Een ban voor de barende vrouw (maar halfblote tienermeisjes mogen wel)
Halfblote tienermeisjes die zichzelf in compromitterende poses op Instagram zetten, filmpjes van mensen die gezwellen uitknijpen op Facebook, dierenleed; zoekt en gij zult vinden op social media. Maar wat je níet zult vinden zijn beelden van bevallende vrouwen. Althans, geen échte beelden. Want een bevalling, een vagina waar een kind uitkomt, dat gaat te ver. Dat moeten we censureren. Maar, waar slaat dat eigenlijk op?
Onlangs kwam The Guardian met een interview met de Amerikaanse verpleegster Katie Vigos, die zich sterk maakt voor de #stopcensoringbirth beweging. Beelden van geboorte, van barende vrouwen, worden namelijk stelselmatig geband van social media. Omdat ze ‘aanstootgevend’ zouden zijn. Je ziet namelijk bloot en genitaliën en volgens de regels van social media platforms als Instagram en Facebook valt dat dan dus onder pornografie. Ook wij bij Me to We hebben eens zo’n situatie aan de hand gehad. Een artikel met een foto van een blote, barende vrouw kwam ons duur te staan. De post werd ogenblikkelijk verwijderd, alle admins van de Facebookpagina werden 24 uur geband en ontvingen een dreigende mail met het verzoek de afbeelding bij de post te verwijderen, of anders… We waren hooglijk verbaasd. Er was namelijk helemaal niks verkeerd aan het beeld dat we hadden gebruikt. Het was een vrouw die een kind kreeg. Wat, in onze optiek, een vrij normale gebeurtenis is. En inderdaad, de baby kwam uit zijn moeders vagina. Wat doorgaans het geval is. Dat is geen pornografie, dat is de natuur. Maar helaas dient het lichaam van een vrouw nog steeds voornamelijk één doel: seksueel vermaak. Want dat mag dan gek genoeg weer wel.
Lees ook: Papa heeft een Postnatale Depressie (of stelt papa zich een beetje aan?).
Persoonlijk vind ik het veel schokkender dat heel Instagram volstaat met tienermeisjes die zich als hitsige pornopoezen profileren, dan dat er af en toe een geboortefoto op mijn tijdlijn voorbij komt. De tieten en billen vliegen je overal om de oren, maar daar doet nooit iemand moeilijk over. Dat is dus kennelijk geen pornografie? Omdat je geen tepels of full frontal beavershots ziet? Het spijt me, maar ik vind dat van een hypocrisie die zijn weerga niet kent. Want is dat niet het enige doel van dergelijke posts: seks profileren? En begrijp me niet verkeerd, ik heb niks tegen seks. Ik heb niks tegen porno. Wie daar naar wil kijken, mag wat mij betreft vooral zijn gang gaan. Als jij jezelf in geile lingerie, of met je benen wijd op Facebook wilt slingeren moet je dat vooral doen (hoewel ik eigenlijk wel vind dat er daarvoor een soort leeftijdsrestrictie zou moeten zijn), whatever floats your boat, zeg maar. Maar als dat mag, laten we dan ook niet preuts gaan doen over waar een vrouwenlichaam voor gemaakt is. Want een geboorte bannen onder het mom van ‘porno’, maar vervolgens zonder blikken of blozen een paar pronte tienertieten viral laten gaan, dat klopt natuurlijk niet.
Toegegeven, niet iedereen zit te wachten op het beeld van een babyhoofdje dat tussen een stel rood dooraderde schaamlippen door wordt geperst. Of een shot van een wijdbeense, zwetende vrouw bij wie het bloed langs de benen loopt. Ik zou me kunnen voorstellen dat dat niet ieders ding is. Zelf heb ik ook weleens geboortefoto’s gezien die wat al te heftig voor mijn smaak waren en die ik misschien niet per se had willen zien. Maar dat geldt veel vaker voor andere dingen die ik ongevraagd in mijn gezicht gesmeten krijg op social media. Laatst kreeg ik opeens een filmpje in mijn tijdlijn van iemand bij wie een insect uit z’n oor getrokken werd dat daar maanden in had vastgezeten. Nou, ik kan je zeggen dat ik bijna over mijn nek ben gegaan. Dat had ik dus echt niet hoeven zien en de zin ervan ontgaat me eigenlijk ook een beetje. Bijna dagelijks krijg ik bovendien beelden te zien van vrouwen wiens lichamen volledig geseksualiseerd worden, terwijl ik daar helemaal niet op zit te wachten. En dat eigenlijk behoorlijk obsceen is. Maar er is geen haan die daarnaar kraait. Daar hebben ze een woord voor: misogynie. En dat viert nog steeds hoogtij in de maatschappij en in onze beeldvorming van vrouwen en hoe zij zich zouden moeten profileren.
