Even photoshoppen en een filtertje – ouders willen alleen mooie kinderen op de schoolfoto
Vroeger moest je maar hopen dat de schoolfoto van je kind een beetje leuk was. En zo niet, dan had je in ieder geval later nog wat om ‘m mee te pesten op z’n bruiloft. Maar ouders van tegenwoordig nemen daar geen genoegen meer mee. Want een onvoordelig portret van onze hartelapjes, dat accepteren we niet.
Om de zoveel tijd kom ik ze tegen: mijn oude schoolfoto’s. Sommigen erg schattig, anderen…tja, niet zo fortuinlijk. Bijvoorbeeld die ene waarop ik een beetje loensde (met dank aan die foto moest ik aan een bril). Of die andere, uit groep 8, toen de eerste puberpuistjes al hun lelijke witte kopjes opstaken. Grappig om terug te zien en ergens ook wel een beetje pijnlijk, want ik heb duidelijk mijn minder charmante fases gehad. Maar ja, zo gaat dat als je een opgroeiend kind bent. En mijn ouders hadden het maar met die kiekjes te doen. Want zo zag ik er nou eenmaal uit en what you saw was destijds nog gewoon what you got. Van een lelijk eendje konden we toen nog geen mooie zwaan maken. Bovendien dachten we daar niet eens over na. Pakte de schoolfoto te onooglijk uit voor een plekje op het dressoir, dan bestelde je hem gewoon niet. Maar de meeste ouders stelden hun kroost gewoon in vol ornaat ten toon. Flaporen, puistjes, hazentanden, loensogen en alles erop en eraan. Want je kind was mooi, ook als het eigenlijk lelijk was. En vergeleken met de schoolfoto’s van nu waren wij destijds allemaal lelijk. Want de jeugd van tegenwoordig, dat zijn allemaal fotomodellen, althans, te oordelen naar de schoolfoto’s.
LEES OOK: Fuck die borstvoedingsfoto’s! Want nou weten we het wel.
Ouders willen hun kind namelijk op z’n voordeligst vastgelegd hebben en als daar wat digitale cosmetische ingrepen voor nodig zijn, deinzen we daar niet voor terug. Steeds vaker komen ouders met het verzoek of de schoolfotograaf hun kind een beetje mooier kan maken. Puistjes wegtoveren, een lok haar die anders gedrapeerd moet, of een voordelig filtertje over het gezicht, onze kinderen moeten letterlijk picture perfect op de foto. Foto Koch, een bedrijf dat gespecialiseerd is in schoolfotografie, vertelt aan de NOS dat er wekelijks verzoeken binnenkomen van ouders om de foto’s van hun kind te bewerken. Inmiddels hebben ze zelfs een artikel op hun website staan om ouders erop te wijzen dat niet alle verzoeken zomaar worden ingewilligd. Een kind dunner maken wordt bijvoorbeeld niet gedaan. En ook ‘onvolmaaktheden’ zoals een spleetje tussen de tanden of een hazenlip worden niet weggehaald. Foto Koch wil geen Amerikaanse toestanden. Een kind is tenslotte zoals het is. Maar daar nemen we steeds minder genoegen mee.
Beste ouders, serieus? Je kind laten photoshoppen omdat een schoolfoto je niet bevalt? Ik vind dat best wel ver gaan. Ik heb ook weleens een foto van mijn zoon gekregen waarvan ik dacht: oei, beetje jammer, hij is toch leuker in het echt. Maar het is nooit bij me opgekomen om daarom de schoolfotograaf te vragen om van mijn kind een knappere versie van zichzelf te maken. Ik heb met mijn man stiekem ’s avonds eventjes smakelijk gelachen om die foto en hem vervolgens natuurlijk toch gewoon in alle beschikbare formaten besteld. En hadden we dat niet gedaan, dan was dat ook geen ramp geweest, want we maken als ouders tegenwoordig genoeg foto’s van onze kinderen, dus het is niet alsof we zonder die schoolfoto meteen een hiaat hebben in de chronologie van onze fotoboeken of dat onze kinderen later nooit zullen weten hoe ze eruit zagen in groep vier. Maar, afgezien daarvan, is het idee achter zo’n schoolfoto niet juíst dat je een herinnering wilt hebben aan hoe je kind er op dat moment in z’n leven uitzag? Is dat niet juist de charme, die lach met dat enorme fietsenrek omdat precies de dag voor de schoolfoto allebei de voortanden van je kind eruit vielen (dat is mijn dochter dit jaar serieus gebeurd), die flaporen, of die rare kale plek op z’n hoofd omdat je kleuter opeens had bedacht dat het een goed idee was om z’n eigen haar te knippen (mijn zoon, twee schoolfoto’s geleden)? Zijn die schoonheidsfoutjes nou niet juist een belangrijk deel van de herinnering aan je kind? Want als je dat allemaal wegpoetst krijgt je weliswaar een perfect plaatje, maar is dat dan ook echt nog een plaatje van jouw kind?
We leven in maakbare tijden en imperfectie wordt daarom steeds minder getolereerd. Maar hoe meer we wegpoetsen of juist oppoetsen, hoe minder oog we krijgen voor wat nou eigenlijk daadwerkelijk mooi is: echtheid. Want zijn het niet juist de dingen die eruit springen, die opvallen, die iemand maken wie hij of zij is? Zijn dat niet juist de dingen waar we het meest van gaan houden? Zoals het litteken midden op het voorhoofd van mijn zoon, of het feit dat mijn dochter soms een beetje scheel kijkt. Het maakt ze uniek en echt en dát is wat ze mooi maakt. Dus zijn het ook juist die dingen die ik wil zien als ik naar ze kijk op een foto. Mijn kinderen hoeven niet perfect gemaakt te worden, dat zijn ze namelijk al. Voor mij zijn ze perfect. Omdat het mijn kinderen zijn en dus de mooiste kinderen. Net zoals jouw kinderen de mooiste kinderen zijn. Maar als we zo doorgaan zijn alle kinderen straks écht de mooiste kinderen. En zijn het dus niemands kinderen meer. Omdat wij onze eigen kinderen in al die gelijksoortige perfecte snoetjes niet meer herkennen.
Ik verwacht de schoolfoto’s van dit jaar elk moment. Een inschrijving bij een kindercastingbureau zal er dit jaar ook wel weer niet in zitten met dat tandenloze bekkie van mijn dochter en de schilferige eczeemplekken die mijn zoon op zijn wang had zitten. Maar waarschijnlijk bestel ik er toch gewoon weer tien en zet ik ze vol trots op Facebook. Want mijn kinderen zijn picture perfect van zichzelf. Daar hebben ze geen photoshop voor nodig.
LEES OOK: 9 Superrealistische moederschapsfoto’s (alleen gaat het bij ons nou nooit zo…).
Vala van den Boomen (41 jaar) heeft drie kinderen: een zoon van 12, die autisme heeft, en twee dochters van 10 en 6 jaar, die de chronische aandoening EDS hebben, net als zijzelf. Ze is getrouwd met Mario en werkt als beleidsmedewerker in de Tweede Kamer. De eerste tien jaar van haar moederschap heeft Vala niet geslapen, omdat haar kinderen altijd wakker waren. Die schade probeert ze nu in te halen. En dat is hard nodig, want de puberteit staat voor de deur. Dat brengt weer heel nieuwe uitdagingen met zich mee, dus heeft ze al haar krachten nodig.
