Weg met die goedkope meuk! (Waarom je niet meer naar de Action moet)
De Action, Ali Express of welk ander soortgelijk koopwalhalla dan ook, wie komt er niet regelmatig voor goedkope luiers, cadeautjes en kleertjes? Maar, vergis je niet, wat je hier koopt wordt stiekem toch duur betaald.
Ik zal het maar eerlijk toegeven, ook ik ben me met grote regelmaat te buiten gegaan aan de goedkope overdaad van de Action en soortgelijke winkels die de laatste jaren als paddenstoelen uit de grond zijn geschoten. Tenslotte, hoe heerlijk is het om een winkelmandje vol te kunnen laden met spul waar je je kinderen dolblij mee kunt maken zonder dat je de schuldsanering in hoeft? Want laten we wel wezen, ga je naar een officiële speelgoedwinkel, dan ben je al gauw een klein fortuin kwijt aan een simpele blokkentoren of een pluche beest. En het is niet alsof het geld het gemiddeld Nederlands gezin op de rug groeit, dus dan is de keus snel gemaakt. Toch?
LEES OOK: Ouders, stop met plastic traktaties uitdelen!
‘Goedkoop is duurkoop’ luidt een traditioneel spreekwoord en dat vond ik altijd een waarheid voor elitaire, snobistische mensen die van hun kinderen een stelletje verwende snotapen maken. Maar als je wat langer nadenkt over wat er achter al dat goedkope spul in de Action steekt, zit er toch eigenlijk wel wat in. We zijn namelijk een dief van onze eigen portemonnee, door het inslaan van al die koopjes. Klinkt raar? Inderdaad, maar toch is het waar. Marijn Frank en Roland Duong, makers van het documentairedrieluik De prijsvechter waarin zij uitzoeken wat de gevolgen zijn van de productie van al die goedkope producten leggen uit hoe het zit:
De meeste goedkope spullen, en dus ook al die speelgoedprullaria die we massaal kopen voor onze kinderen, worden gemaakt in China. Alleen al in Shantou, de speelgoedhoofdstad van de wereld, zijn maar liefst 3000 speelgoedfabrieken. Daar rollen dus heel wat plastic Dora-armbandjes en opwindbare klappergebitjes van de band. De afgelopen 25 jaar heeft in het teken gestaan van globalisering, wat ertoe geleid heeft dat de wereld een hele grote markt is geworden. Maar niet alle kooplui kunnen winst maken, dus wie breken er ’s avonds met een negatief resultaat in de kas hun kraampjes af? Wij dus. Wij, hier in de Westerse wereld. Want ja, wij kunnen spotgoedkope spullen kopen, maar onze lonen zijn daardoor eigenlijk bevroren. De kapitalistische vrijhandel heeft geleid tot meer gelijkheid in de wereld. Op zich een nobel communistisch gedachtengoed, maar wat minder leuk voor onze economie. Want: bye bye banen en hello engerds zoals Donald Trump. Onze economische teloorgang is namelijk koren op de molen van populistische machtswellustelingen zoals The Donald die onze ontevredenheid daarover aanwakkeren, boosheid onder de bevolking benadrukken en daardoor internationale haat en verdeeldheid zaaien. En dus zit je voor je het weet met een oranje gek in het Witte Huis.
En dan is er natuurlijk nog de ‘plastic soep’: het milieu gaat kapot aan onze zucht naar koopjes. “Plastic is het nieuwe fijnstof,” vertelt Marijn Frank. Het zit namelijk bijna overal in: kleding, drinkwater en zelfs in de lucht. En wat dat met een mensenlichaam doet, dat weten we eigenlijk nog helemaal niet zo goed. De wereld is in penibele staat door onze consumptiedrift. Geologen zeggen zelfs dat onze planeet er op dit moment net zo bij ligt als vlak voor het uitsterven van de dinosauriërs. En we weten allemaal hoe het daarmee afgelopen is…
Ik weet niet hoe het met jou zit, maar ik vind dit dus best wel verontrustend. Want die planeet van ons, daar ben ik best wel op gesteld. Ik zou daarom graag willen dat-ie nog heel lang mee gaat. Dat mijn kleinkinderen niet in een zee van plastic hoeven te zwemmen, of met mondkapjes om naar school moeten. Gelijkheid voor iedereen, daar ben ik helemaal voor. Maar misschien kunnen we dat op een andere manier bewerkstelligen dan door gestoorde gekken aan de macht te helpen en de aarde te vergiftigen. Voortaan tast ik dus toch maar wat dieper in de buidel als ik speelgoed koop. Dat doet misschien wat pijn in mijn portemonnee, maar toch minder in mijn hart. Want ik houd gewoon veel meer van de wereld, dan van mijn spaarrekening.
Alle afleveringen van de NPO-serie De prijsvechter kun je hier terug zien.
(Bron: VPRO)
LEES OOK: 39 Dingen die ik bij de Action kocht en waarvan ik er 38 niet nodig had.
Vala van den Boomen (41 jaar) heeft drie kinderen: een zoon van 12, die autisme heeft, en twee dochters van 10 en 6 jaar, die de chronische aandoening EDS hebben, net als zijzelf. Ze is getrouwd met Mario en werkt als beleidsmedewerker in de Tweede Kamer. De eerste tien jaar van haar moederschap heeft Vala niet geslapen, omdat haar kinderen altijd wakker waren. Die schade probeert ze nu in te halen. En dat is hard nodig, want de puberteit staat voor de deur. Dat brengt weer heel nieuwe uitdagingen met zich mee, dus heeft ze al haar krachten nodig.
