over welk middel te gebruiken is raadzaam.
Wanneer moet je naar de huisarts?
* Bij een verkleuring van de huid op de plek van de tekenbeet. Dat kan dus een rode ring zijn, maar ook gewoon een vlek. Dit kan tot drie maanden na een tekenbeet verschijnen. Ben je gebeten, onthoud dan dus wanneer en waar (schrijf het desnoods op). Zo is het makkelijker om één en ander aan elkaar te koppelen als je opeens iets raars op je huid ziet.
* Bij koorts, en eventueel spier,- en gewrichtspijn drie weken na een tekenbeet. Ook daarom is het dus handig de datum en de plek van de beet op te schrijven. Doe je dat niet, dan denk je misschien dat je kind gewoon een verkoudheidje o.i.d heeft.
* Bij gewrichtsklachten, huidklachten, zenuwklachten of hartklachten. Dit kunnen namelijk vroege signalen zijn van de Ziekte van Lyme. Overigens komen deze klachten ook voor als je de ziekte van Lyme al een tijd hebt. Wees dus waakzaam als je deze symptomen waarneemt en aarzel niet om ermee naar de huisarts te gaan.
Teken zijn vervelende beestjes, dus jongens, let weer goed op deze zomer. Met de juiste voorzorgsmaatregelen kunnen de meeste tekenbeten wel voorkomen worden. En we laten ons buitenspeel plezier natuurlijk niet vergallen door die kleine motherfuckers, toch? Precies, dat dacht ik ook.
Lees ook: 9 Misverstanden over de kinderhuid in de zon.
Vala van den Boomen (41 jaar) heeft drie kinderen: een zoon van 12, die autisme heeft, en twee dochters van 10 en 6 jaar, die de chronische aandoening EDS hebben, net als zijzelf. Ze is getrouwd met Mario en werkt als beleidsmedewerker in de Tweede Kamer. De eerste tien jaar van haar moederschap heeft Vala niet geslapen, omdat haar kinderen altijd wakker waren. Die schade probeert ze nu in te halen. En dat is hard nodig, want de puberteit staat voor de deur. Dat brengt weer heel nieuwe uitdagingen met zich mee, dus heeft ze al haar krachten nodig.