Op social media mag vrijwel alles. Er wordt alle ruimte gegeven aan mensen die er een sport van maken anderen uit te schelden en de grond in te trappen. Er mogen totaal verkeerde en in sommige gevallen bovendien gevaarlijke denkwijzen en meningen ge-uit worden. Iemand die op Facebook een groep opricht waarin-ie vertelt dat je kanker kunt genezen als je maar genoeg broccoli eet kan ongestoord zijn gang gaan. Meisjes mogen zich op Instagram aansluiten bij zogenaamde pro-anorexia communities waarin ze elkaar aansporen nog dunner te worden en de meest zorgwekkende foto’s posten. Er is een keur aan extremistische, racistische groeperingen actief op social media. Je mag zelfs je kind inzetten als social media icoon, als bron van inkomsten (was daar niet een term voor…? Oh ja, kinderarbeid). Allemaal zaken waar op je op z’n minst een flink vraagteken bij kunt zetten. Maar het is allemaal toegestaan. Echter, een baby die geboren wordt is reden voor een heksenjacht op degene die waagt te laten zien wat realiteit, niks om te verbergen, en bovendien wel toe aan enige normalisering is. Het is de omgekeerde wereld.
Social media hebben grote invloed op ons leven. Ze zijn belangrijk voor hoe mensen, en vooral ook jonge, beïnvloedbare mensen, de wereld zien. Wat leren zij van een moraal zoals deze? Dat het vrouwenlichaam, het échte vrouwenlichaam en waar het voor bedoeld iets is om je voor te schamen. Door hen de mogelijkheid te ontnemen op een realistische manier kennis van iets te nemen wat velen van hen, naar alle waarschijnlijkheid, zelf op een bepaald moment zullen meemaken, ontken je eigenlijk wie zij zijn en wat ze kunnen. Zwanger zijn en bevallen zijn grootse en zeer bepalende momenten in het leven van een vrouw. Hen indirect vertellen dat het vies, obsceen en beledigend is en bovendien zoveel mogelijk verborgen zou moeten worden, doet helemaal niets voor de emancipatie en bevrijding van de vrouw, waar nog steeds zoveel behoefte aan is. Een kind baren is een natuurlijk, normaal, proces, in welke vorm dan ook. Een proces dat bovendien illustratief is voor de kracht van vrouwen en waar zij toe in staat zijn. En helaas ook nog steeds een proces dat onderhevig is aan verkeerde en/of gebrekkige voorlichting, vooroordelen en hardnekkige stigma’s, wat ervoor zorgt dat veel vrouwen te weinig kennis over en vertrouwen in hun lichaam hebben. Want hoewel vrouwen niet meer stilletjes achter gesloten deuren hoeven te bevallen, is het blijkbaar nog steeds niet de bedoeling dat we geconfronteerd worden met de realiteit van zo’n bevalling, en daarmee in bredere context, met de realiteit van het vrouw-zijn. En dat vind ík persoonlijk nou behoorlijk aanstootgevend. Maar voor een dergelijke mentaliteit lijkt helaas nog steeds geen ban-knop te zijn geïmplementeerd.
Als je geen ontsluitende vrouwen, geen hoofdjes die staan, geen navelstrengen en placenta’s wilt zien, prima. Dat is je goed recht. Maar dan kun je dus gewoon door scrollen. Net zoals ik moet doen bij al die filmpjes van halve zolen die proberen een bak vol hete pepers te eten en zich daardoor vervolgens binnenstebuiten kotsen. Bij al die foto’s van vrouwen die worden neergezet als geile lustobjecten en al die andere aanstootgevende, onzinnige, beledigende, onnatuurlijke, vieze, racistische en misleidende dingen die dagelijks op mijn tijdlijn voorbij komen. Want van een baby die half uit een geboortekanaal hangt word ik ’s nachts niet gillend wakker. Maar van heel veel andere dingen op social media krijg je spontaan de ergste nachtmerries.
Lees ook: Komt een vrouw bij de dokter – en drie dagen later was ze dood.
Vala van den Boomen (41 jaar) heeft drie kinderen: een zoon van 12, die autisme heeft, en twee dochters van 10 en 6 jaar, die de chronische aandoening EDS hebben, net als zijzelf. Ze is getrouwd met Mario en werkt als beleidsmedewerker in de Tweede Kamer. De eerste tien jaar van haar moederschap heeft Vala niet geslapen, omdat haar kinderen altijd wakker waren. Die schade probeert ze nu in te halen. En dat is hard nodig, want de puberteit staat voor de deur. Dat brengt weer heel nieuwe uitdagingen met zich mee, dus heeft ze al haar krachten nodig.