Alle ouders in relatietherapie – want kinderen zijn een aanslag op de liefde
Een kind krijgen is de kroon op je relatie. De bezegeling van de liefde tussen twee mensen. Althans, dat is de theorie. De praktijk pakt echter vaak anders uit. Want menig relatie komt hevig onder spanning te staan als er kinderen komen.
Eén op de drie huwelijken eindigt in een scheiding. De oorzaak zijn niet zelden de kinderen. Of, beter gezegd: het gezinsleven. Dat gezin wordt namelijk weliswaar uit liefde en een mooi ideaalbeeld gesticht, maar blijkt dan vaak toch een enorme weerslag te hebben op twee partners. Omdat er opeens, letterlijk, iemand tussen hen in komt te staan die alle aandacht opeist. Omdat het leven plotseling een logistieke operatie wordt en beide partners zichzelf en hun relatie tot elkaar helemaal opnieuw moeten uitvinden. Omdat verwachtingen heel vaak niet meer overeenkomen. Opeens ben je elkaar dan kwijt en zie elkaar dan nog maar eens terug te vinden. Hoewel men vaak schamper doet over uit elkaar gaan, zeker als er kinderen zijn, alsof je dan gewoon lui en laks bent geweest, of egoïstisch, is het simpelweg een feit dat kinderen krijgen je relatie een flinke tik geeft. Maar omdat dat een taboe is, omdat de maatschappelijke opvatting is dat relatieproblemen iets zijn om je voor te schamen, durven veel ouders niet om hulp te vragen. Zonde, want zouden ze dat wel doen, dan zouden er waarschijnlijk heel veel minder gezinnen uit elkaar vallen. Een relatie onderhoudt zichzelf namelijk niet, een relatie is hard werken. En bij een moeilijke klus heeft iedereen nou eenmaal weleens hulp nodig.
LEES OOK: Moeder vraagt man om hulp in emotionele brief en gaat viral (en hoe triest en belachelijk dat is).
Zelfs powerkoppel Michelle en Barack Obama. Als er een koppel de perfecte relatie heeft, dan zijn het de Obama’s wel. Zo leek het al hun acht jaar in het Witte Huis tenminste wel. Maar in haar net uitgekomen autobiografie Becoming vertelt Michelle openhartig over de moeilijkheden die zij en Barack in hun relatie hebben gehad. “Als je nog met z’n tweeën bent, gaat alles van een leien dakje” aldus Michelle, “Je bent bij elkaar, maar doet ook nog heel erg je eigen ding. En dan…komen er kinderen.” In haar boek vertelt ze hoe ze zich na de komst van haar dochters steeds vaker begon te ergeren aan haar man. Hoe zij dingen van hem verwachtte die hij niet waarmaakte. En andersom. Dus gingen ze in relatietherapie. Iets waar we volgens Obama veel minder moeilijk over zouden moeten doen. “Relaties zijn lastig, mensen” zegt Michelle. “Door openlijk te vertellen over onze moeilijkheden hoop ik dat mensen zich realiseren dat dat beeld van de perfecte relatie waarin alles vanzelf gaat een illusie is.” Ik zeg hulde. Die ideale relatie is een mythe. Een mythe die doorbroken moet worden. Relatieproblemen zijn geen schande. Een gezin hebben is moeilijk. Want hoe lief ze ook zijn, hoe graag je ze ook gewild hebt en hoe blij je ook met ze bent, kinderen zijn een aanslag op de liefde.
