Alle moeders weer achter het aanrecht dankzij het coronavirus
De coronacrisis heeft grote gevolgen voor de economie. En voor de emancipatie, vreest Vala. Zij overweegt inmiddels namelijk thuisblijfmoeder te worden.
Erger dan die van 2008, dat gaat de recessie worden waar we in terechtkomen door de gevolgen van het coronavirus. De economie stort onder onze handen in en de gevolgen daarvan gaan we nog jarenlang heel pijnlijk voelen. En wie zijn de grootste slachtoffers van een dergelijke crisis? Minderheden. Zoals bijvoorbeeld, ik noem maar een paar groepen: arme mensen, allochtonen, vrouwen. Als de financiële schade bij bedrijven straks torenhoog is, wie staan er dan op straat? Wie komen er dan niet meer aan een baan? Deze mensen. Waaronder jij en ik dus. De vrouwen en vooral: de moeders. Voor ons is er dan geen plek en geen geld meer. Dus waar gaan wij dan naartoe? Precies, terug in de tijd. Terug achter het aanrecht. Alsof twintig jaar economische achteruitgang nog niet erg genoeg is, krijgen we daar nog vijftig jaar emancipatorische achteruitgang bovenop. En bedankt, coronavirus.
LEES OOK: Lockdown met een peuter: ‘Nee, we gaan geen boodschappen doen. Aldi is op!’
Alle moeders gillend gek
En als je je baan niet verliest, of er geen meer krijgt, zullen er genoeg vrouwen zijn die uit zichzelf de arbeidsmarkt verlaten. Werken en het moederschap was altijd al moeilijk te combineren, maar in het ‘nieuwe normaal’ waarin we straks moeten gaan leven wordt het gewoon onmogelijk. Als de toekomstscenario’s die nu geschetst worden realiteit worden; kinderen maar halve dagen naar school, het land af en aan in lockdown, overwegend thuiswerken, dan worden moeders binnen de kortste keren gillend gek. Ik weet namelijk niet hoe het met jou zit, maar ik vond de afgelopen weken enorm stressvol. Een (fulltime) baan combineren met kinderen die thuis les moeten krijgen en een peuter die verzorgd moet worden is niet te doen. Niet zonder op alle fronten tekort te schieten en jezelf compleet voorbij te lopen.
Het nieuwe normaal
En ik ben niet de enige die al die ballen nauwelijks in de lucht kan houden. Van meerdere moeders hoor ik dat ze iedere avond, nadat ze tot middernacht hun werk hebben zitten inhalen omdat ze overdag niks gedaan kregen, met bonkende hoofdpijn naar bed gaan. Dat ze de hele dag gestrest zijn en dus geïrriteerd. Dat ze zich schuldig voelen naar hun kinderen voor wie ze er niet kunnen zijn zoals ze dat zouden willen. En net zo schuldig naar hun werkgevers omdat ze die niet kunnen geven wat er nodig is. Als dit het nieuwe normaal is, als we dit nog veel langer moeten doen, dan zullen heel veel moeders de handdoek in de ring gooien. Waaronder ikzelf. Want, zoals ik onlangs wanhopig tegen mijn man riep: dit is bullshit.
De gezinslast
Ik zal de laatste zijn om de emancipatie de rug toe te keren en ik verkeer ook nog in een bevoorrechte positie, met een man die evenredig meedraait in het managen van het gezin. Maar beste Mark Rutte, met je ‘intelligente lockdown’ en je ‘hou vol’: dit gaat zo niet. Ouders gaan hier aan onderdoor. En het zijn, natuurlijk, weer vooral de moeders wiens schouders bezwijken onder de druk. Tenslotte droegen die schouders sowieso al de zwaarste gezinslasten en in deze situatie zal alleen nog maar duidelijker worden hoe groot de ongelijkheid tussen mannen en vrouwen nog altijd is.
Papa krijgt voorrang
Het is namelijk in de meeste gevallen de baan van papa die de belangrijkste bron van inkomsten is. De baan van papa met het meeste aanzien. De baan van papa met de meeste zekerheid. En dus is het mama die haar professionele leven en ontwikkeling uit haar handen zal moeten laten vallen om ervoor te zorgen dat het gezinsleven blijft draaien de komende tijd. Dat de kinderen geen leerachterstand oplopen en dat ze genoeg aandacht en verzorging krijgen. Dat het huishouden niet ontploft nu iedereen de hele dag thuis is. We kunnen het ons de komende tijd niet veroorloven om niet op safe te spelen. En voorrang geven aan papa is voor de meeste gezinnen nou eenmaal de enige veilige keus.
Een gelijkwaardige samenleving
Wat zou het jammer zijn als door de coronacrisis al het harde werk dat vrouwen de afgelopen jaren verzet hebben voor het verkrijgen van gelijkheid teniet gedaan wordt. Wat zou het jammer zijn als onze dochters daardoor over tien jaar overnieuw moeten doen wat hun moeders al gedaan hadden. Maar als de situatie niet snel verandert vrees ik dat dat wel is wat er zal gebeuren. Laten we dus maar hopen dat we, naast al die andere lessen die we kunnen trekken uit deze crisis, ook voor eens en voor altijd leren dat het nu echt tijd is voor een gelijkwaardige samenleving. Voor iedereen. Zodat onze kinderen, als deze storm voorbij is, naar buiten kunnen in een wereld die weliswaar in puin ligt, maar wel eerlijk weer kan worden opgebouwd.
LEES OOK: Quarantainetijd – gualitytime? Ik word gek van mijn gezin!
Vala van den Boomen (41 jaar) heeft drie kinderen: een zoon van 12, die autisme heeft, en twee dochters van 10 en 6 jaar, die de chronische aandoening EDS hebben, net als zijzelf. Ze is getrouwd met Mario en werkt als beleidsmedewerker in de Tweede Kamer. De eerste tien jaar van haar moederschap heeft Vala niet geslapen, omdat haar kinderen altijd wakker waren. Die schade probeert ze nu in te halen. En dat is hard nodig, want de puberteit staat voor de deur. Dat brengt weer heel nieuwe uitdagingen met zich mee, dus heeft ze al haar krachten nodig.
