Waarom het moederschap soms zo lastig is als je prikkelgevoelig bent
Kinderen zijn heel erg leuk en gezellig. Maar ze brengen ook veel gedoe met zich mee. Veel geluid, veel beweging, veel drukte. Kortom: veel prikkels. En als je als moeder prikkelgevoelig bent, is dat niet altijd makkelijk.
Als kind was ik al graag alleen. Had ik veel ‘downtime’ nodig. Kwam ik uit school, dan wilde ik niet meteen vertellen hoe de dag was geweest, wat ik had gedaan, met wie ik had gespeeld. Ik verdween naar mijn kamer en ging daar tegen de kachel aan zitten met een boek. Verzonken in de stilte en in mijn eigen wereld. Eigenlijk is dat altijd zo gebleven. Waar andere mensen kunnen genieten van een agenda vol afspraken, een huis vol drukte, een leven vol kleuren, geuren, geluiden en andere actie, vliegt het mij al snel naar de keel. Zet mij in een omgeving vol prikkels en er ontstaat op een gegeven moment kortsluiting in mijn hoofd. En een moeder die niet tegen prikkels kan, die heeft toch wel een beetje een probleem.
LEES OOK: Deze 11 dingen kon je vast nog gewoon blijven doen, toch?
Mijn hoofd draait overuren
Kinderen zorgen namelijk voor een overload aan prikkels. Ze maken altijd geluid, staan nooit stil, hangen aan je benen, veroorzaken een ongelooflijke hoop troep en daarmee dus chaos, en verplichten je om te allen tijde scherp en alert te zijn. Daar word ik dus doodmoe van. De nimmer aflatende stroom van prikkels zorgt ervoor dat het in mijn hoofd overuren draait in een poging alles een plekje te geven. Iedere klap van een kist Lego die omgedraaid wordt, een glas dat van tafel valt, een ToetToet auto die begint te zingen, resoneert bij mij alsof er een kanonschot is afgegaan. Het bekvechten van twee ruziënde kinderen doet letterlijk pijn mijn aan mijn oren, op een gegeven moment voelen alle aanrakingen, knuffels en kusjes (hoe lief ze ook bedoeld zijn) als venijnige speldenprikjes op mijn huid en als ik de wanorde in de woonkamer zie, moet ik me bedwingen om niet compulsief zes keer per dag alles weer op te ruimen en recht te zetten, zodat er er weer orde is. Zodat alles weer klopt in mijn hoofd.
Met kinderen heb je geen downtime
Er valt heel goed te leven met prikkelgevoeligheid als je alleen bent, of met z’n tweeën. Na een drukke dag op het werk kun je je terugtrekken in een hoekje van de bank, een wandelingetje maken zodat je alleen het ruisen van de wind nog hoort, of een avond vroeg naar bed gaan en de dekens over je hoofd trekken om de wereld buiten te sluiten. Maar met kinderen, als moeder, heb je eigenlijk geen downtime meer. Kinderen gaan altijd door en moeder ben je 24 uur per dag. Na een dag met de kinderen ben ik niet zelden uitgeput. Fysiek, maar vooral ook mentaal. Alsof mijn brein een marathon heeft gelopen. Ik ben doodmoe, maar kan ’s nachts niet slapen, omdat ik al die prikkels geen plekje heb kunnen verwerken. Mijn huiskamer is na kinderbedtijd rustig en stil, maar in mijn hoofd gilt, schreeuwt, dreunt en piept het dan nog steeds. De chaos in mijn huis is weggewerkt, maar in mijn hoofd blijft het een puinbak.
De tank is leeg
Als prikkelgevoelig mens laad ik mijn spreekwoordelijke batterij alleen maar op door me soms even af te zonderen van het leven, maar dat is bijna onmogelijk als dat leven en de mensen daarin van je verlangen dat je er altijd bent. Het is terecht dat mijn kinderen dat verwachten, want ik ben hun moeder en ze hebben mij nodig om er voor hen te zijn. Maar tegelijkertijd heb ik het juist af en toe nodig er níet voor ze te hoeven zijn en op dat evenwichtskoord is het moeilijk balanceren. De stroom aan prikkels pleegt roofbouw op mijn geest en op mijn lichaam en hoewel je heel lang kunt blijven lopen op je reserves, is de tank toch uiteindelijk echt wel een keer leeg. En als je dan niet toevallig bij een bezinestation staat (of in een Welnesscentrum, of bovenop een berg in Tibet), waar je de boel weer aan kunt vullen, heb je een issue. Dan ben je gestrand en zie dan maar weer op weg te komen.
Prikkelgevoeligheid combineren met het moederschap, ik vind het lastig. Dingen als Mindfulness of yoga doen het niet zo voor mij. En de spaarzame uurtjes downtime die ik heb zijn eigenlijk niet genoeg om die batterij weer helemaal tot 100 procent te krijgen. De realiteit is waarschijnlijk dat dat nou eenmaal het leven is als moeder. Over een tijdje vallen er geen Legokisten meer om en hangen er geen peuters meer aan mijn benen. Dan is er misschien wel gangstarap en puberdriftbuien, maar dat doen ze dan maar op hun kamer (waar het dan waarschijnlijk een enorme chaos is, maar zolang hun deuren dicht zijn hoef ik dat niet te zien). Totdat het zover is overweeg ik zo’n geluidsdempende koptelefoon en een zonnebril met getinte glazen. Dat is weliswaar niet zo gezellig, maar een mama bij wie de prikkels uit haar oren komen spuiten draagt ook niet bij aan de Zen in het gezin.
LEES OOK: Dit is een ode aan de vrije dag voor jezelf. (Dat was me nog eens wat!).
Vala van den Boomen (41 jaar) heeft drie kinderen: een zoon van 12, die autisme heeft, en twee dochters van 10 en 6 jaar, die de chronische aandoening EDS hebben, net als zijzelf. Ze is getrouwd met Mario en werkt als beleidsmedewerker in de Tweede Kamer. De eerste tien jaar van haar moederschap heeft Vala niet geslapen, omdat haar kinderen altijd wakker waren. Die schade probeert ze nu in te halen. En dat is hard nodig, want de puberteit staat voor de deur. Dat brengt weer heel nieuwe uitdagingen met zich mee, dus heeft ze al haar krachten nodig.