Als gescheiden moeder spreek ik uit ervaring. Natuurlijk lagen er verschillende dingen ten grondslag aan de breuk tussen mij en mijn ex-man, maar het gezinsleven heeft daar absoluut een grote rol in gespeeld. Ik heb daar al vaker over geschreven en altijd kreeg ik dan van menigeen te horen dat we gewoon zwak en egoïstisch waren geweest. En dom ook, want we hadden toch zeker kunnen weten dat een gezin veranderingen met zich mee brengt? Maar eigenlijk is dat pas echt een domme opmerking. Je weet dat namelijk helemaal niet, als je het nog niet hebt meegemaakt. Je kúnt dat simpelweg niet weten. Het is zo makkelijk om ouders die het moeilijk hebben weg te zetten als stomme naïevelingen die het kennelijk niet waard zijn om kinderen te krijgen. Dat gaat voorbij aan de complexiteit van relaties in zijn algemeenheid en het gezinsleven in het bijzonder. Bovendien zorgt het ervoor dat mensen zich niet durven uitspreken over de gevoelens die ze hebben en dus in stilte gaan zitten lijden, ipv met elkaar en wellicht met een hulpverlener te gaan praten. Wat het scheidingspercentage alleen maar in de hand werkt en dus een averechts effect heeft op wat de criticasters prediken: het in stand houden van duurzame relaties. Tenslotte heeft welke vorm van shaming dan ook nog nooit iets positiefs gebracht, dus ouders verketteren om hun relatieproblemen gaat er echt niet voor zorgen dat die ringen om blijven.
Het ouderschap vraagt veel van jou als individu en veel van de band tussen twee ouders. Dat je dat moeilijk vindt en tegen dingen aanloopt is niet gek, of verkeerd, het is alleen maar heel erg normaal. Als ik om me heen kijk zie ik het eigenlijk bij iedereen gebeuren. Maar de meeste mensen doen er niks aan. Omdat ze dat niet durven. En dan begint de ellende vervolgens pas echt. Mensen raken verbitterd, er ontstaan affaires, of er volgt uiteindelijk een vechtscheiding. Allemaal omdat koste wat het kost de schone schijn wordt opgehouden, tegen zichzelf, tegen elkaar en tegen de rest van de wereld. Net zoals mijn ex-man en ik deden. Onze scheiding kwam voor de buitenwereld als een donderslag bij heldere hemel, simpelweg omdat ook wij steeds maar hadden gedaan of we het ideale stel waren. #Relationshipgoals tenslotte en we voelen allemaal de druk om daaraan te voldoen, om dat perfecte plaatje zijn. Had therapie ons kunnen redden? Dat weet ik natuurlijk niet. Ook therapie is nou eenmaal geen wondermiddel. Maar ik denk wel dat meer en vooral eerdere openheid nog veel had kunnen lijmen. Gelukkig hebben wij geen vechtscheiding gehad, gelukkig zijn we nog steeds vrienden. Eigenlijk is dat bijna een wonder, gezien het feit dat we zo lang stiekem ongelukkig met elkaar zijn geweest. Niet communiceren is namelijk erger dan uit elkaar gaan, dat zorgt voor de meeste schade. Vooral ook bij de kinderen. Want als papa en mama, of ze nou bij elkaar zijn of niet, niet meer met elkaar praten en elkaar, ook al is het dan in stilte, naar het leven staan, dan krijg je pas echt relatieproblemen. Of je nou samen bent of niet, een relatie houd je namelijk altijd als je samen kinderen hebt. Dus dan kun je maar beter zorgen dat die goed blijft. Doe je dat niet, dan zou je namelijk zomaar de relatie met je kinderen voorgoed kunnen verpesten. En als dat je overkomt, heb je sowieso therapie nodig. Want daar gaat elke ouder aan onderdoor.
LEES OOK: Jolijns man ging vreemd: “Maar eigenlijk kan ik het hem niet kwalijk nemen.”
Vala van den Boomen (41 jaar) heeft drie kinderen: een zoon van 12, die autisme heeft, en twee dochters van 10 en 6 jaar, die de chronische aandoening EDS hebben, net als zijzelf. Ze is getrouwd met Mario en werkt als beleidsmedewerker in de Tweede Kamer. De eerste tien jaar van haar moederschap heeft Vala niet geslapen, omdat haar kinderen altijd wakker waren. Die schade probeert ze nu in te halen. En dat is hard nodig, want de puberteit staat voor de deur. Dat brengt weer heel nieuwe uitdagingen met zich mee, dus heeft ze al haar krachten nodig.
